Hoofdstuk 5 paragraaf 5 Het einde van de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

De Koude Oorlog

EINDE VAN DE KOUDE OORLOG

De Koude Oorlog begint:

1. na de nederlaag van Duitsland
2. de dood van Roosevelt (april 1945)
3. de nederlaag van Japan
4. na WOII in 1945

Wat betekent de Koude Oorlog?

1. Een oorlog gevoerd in een koude periode
2. Een oorlog waarin veel actie ondernomen wordt
3. Een oorlog waarin weinig actie ondernomen wordt

Na de Tweede Wereldoorlog was er al snel een nieuwe vijand voor de VS. Wat was de nieuwe vijand van de VS?

1. het kapitalisme
2. het liberalisme
3. het socialisme
4. het communisme

Kapitalisme

1. Westen
2. Oosten

Wat is Marshallhulp?

1. Hulp aan arme kinderen in Afrika
2. Economische hulp van de VS aan Europa na WOII
3. Hulp voor de SU tijdens de Koude Oorlog.
4. Militaire hulp van de VS

Het opstellen van vijfjarenplannen hoort bij...

1. nieuwe economische politiek
2. de planeconomie
3. collectivisatie
4. zuiveringen

Welke uitspraak over de CUBACRISIS is juist? De Cubacrisis is:

1. de aanleiding voor de revolutie op Cuba.
2. de oorzaak van het invoeren van hervormingen in Cuba.
3. de reden voor militaire steun van de VS aan Cuba.
4. het gevolg van het plaatsen van raketinstallaties op Cuba.

Vrije markteconomie past bij

1. communisme
2. kapitalisme

Wat heeft niets met de Koude Oorlog te maken?

1. Aanpassingspolitiek
2. Containmentpolitiek
3. Truman-doctrine
4. De Dominotheorie

Vraag en aanbod bepalen hoeveel auto's er gemaakt worden.

1. Planeconomie
2. vrijemarkteconomie
3. vrije economie
4. slimme economie

CRISIS IN DE SOVJETUNIE

Waarom was de planeconomie geen succes Sovjet-Unie.

De planeconomie blijkt niet te werken

• Planeconomie: voor bepaald aantal jaar vastleggen wat er geproduceerd moet worden (5 jaar in het geval SU)
• Economisch gezien een rampzalig idee => Altijd tekorten, heel veel regeltjes en slechte kwaliteit producten=> Veel armoede onder bevolking SU 

Veel onvrede onder de bevolking

DE WAPENWEDLOOP 

De wapenwedloop met het Westen kostte enorm veel geld.

De SU kon deze kosten, gezien de falende planeconomie, moeilijk opbrengen

De VS dreven de wapenwedloop nog verder op met Reagans Star Wars Program (SDI)

Einde les: Leg uit waarom De Sovjet-Unie in financiële problemen kwam.

Leg uit wat Perestrojka en Glasnost betekenen.

De hervormingen van Gorbatsjov  

• PERESTROJKA ofwel economische hervormingen => De Staat gaat zich minder bemoeien met economie, er wordt meer initiatief van burgers toegestaan.
• Einde wapenwedloop (=>meer geld voor economie)
• GLASNOST ofwel meer openheid => een meer democratischer bestuur, meer partijen werden toegestaan. Meer vrijheid voor burgers dus... 

De gevolgen van deze hervormingen.

Gorbatsjov wilde het communisme hervormen, niet afschaffen!  

Glasnost => meer openheid => mensen begonnen hun mening te geven=> overheid greep niet meer in. 

Perestrojka => men mocht weer eigen bedrijfjes stichten, het westen werd gevraagd deze ontwikkeling te steunen.

Ronald Wilson Reagan was de 40e president van de Verenigde Staten van 1981 tot 1989. Reagan ging, na een carrière als filmacteur, in de politiek. 

Michail Sergejevitsj Gorbatsjov is een voormalig secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie van 1985 tot 1991 en president van de Sovjet-Unie van 1990 tot 1991.

Het Oostblok valt uiteen

• Verzet tegen de communistische dictatuur >  roep om democratische vrijheden en het recht om in vrijheid te reizen.
• In het kader van glasnost nam de censuur af, burgers durfden meer te schrijven en wensen.
• De partijleiding in de DDR wijst de glasnost en perestrojka => De bevolking van de DDR komt in opstand. 

Vóór Gorbatsjov => hard militair optreden tegen anti-communistische opstanden (DDR in '53, Polen en Hongarije in '56, Praagse Lente '68) 

• Gorbatsjov: weigert militair in te grijpen in de DDR 

Leg uit wat het gevolg is van de van het IJzeren Gordijn voor Oost-Europa.

Gevolgen 

• Val van de Muur (1989) 
  
• Val van overige communistische regimes (Polen, Hongarije etc )
  
• Einde eenpartijstaat in SU > Sovjet-Unie wordt opgeheven (1991)  
• Burgeroorlog in voormalig Joegoslavië

De Duitse Eenwording

Einde van de Sovjet-Unie- 1991

• Veel verschillende volken willen niet meer bij de Sovjet-Unie horen. Nationalisme komt sterk op in Oost-Europa
• In 1991 houdt de Sovjet-Unie dan ook op te bestaan: grote delen van de Sovjet- Unie worden onafhankelijke landen, zoals Oekraïne, Wit-Rusland en Armenië, Estland, Letland, Lithouwen etc.
• Het deel dat nog overblijft gaat verder als Rusland o.l.v. Boris Jeltsin.

Leg uit hoe de Koude Oorlog ten einde kwam.

RUSLAND:

• Geen supermacht meer
• Hoge prijzen door overschakeling markteconomie
• Hoge werkloosheid, zwarthandel, armoede
  
• Enkelen worden echter steenrijk
• Velen willen terug naar de "goede oude tijd"
• 1999: Poetin
• Economisch herstel door verkoop gas en olie aan buitenland
  

Huiswerk

• Maken paragraaf 5.5.
• Leren leerdoelen 5.5.