1.2 Water: vriend of vijand?

• aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

1.2 Water: vriend of vijand?

Heb je al nagedacht over je PWS (onderwerp/ met wie)?

HBO opleidingen met AK

• HBO aarde en klimaat
  
• HBO Geo media design
• HBO land en watermanagement
• HBO ruimtelijke ontwikkeling
• HBO milieukunde
• HBO International development management
• HBO leraren opleiding Aardrijkskunde

Tekst

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat relatieve zeespiegelstijging is.
• Je kunt de oorzaken van bodemdaling noemen.

Dijkring 14

Zeespiegelstijging  Hoe dan?

Smeltend landijs (gletsjers)

Door opwarming van de aarde wordt zeewater warmer en dan zet het uit (water neemt meer plek in)

Smelten van de noordpool?

De zeespiegel stijgt niet doordat er ijs afsmelt op de noordpool! Noordpool is geen land. Ijs ligt al in de zee. Denk aan je glas met cola en en ijsklontjes.

Zeespiegelstijging

 Relatieve zeespiegelstijging

Bodemdaling 

Inklinking en oxidatie veen als gevolg van verdroging

zonder ingrijpen van de mens

Met ingrijpen van de mens

Ander overstromingsgevaar

Behalve klimaatverandering ook bodemdaling:

- Door ijstijd.

- Door grondsoort.

- Door gaswinning.

bodem zakt door gaswinning

Gas neemt ruimte in. Als je het eruit haalt dan zakt de bodem in (en geeft soms aardbevingen)

Gas neemt ruimte in. Als je het eruit haalt dan zakt de bodem in (en geeft soms aardbevingen)

IJstijd

Ander woord: glaciaal(koude periode).

In Scandinavië een dikke laag landijs > aardkorst werd ingedrukt.

Smelten van het ijs deed gewicht verdwijnen > aardkorst veerde op. 

Noord-Nederland daalt hierdoor met 2 mm per jaar.

Ander woord: glaciaal(koude periode).

In Scandinavië een dikke laag landijs > aardkorst werd ingedrukt.

Smelten van het ijs deed gewicht verdwijnen > aardkorst veerde op.

Noord-Nederland daalt hierdoor met 2 mm per jaar.

Huiswerk lezen par 1.2 maken 2 t/m 5

Algemene ontwikkeling?

Afsluitdijk

Aanleg afsluitdijk

Afsluitdijk van boven

Zuiderzeewerken

1. Afsluitdijk
2. Wieringermeer
   
3. Noordoostpolder
4. Flevoland

De aanleg van de Afsluitdijk en de IJsel meerpolders.

Deltawerken

Waarom geen deltawerken in de Westerschelde?

Waardoor stijgt de zeespiegel?

Als je kijkt naar de zeespiegelstijging ten opzichte van de bodemdaling gaat het over...

1. absolute zeespiegelstijging
2. relatieve zeespiegelstijging

Wat is geen oorzaak van bodemdaling?

1. Wipwap effect
2. Delfstoffen winnen
3. Polders leegpompen
4. Zware gebouwen bouwen

Bodemdaling door wipwapeffect

Dikke pakket landijs is scandinavië smelt na laatste ijstijd dus gaat omhoog. 

Nederland gaat omlaag

In welk deel van Nederland is bodemdaling door inklinking het grootste probleem?

1. Zuid-oosten
2. Westen
3. Oosten
4. Zuiden

Leerdoelen

• je weet welke adviezen de Tweede Deltacommissie aan de regering uitbracht en waarom.
• Je kunt waterveiligheid vanuit verschillende dimensies bekijken.
• Je kunt uitleggen wat verzilting is en hoe dit ontstaat.
• Je weet wat wordt bedoeld met het binnendringen van zeewater en je weet welke gebieden hier gevoelig voor zijn.

Dus meer overstromingskans

- Absolute- en relatieve zeespiegelstijging

- Stijgende piekafvoer van de rivieren

Overstromingsrisico (kans X schade)

buitendijks

binnendijks

Wat is verzilting?

1. Het wegspoelen van de bodem door water.
2. Het kunstmatig water geven van gewassen.
3. Ander woord voor infiltratie.
4. Het zouter worden van de bodem.

www.nu.nl

VERZILTING IN NEDERLAND

Verzilting rivieren

Verzilting door kwelwater

integraal waterbeleid

Pakket aan maatregelen die rekening houden met:

- waterkwaliteit (schoon)

- overstromingen 

- verdroging

- recreatie

- natuur (dieren en planten)

-economie

-milieu

-drinkwatervoorziening

Huiswerk lezen par 1.2 maken opdracht ,6,9,10,11. lezen 1.3