Wat is recht?

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Orientatie recht

Wat is recht?

Wat is recht?

Wat is recht volgens jou?

Wat is recht?

• Recht is overal
• Afhankelijk van de normen & waarden 
• Regels
• Rechtvaardigheid

Waarden en Normen

Waarden:  Dingen die in ons leven belangrijk zijn 

Normen: Gedragsregels
oftewel concrete regels waar je de ander (of jezelf) op kunt afrekenen

Voorbeelden

Waarde: Veiligheid.

Norm: Iedereen die een bouwplaats betreedt, moet een helm dragen

Waarde: Privacy

Norm: U wordt verzocht afstand te houden op uw voorganger

Noem een waarde
die voor jou
belangrijk is met
een bijbehorende norm

Omschrijving van het recht

Een exacte betekenis is er niet.  Het wordt omschreven als:

'het geheel van overheidsregels dat op een bepaald moment geldt in een samenleving' 

Doel van het recht

• Ordenen van de samenleving
  

• Zorgen voor een rechtvaardige oplossing bij conflicten
• Rechtszekerheid
• Rechtvaardigheid
  

Rechtsregels

1.  Gemaakt door de overheid
2. Zijn algemeen geldend
3. Rechter beslist bij niet naleving

Mario rijdt graag heel erg hard. Op een dag rijdt hij 150 waar hij 100 mag. Hij krijgt een bekeuring. Van welk rechtsdoel is er sprake?

1. Oplossen van conflicten
2. Ordenen van de samenleving
3. Rechtszekerheid
4. Rechtvaardigheid

Buurman A heeft een beweegbare camera voor zijn eigen veiligheid. De camera kijkt uit op de tuin van buurman B . Hij vindt dat buurman A de camera moet weghalen, omdat zijn privacy wordt geschonden. Van welk rechtsdoel is er sprake?

1. Ordenen van de samenleving
2. Rechtszekerheid
3. Oplossen van conflicten
4. Rechtvaardigheid

Rechtsgebieden

• Publiekrecht= regels voor de juridische verhouding tussen burgers
  en bedrijven enerzijds en de overheid anderzijds. 
• Privaatrecht= regels voor de juridische relaties tussen
  burgers onderling en tussen burgers en bedrijven.

Rechtsgebieden

Staatsrecht:
Regels over de organisatie van de Staat en de bevoegdheden
Bestuursrecht:
Regels waaraan de overheid zich moet houden als zij het land bestuurt
Strafrecht:
Geboden en verboden waarbij de overheid de enige is die kan straffen als iemand een strafbepaling heeft geschonden

Welk rechtsgebied is dit?

Welk rechtsgebied is dit?

Welk rechtsgebied is dit?

Welk rechtsgebied is dit?

Welk rechtsgebied is dit?

Materieel en formeel recht

Materieel recht:

Rechten en plichten  (de regels) VB: Wanneer heb ik een strafbaar feit begaan?, Wie is belanghebbende? Wat is een overeenkomst?

Formeel recht:

De procedure --> Regels die aangeven op welke wijze een proces moet worden gevoerd (ook wel het procesrecht genoemd, waar bevindt het zich?)VB: hoelang mag een verdachte worden verhoord, welke rechter is bevoegd? Kan ik in hoger beroep? Hoelang heb ik om bezwaar te maken?

Materieel en formeel recht

Materieel recht:

Rechten en plichten  (de regels) 

Formeel recht:

De procedure --> Regels die aangeven op welke wijze een proces moet worden gevoerd (ook wel het procesrecht genoemd, waar bevindt het zich?

Materieel en formeel recht

Materieel en formeel recht wordt gebruikt bij drie rechtsgebieden

Burgerlijk recht (materieel: Burgerlijk Wetboek, formeel: Burgerlijk Rechtsvordering)

Strafrecht (materieel: Wetboek van Strafrecht, formeel: Wetboek van Strafvordering)

Bestuursrecht (materieel: Awb H1,2,3,4 & 10, formeel: Awb H 5,6,7,8 & 9)

Bronnen van het recht

• Wet
• Jurisprudentie
  vb: Salduz arrest
  
• Internationale verdragen
  
• Gewoonte
  vb: veemarkt

Bronnen van het recht

Gewoonte

Gewoonte is een rechtsbron als het langdurig in gebruik is oftewel van generatie tot generatie (binnen een bepaalde groep)

VB: De veemarkt

Op de veemarkt is het gebruikelijk dat koper en verkoper het product verkopen als zij elkaar 3x op de handen slaan of elkaar de hand schudden. Als dit is gebeurd is het product voor de koper. (eenmaal andermaal.. verkocht)