1B6 taal

Lezen
Pak je leesboek,
we gaan 20 minuten lezen
1 / 29
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

This lesson contains 29 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Lezen
Pak je leesboek,
we gaan 20 minuten lezen

Slide 1 - Slide

Hoe denk je dat talen zijn ontstaan?

Slide 2 - Mind map

Hoeveel mensen spreken er Nederlands?
A
ongeveer 17 miljoen
B
ongeveer 24 miljoen
C
ongeveer 31 miljoen
D
ongeveer 19 miljoen

Slide 3 - Quiz

Bijna 24 miljoen 
  • Aruba 5200 sprekers, maar dalend
  • België 6.500.000
  • Curaçao 11.400
  • Nederland 17.000.000
  • Sint-Maarten 2000
  • Suriname 200.000 sprekers (+ 200.000 als tweede taal)
  • In delen van Duitsland en Frankrijk.
  • Kaaphollandse dialecten (Zuid-Afrika en Namibië) gestandaardiseerd in het Afrikaans

Slide 4 - Slide

Nederlands staat in de top 100 van meest gesproken talen ter wereld. Op welke plek staat het Nederlands? Let op: alleen het cijfer!

Slide 5 - Open question

Taalweetjes
  • Er worden wereldwijd zo'n 6500 verschillende             talen gesproken. 
  • De meest gesproken taal ter wereld is Chinees (Mandarijn, 1248.000.000).
  • Daarna volgen Spaans (437.000.000), Engels (372.000.000), Arabisch (295.000.000) en Hindi (260.000.000).

Slide 6 - Slide

Het ontstaan van taal
  • Moeilijk te achterhalen;
  • Schattingen van 50.000 tot maar liefst twee miljoen jaar 
     geleden;
  • Taalwetenschapper Noam Chomsky denkt dat taalvermogen ineens is
     ontstaan door een genetische mutatie.




  •  Veel andere wetenschappers zijn ervan overtuigd dat taal geleidelijk geëvolueerd is uit de communicatie van dieren

Slide 7 - Slide

Volgens anderen nog veel verder terug
  • De Neanderthalers (180.000 jaar geleden) moeten ook al hebben kunnen praten --> zij leefden in groepen (leken regels te hebben over het gebruik van stenen gereedschappen)
  • Ze hadden misschien al taal nodig!

Slide 8 - Slide

Volgens sommige geleidelijk geëvolueerd 
  • Taal geleidelijk geëvolueerd: communicatie van dieren + voorouders van de Homo sapiens konden al praten. 
  • De onderzoekers keken naar vergelijkingen tussen het brein van de mens en dat van mensapen. 

Slide 9 - Slide

Wat betekent 'met je mond vol tanden staan?'
A
Dat je geen tanden in je mond hebt
B
Dat je het niet weet
C
Dat je moet naar de tandarts moet
D
Dat je met een volle mond praat

Slide 10 - Quiz

Talen kunnen op elkaar lijken
Als je met je mond vol tanden staat, zeg je in het Nederlands ‘Ik weet het niet’ en in het Duits ‘Ich weiss nicht’, terwijl je in het Frans ‘Je ne sais pas’ zou zeggen. 






Het Nederlands lijkt meer op het Duits dan op het Frans. 
Daarom hebben de meeste Nederlandstaligen ook minder moeite om Duits te begrijpen dan Frans.

Slide 11 - Slide

Stamboom 
van de talen

Slide 12 - Slide

Een grote (taal)familie



Duits en Nederland --> dezelfde taalfamilie: de Germaanse talen - Germaans.

Frans - Romaanse taal (net Spaans, Portugees, Italiaans en Roemeens) --> lijkt niet op het Duits en Nederlands.
Voorouder Romaanse talen: het Latijn

Germaanse en Romaanse talen hebben dezelfde voorouder: het Indo-Europees = dus ook familie!

