5.1 Een verdeelde wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 5 de Koude Oorlog 

5.1 Een verdeelde wereld 

Planning

• Wat gaan we doen deze periode
• Toets bespreken
• Introductievragen 
• Video bekijken
• Invulsamenvatting maken

Wie zie je op de afbeelding?

1. Lenin
2. Stalin
3. Roosevelt
4. Churchill

Wie zie je op de afbeelding?

1. Lenin
2. Stalin
3. Roosevelt
4. Churchill

Lenin en Stalin waren leiders van ...

1. Amerika
2. Engeland
3. De Sovjet-Unie

Welk begrip past bij de omschrijving:

Politieke stroming die gelooft dat armoede kan worden opgelost door privébezit af te schaffen.

1. Kapitalisme
2. Communisme
3. Vrijemarkteconomie
4. democratie

In welk jaartal sloten Hitler en Stalin een niet aanvals-verdrag met elkaar?

1. 1933
2. 1936
3. 1939
4. 1941

In welk jaar sloot de Sovjet-Unie zich aan bij de geallieerden?

1. 1933
2. 1936
3. 1939
4. 1941

Hoe wordt de grens tussen het kapitalistische westen en het communistische oosten ook wel genoemd?

1. De Berlijnse muur
2. Het IJzeren Gordijn

De Marshallhulp was economische hulp vanuit de VS voor Europa

1. Juist
2. Onjuist

Het kapitalistische westen had een planeconomie

1. Juist
2. Onjuist

Wanneer begint de Koude Oorlog?

1. 1940
2. 1945
3. 1950
4. 1955

De NAVO en het Warschaupact zijn allebei militaire bondgenootschappen

1. Juist
2. Onjuist

Het militaire bondgenootschap Warschaupact hoort bij...

1. Het westblok
2. het oostblok

Hoe noemen we west Duitsland?

Hoe noemen we Oost-Duitsland

	Wat	Maak de invulsamenvatting van 5.1 en eventueel ook verder.
	Tijd	Tot einde van de les
	Hoe	Zachtjes praten mag. Muziek via Chromebook ook.
	Hulp	De docent loopt rond.
	Klaar	Maak de begrippenlijst in het boekje, maak de theorievragen in het boekje

Hoofdstuk 5 de Koude Oorlog 

5.1 Een verdeelde wereld 

5.1 Een verdeelde wereld

Deelvraag: Hoe ontstond de Koude Oorlog? 

Planning 

- Introductie 

- Uitleg 

- Zelfstandig werken

Europa na de Tweede Wereldoorlog

• Veel landen in Oost-Europa waren communistisch.
• in veel van deze landen had de Sovjet-Unie veel macht. 
• Angst dat de rest van Europa ook communistisch zou worden. 

maar hoe kwam deze angst? 

Wantrouwen 

• In het interbellum was de angst voor het communisme in Europa groot.
  
• In de Tweede Wereldoorlog hadden de Geallieerden wel moeten samenwerken met de Sovjet-Unie om Hitler te verslaan.
  
• Tijdens en na de oorlog spraken deze landen met elkaar over wat er met Europa moest gebeuren ná de oorlog. 
• Er werd afgesproken dat elk land in Europa zijn eigen bestuur mochten kiezen.

De Sovjet-Unie zou de landen in Oost-Europa helpen, de Geallieerden  landen in West-Europa.

Twee Europa's

In werkelijkheid verliep het anders... 

• Stalin maakt van Oost-Europese landen satellietstaten (officieel onafhankelijk, feitelijk overheerst door SU)   --> Oostblok
  

• Verschil economie Oost en West -->
  
• West = kapitalistisch + vrijemarkteconomie 
  
• Oost = planeconomie (p93) 

Ijzeren Gordijn

• Europa raakte verdeeld in twee invloedssferen. In Oost-Europa kreeg de Sovjet-Unie veel macht en in West-Europa kregen de Verenigde Staten invloed.
  
• De grens tussen beide invloedssferen werd zwaar bewaakt. Churchill bedacht voor deze grens de naam het IJzeren Gordijn. 

