Anatomie en Fysiologie van urinestelsel en nieren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,4

Anatomie & Fysiologie van de nieren en het urinestelsel

Anatomie & Fysiologie van de nieren en het urinestelsel

Intro

Voorkennis ophalen

Video reis door de nierfunctie

Anatomie & fysiologie van de nieren

Filtratie, terugresorptie en excretie

Bijnier & hormonen

Urinestelsel

Opdracht

wat is nou urologie?

Urologie:

Houdt zich bezig met ziekten en aandoeningen van de nieren, urinewegen bij vrouwen en mannen en het mannelijk geslachtsorgaan.

Wat doen de nieren?

Antwoord:

 * Filteren dag en nacht het bloed, verwijderen de afvalstoffen uit het bloed en houden tevens de waterhuishouding in het lichaam op peil.

Alle afvalstoffen en overtollig water worden omgezet naar een product dat 'urine' wordt genoemd.

* Verwijderen afvalstoffen die in het bloed terecht komen vanuit de voeding en de afbraakprocessen in ons lichaam.

* Verwijderen het teveel aan vocht.

* Verwijderen elektrolyten (natrium, kalium, fosfor, calcium,...).

* Reguleren van je bloed, je bloedvolume, je bloeddruk en de pH-waarde van je bloed

Wat weet je over
de urinewegen?

Noem eens een verschil tussen het urinewegstelsel bij mannen en vrouwen?

Antwoord

• De urethra van de man is langer dan die van de vrouw.
• Urethra opening bij vrouwen dichter bij de anus: blaasontstekingen!
• Man deelt het urinewegstelsel met voortplanting stelsel, urethra:
  

- transporteren van urine van de blaas naar de externe ruimte,

- ejaculeren van spermavloeistof 

0

Ligging van de nieren

Nieren liggen in de lendestreek aan weerszijden van de wervelkolom achterin de buikholte.

2 functies van de nieren

1. Urinevorming

-> Afvoer van afvalstoffen

-> Afvoer overtollig water

2. Homeostase (hormonen en mineralen regeling)

-> Regeling bloeddruk (Renine)

-> PH

-> Osmotische waarde (water <-> deeltjesverhouding)

Bouw van de nieren

Iedere nier bestaat van 

buiten naar binnen uit 

de volgende onderdelen:

 

Nierschors

Niermerg

Nierbekken

Nefronen bevinden zich in het Niermerg

Iedere nier is opgebouwd uit ongeveer

1 miljoen nefronen. 

Een nefron bestaat uit:

Kapsel van Bowman

Glomerulus

Tubulus

Een nefron bestaat

Kapsel van Bowman

Glomerulus

Tubulus

3 Processen in de nefron

Filtratie

Terugresorptie

Excretie

Filtratie & Terugresorptie

Van de voorurine wordt geleidelijk de uiteindelijke urine gemaakt

Bloedplasma wordt door de glomerulus geperst naar het kapsel van Bowman -> voorurine -> vervolgens  door de lis van Henle -> TERUGRESORPTIE: Glucose, Zouten en Water worden vanuit het nefron teruggebracht naar het bloed -> Ten slotte gaat de urine naar de verzamelbuis

Excretie

• Uitscheiding van afvalstoffen naar voorurine
  
• K+, Na+, ureum en creatinine

Wat is de functie van de nieren?

Van buiten naar binnen bestaat de nier uit....

1. Nierschors, niermerg, nierbekken
2. Niermerg, nierbekken, nierschors
3. Nierbekken, niermerg, nierschors
4. Nierschors, nierbekken, niermerg

Uit welke 3 onderdelen bestaat een nefron?

Bijnier

Aldosteron

• Helpt bij de terugresorptie van natrium

Adrenaline

•  Regelt de bloeddruk (hartslag en RR)

Hormonen nieren

• Lage RR -> Renine
  

-> verhoogt RR & terugresorptie natrium

• Erythropoetine (EPO)
  

-> aanmaak rode bloedcellen

• Vit D3 omzetten naar actief vit. D
  

-> Calciumopname botten

Antidiuretisch hormoon

• Gemaakt door hypofyse
• Terugresorptie van water
• Heb je te weinig van dit hormoon dan zal er teveel urineproductie (polyurie) plaatsvinden

Urinewegen

De urinewegen zorgen voor de afvoer van de urine vanuit de beide nierbekkens.

- urineleiders (ureters)

- urineblaas

- urinebuis of plasbuis (urethra

Blaas

• Is een holle spier
  
• Urine wordt door peristaltische bewegingen voortbewogen naar de blaas.
• Opslag urine
  
• 350 ml urine -> mictiedrang
  
• Urineleider afgesloten door verhoogde druk -> ventielwerking

Plassen

Spieren in de blaaswand en de sluitspier worden door het zenuwstelsel automatisch geregeld 

• Spieren in de blaaswand trekken zich samen
  
• Gelijktijdig opent zich de sluitspier om de urethra
  
• Samen met de bekkenbodemspieren zorgt de sluitspier ervoor dat de urine geleidelijk de blaas via de plasbuis verlaat 
  

Urethra

Verschillen man/ vrouw:

- Urinebuis bij de man is 20 cm lang

- urinebuis bij de vrouw is 2.5 tot 4 cm

- verbinding met de buitenwereld

Samenstelling van urine

- water

- zouten

- ureum, creatinine

- vitaminen

- galkleurstoffen

- medicijnen

- onbruikbare stoffen/cellen

Opdracht