3.5 Het immuunsysteem

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

H3 De bloedsomloop

3.5 Het immuunsysteem 

Vandaag

1. uitleg bs 3.5: het immuunsysteem
2. Zelfstandig opdrachten maken
   
3. Afsluiting

Huiswerk was: afmaken en leren bs 3.4

Bij een nierbekkenontsteking is de wand van een nierbekken ontstoken. Dit kan worden veroorzaakt door bacteriën die via de urinewegen van buiten het lichaam zijn gekomen.
Door welke delen zijn deze bacteriën achtereenvolgens gekomen?

1. nierbekken – urineblaas – urinebuis - urineleider
2. urinebuis – urineblaas – urineleider – nierbekken.
3. urinebuis – urineleider – urineblaas – nierbekken.
4. urineleider – urinebuis – urineblaas – nierbekken.

Nierschors

Niermerg

Nierbekken

Nierader

Nierslagader

Doelstellingen

3.5.8 Je kunt beschrijven hoe antistoffen bescherming bieden tegen infecties.

3.5.9 Je kunt beschrijven op welke manieren immuniteit kan ontstaan.

3.5.10 Je kunt omschrijven wat er aan de hand is bij een allergie.

Ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen, komen niet zo gemakkelijk je lichaam binnen. Lukt het ze toch, dan maken witte bloedcellen de ziekteverwekkers onschadelijk.

Lichaamsvreemde stoffen

Lichaamsvreemde stoffen:

stoffen die niet in je lichaam thuishoren

(soms ziekteverwekkers )

Drie manieren om ziekteverwekkers buiten te houden:
je huid, je slijmvliezen en het zoutzuur in je maag.

Lichaamsvreemde stoffen

Stoffen die niet in je lichaam thuishoren, noem je lichaamsvreemde stoffen. Van lichaamsvreemde stoffen kun je ziek worden.

 Drie manieren om ziekteverwekkers buiten te houden:
je huid, je slijmvliezen en het zoutzuur in je maag.

Bacteriën, schimmels en virussen

Sommige bacteriën en schimmels zijn goed, maar soms zijn ze slecht (>ziekteverwekkers) en veroorzaken ze een infectie 

    

E. coli  (bacterie)        Candida schimmel                Coronavirus    -    Griepvirus                                      

Antigenen

Het immuunsysteem herkent virussen en andere ziekteverwekkers aan antigenen. 

Een antigeen is een eiwit op de buitenkant van een cel of van een virus. Maar ook op eigen cellen zitten antigenen

Lichaamsvreemde antigenen activeren het immuunsysteem.

Antigenen

Een antigeen is een eiwit op de buitenkant van een cel of van een virus.

Lichaamsvreemde antigenen activeren het immuunsysteem.

Witte bloedcelen

Bepaalde witte bloedcellen maken 

ziekteverwekkers onschadelijk door ze in te sluiten. 

 

Een ander type witte bloedcel maakt antistoffen om ziekteverwekkers onschadelijk maken.

0

Antigenen en antistoffen

Cellen kunnen herkend worden door antigenen. 

Wanneer je witte bloedcellen de lichaamsvreemde

 stoffen  gaat eten, leert het de antigenen kennen. 

Zo maken ze voor dat antigen een antistof.

Een antistof is specifiek voor één antigen. > sleutel en slot

Antigenen en antistoffen

Antigenen worden herkend

-> Witte bloedcellen maken ze voor 

      dat antigen een antistof

Een antistof is specifiek voor één antigen.
> sleutel en slot pricipe

Je eigen lichaam

Ook onze cellen hebben antigenen in het celmembraan, zo herkent je lichaam welke cellen van jou zijn en welke cellen lichaamsvreemd zijn.

Dit kan helaas ook fout gaan => Autoimmuunziektes

Allergie

Ook een allergie is een foutje in je immuunsysteem. Je immuunsysteem reageert dan heftig op bepaalde stoffen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn (allergische reactie).

                                                                                                                       Anafylactische shock

2 soorten immuniteit

• Natuurlijke immuniteit
• Kunstmatige immuniteit

Immuniteit = door de antistoffen in je lichaam wordt je niet meer ziek

Natuurlijke Immuniteit

Vaak word je maar één keer ziek van een ziekteverwekker. 

Je witte bloedcellen kunnen onthouden welke antistoffen ze moeten maken. 

Je wordt immuun (je wordt niet/niet erg ziek).

Vaccinaties  - kunstmatige immuniteit

Een injectie dat bestaat het uit delen van een virus of bacterie of een verzwakte versie. 

Je lichaam wordt er niet of nauwelijks ziek door, maar je witte bloedcellen leren ze zo wel herkennen en onthouden!

Maar waarom heb je toch steeds een verkoudheid of griep?

Sommige virussen veranderen bijna nooit, sommige virussen veranderen helaas heel snel. Voorbeelden: Rinovirus of Influenzavirus (griepvirus)

Aan het werk!

Maken: 3.5

1 t/m 4, 7, 8 en 9

Klaar?
Test jezelf 3.1 t/m 3.5

afsluiting

Eén type antistof kan zich aan verschillende typen ziekteverwekkers hechten.

1. waar
2. niet waar

Wat is een antigen?

1. Een eiwit dat het lichaam gebruikt voor bescherming tegen ziekteverwekkers
2. een lichaamsvreemd molecuul dat een afweereactie oproept
3. Een binnengedrongen bacterie of virus
4. een lichaamscel die wordt aangevallen door een binnegedrongen micro-organisme

Wat is hier de antistof?

1. Geel
2. Oranje
3. Blauw

Wat is natuurlijke immuniteit?

1. je bent gevaccineerd en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
2. Je bent ziek geweest en hebt daardoor antistoffen tegen de ziekte.
3. je bent immuun door een vaccinatie
4. je bent immuun zonder ziek geweest te zijn.