West-Europa

• Na de Tweede Wereldoorlog ging het niet goed met West-Europa. 
• Hierdoor kreeg het communisme meer aanhang.
• Amerika besloot tot een politiek van containment: een beleid dat is bedoeld om te voorkomen dat een probleem in dit geval het communisme groter wordt.  

Containment-Politiek

• De Verenigde Staten ging elk democratisch land  steunen dat werd bedreigd door het communisme. Die steun kon militair zijn of economisch. 
• economische hulp: het Marshallplan. De West-Europese landen konden geld lenen van de VS  de VS zou hulpgoederen geven. 
• Mede hierdoor werd het communisme minder aantrekkelijk.

 lezen p. 126 - 127, Beantwoord:

Oude bondgenoten, nieuwe vijanden: 

1. Wat is Containment politiek?
2. Door wie is deze containment politiek bedacht? 
3. Wat is het Marshallplan? 
4. Waarom steunt de VS Europa? 
5. Welk gevolg had dit op de relatie van de VS + SU? 

Zelfstandig aan het werk

• Opdrachten maken 5.1  opdracht 2,3 en schema

Blokkade van Berlijn

• In 1948 liet Stalin West-Berlijn afsluiten. 
• Stalin hoopte dat de Geallieerden West-Berlijn zouden opgeven.​ 
• Dat gebeurde niet: de Geallieerden lieten vliegtuigen met goederen  West-Berlijn.​
• Door de blokkade van Berlijn en de luchtbrug nam de spanning toe.​
  
• Na een jaar gaf Stalin het op: er kwam een einde aan de blokkade. ​
  

lezen p. 127:  Ruzie om Berlijn

Beantwoord: 

1. Wat gebeurde er in 1948? Gebruik in je antwoord de volgende woorden 'Stalin, blokkade, luchtbrug'.
   
2. Wat is de BRD? 
   
3. Wat is de DDR? 
   

Blokkade van Berlijn

Het werd duidelijk dat de verdeling van Europa voorlopig zou blijven bestaan.

Duitsland werd officieel opgedeeld in twee landen:

De westerse Geallieerden voegden hun delen van Duitsland samen. Die drie delen vormden het democratische West-Duitsland. Dat land heette voortaan de Bondsrepubliek Duitsland (BRD). Het deel van Duitsland dat door de Sovjet-Unie werd bestuurd, werd de communistische Duitse Democratische Republiek (DDR).

bondgenootschappen

De vijandschap tussen het Oostblok en het Westen was een Koude Oorlog: er werd niet gevochten in Europa. 

Toch was er altijd de dreiging van een échte oorlog. 

Om sterker te staan bij een aanval werden aan beide kanten militaire bondgenootschappen opricht.

De NAVO was het bondgenootschap van het Westen.

Het Warschaupact was het bondgenootschap van het Oostblok.

Nieuwe bondgenootschappen

1. Waarom wordt de Koude Oorlog zo genoemd?
   
2. Wat is de NAVO (1949)?
   
3. Wat is het Warschaupact (1955)? 
   
4. Wat was de reden dat de Sovjet-Unie het Warschaupact oprichtte? 
   

Hoe wordt de grens tussen het kapitalistische westen en het communistische oosten ook wel genoemd?

1. De Berlijnse muur
2. Het IJzeren Gordijn

De Marshallhulp was economische hulp vanuit de VS voor Europa

1. Juist
2. Onjuist

Het kapitalistische westen had een planeconomie

1. Juist
2. Onjuist

Wanneer begint de Koude Oorlog?

1. 1940
2. 1945
3. 1950
4. 1955

De NAVO en het Warschaupact zijn allebei militaire bondgenootschappen

1. Juist
2. Onjuist

Het militaire bondgenootschap Warschaupact hoort bij...

1. Het westblok
2. het oostblok

Hoe noemen we west Duitsland?

Hoe noemen we Oost-Duitsland

	Wat	Maak de invulsamenvatting van 5.1, maak opdracht 13 Lees de tekst van 5.2 (of laat deze voorlezen met oortjes)
	Tijd	Tot einde van de eerste les
	Hoe	Zachtjes praten mag. Muziek via Chromebook ook.
	Hulp	De docent loopt rond.
	Klaar	Maak de eindtoets van paragraaf 1 Maak een samenvatting/Flashkaarten/Begrippenlijst