Slide 13 - Slide

Even vergelijken
Nederlands      vader      broer         naam

Oud-Indisch     pitar       bhratar      naman 

Grieks
               pater     phrater       onoma 

Latijn
                pater      frater          nomen 

Frans
                père       frère           nom 

Duits
                 Vater     Bruder        Name 

Engels
              father     brother       name 

Slide 14 - Slide

Indo-Europees
  • Indo-Europees werd 7000 jaar geleden gesproken door een volk dat in een gedeelte van het huidige Turkije ligt: Anatolië 
  • Mensen trokken richting het noorden, naar Scandinavië: de Germanen.
Het gebied waar ze doorheen trokken noemde men Germania (nu Duitsland en Polen)

Slide 15 - Slide

Indo-Europees
  • Gesproken ong. 3000 jaar voor Christus: meeste talen in Europa zijn hieruit ontstaan. 
  • Germaans en Latijn stammen hiervan af, maar bijvoorbeeld ook Grieks, Slavisch (waartoe Russisch en Bulgaars horen) en Albanees.
  • Indo-Europese talen is de grootste groep van alle taalgroepen op de wereld. 
  • Ook buiten Europa worden immers Indo-Europese talen gesproken (bijv. Engels in Noord- Amerika, Afrika en Australië)
  • Andere grote taalgroep is het Sino-Tibetaans, daar hoort het Chinees --> meer dan een miljard mensen sprekers.

Slide 16 - Slide

Germaanse talen

  • Uit het Indo-Europees ontstaat het Germaans. Daarna (ong. 1000 jaar voor Christus) splitst het Germaans zich in drie talen: Noordgermaans, Oostgermaans en Westgermaans.
  • Daaruit ontstaan vervolgens weer andere talen:
  • Nederlands en Duits, maar ook IJslands, Noors, Zweeds, Deens, Engels, Fries en Zuid-Afrikaans.

Slide 17 - Slide

Welke taal is niet uit het Germaans ontstaan?
A
Deens
B
Fins
C
Noors
D
Zweeds

Slide 18 - Quiz

Waar of niet waar:
Germaanse en Romaanse talen zijn familie!
A
Waar
B
Niet waar

Slide 19 - Quiz

Germaanse en Romaanse talen hebben dezelfde voorouder: het ...

Slide 20 - Open question

Het oudste Nederlands
  • Ontstaanstijd moeilijk te zeggen -> geen  teksten uit die tijd. 
  • Geschat wordt van ± 700 tot 1150 na Christus. 
  • Rond 700 na Christus had de taal die in onze gewesten gesproken werd zoveel eigen kenmerken, dat we kunnen spreken van een nieuwe taal: het Oudnederlands. 
  • Oudnederlandse teksten hebben we pas uit latere tijd.
  • Meest beroemd is het zinnetje ‘Hebban olla vogala...’ uit de eerste helft van de twaalfde eeuw. 

Slide 21 - Slide

Hebban olla vogala
'
Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?'
'Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?' 

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video

Middelnederlands en Nieuwnederlands
  • (Oudnederlands van ± 700 tot 1150 na Christus)
  • Middelnederlands van 1150 na Christus tot 1500 (na Christus) 
  • Nieuwnederlands = het Nederlands na 1500 --> spreken we nu nog!

Slide 24 - Slide

Verschil 

Oudnederlands:       hebban      fadaer

Middelnederlands:   hebben      vader

Slide 25 - Slide

Sleep de namen van de landen naar huis juiste vakje: In welke landen wordt er officieel Nederlands gesproken?
Zuid-Afrika
Sint-Maarten
België
Aruba
Saba
Sint Eustatius
Curaçao
Bonaire
Suriname
Nederland

Slide 26 - Drag question

Spelen met taal

Slide 27 - Slide


Rara, wat is het antwoord? 
(let op: schrijf het lidwoord erbij)

Slide 28 - Open question

antwoord

Slide 29 - Open question