23 - W-H les 2

• Wonen en Huishouden
• MBO
• Studiejaar 1

Wonen en Huishouden

Katern 6: Voeding

Lesdoelen: 

• Producten, materialen en apparatuur
  
• levensmiddelen bewaren
  
• keuken materiaal,keukenapparatuur
• bereidingstechnieken
  
• werken volgens een werkplan
• hygiënisch werken met voeding
• HACCP
  

Wat is een product, materiaal en apparatuur?

Apparaat 

Materiaal

Apparaat

Materiaal 

Product 

Materialen gebruik je in de keuken om bijvoorbeeld te koken of te snijden. Denk aan messen, pannen en schalen. 

Apparatuur bestaat uit de apparaten die je gebruikt, bijvoorbeeld een fornuis, een tostiapparaat of een keukenmachine. 

Producten zijn koffie, thee, koffiemelk en suiker. Daarnaast ook broodjes, eieren, kaas, vleeswaren, melkproducten en snacks.

Levensmiddelen bewaren

Als je boodschappen hebt gedaan is het belangrijk dat je de levensmiddelen op een goede manier bewaard. Doe je dit niet, dan is de kans aanwezig dat de levensmiddel sneller bederft. 

Je kunt levensmiddelen bewaren op 3 plekken: 

1. De voorraadkast -> Hier bewaar je levensmiddelen die niet snel bederven.
2. In de koelkast (tussen 2 en 7 graden Celsius) -> Levensmiddelen die snel bederven. 
3. In de diepvries -> Ingevroren levenmiddelen (ingevroren voedingsmiddelen kun je 3 maanden bewaren, behalve voedingsmiddelen waar veel vet in zit, bijv. Vette vis.)

Waar kun je eieren bewaren?

1. In de koelkast
2. In de diepvries
3. In de voorraadkast

• In de koelkast 4 tot 6 weken houdbaar.
• In de voorraadkast 2 tot 3 weken houdbaar. 
  

Waar moet je kaas bewaren?

1. In de koelkast
2. In de diepvries
3. In de voorraadkast

Waar kun je voorgebakken broodjes bewaren?

1. In de koelkast
2. In de diepvries
3. In de voorraadkast

Waar moet je vleeswaren bewaren (max. 2 dagen houdbaar)?

1. In de koelkast
2. In de diepvries
3. In de voorraadkast

Waar moet je melkproducten bewaren?

1. In de koelkast
2. In de diepvries
3. In de voorraadkast

Keukenapparatuur

De meest gebruikte keukenapparatuur is: 

• fornuis, oven en magnetron 
• koffiezetapparaat   
• keukenmachine  -> kun je voedingsmiddelen hakken of snijden.   
• mixer -> kun je voedingsmiddelen met elkaar mengen
• tostiapparaat    
• contactgrill   
• friteuse  
  
• afwasmachine 

Bereidingstechnieken

Er zijn verschillende bereidingstechnieken: 

1. Koken - is het verhitten van voedingsmiddelen in water van 100 graden Celsius, het water borrelt
2. Bakken - is het verhitten van vlees in een koekenpan op hoog vuur. 
3. Braden - doe je in de braadpan,  vlees staat een langere tijd op een laag pitje. 
4. Grillen - is het verhitten  onder een gloeiendhete spiraal in de oven of in een losse gril. Grillen kan ook in een grillpan. 

Welke snijtechnieken zijn er?

Snijtechnieken

Hakken -> je hakt het voedingsmiddel zo fijn mogelijk. 

Ciseleren -> in dunne plakjes snijden.

Snipperen -> in kleine stukjes snijden.

Jullienne-> in lange dunne reepjes snijden, die zoveel mogelijk hetzelfde zijn. 

Brunoise -> groente in kleine blokjes snijden, die zoveel mogelijk hetzelfde zijn

Chinouse -> groente in dunne ruitjes snijden, die zoveel mogelijk hetzelfde zijn.

Werken volgens werkplan

Bij alles wat je doet, is het belangrijk dat je volgens planning werkt. In een werkplan geef je aan wat je doet tijdens:   

1. de voorbereiding   
2. de uitvoering   
3. het opruimen. 

Je gaat een kaas omelet klaarmaken. Dan maak je daar een werkplan voor. Dit kan er zo uitzien:  

• Alles klaarzetten: twee minuten   
• Kaas raspen: drie minuten   
• Eieren en kaas klutsen: één minuut   
• Omelet bakken: drie minuten
  
• Omelet opdienen: één minuut.

Je hebt dus in totaal tien minuten nodig voor het maken van de omelet. Stel, de omelet moet om 12.00 uur geserveerd worden. Dan weet je dat je er om 11.50 uur aan moet beginnen. Het is belangrijk dat je je werkplek netjes en schoonhoudt. Dat betekent dat je direct alles opruimt en materialen schoonmaakt. 

Hygiënisch werken met voeding

Extra belangrijk bij mensen die oud, zwak  of ziek zijn. Waarom?

Persoonlijke hygiene 

• Schoonhouden van je lichaam 
• ziektekiemen en bacterien verwijderen 

Nagels zijn

1. kunstnagels
2. kortgeknipt en schoon

Welke schoenen draag je tijdens je werk?

1. Slippers
2. Schoenen met hak
3. Dichte afneembare schoenen zonder hak
4. Klompen

Wanneer je een wondje hebt

1. dek deze af met een vochtwerende pleister
2. alleen bij zorgverlening en handschoenen aan
3. hoeft niet verbonden te worden

Kruisbesmetting

Kruisbesmetting treedt op wanneer je een besmet product bereidt of bewaart en de bacteriën van dat product op een ander product brengt.

van kruisbesmetting?

Wat is kruisbesmetting?

Betekenis HACCP?

Wat is HACCP en wat zijn de richtlijnen? 

In de keuken wordt gewerkt volgens de richtlijnen van HACCP. 

HACCP is een hygienecode, hierbij wordt gekeken naar naar kritische punten. 

Dat wil zeggen: 

- Punten wat er fout kan gaan bij de voedselbereiding

- Er moet gelet worden op de houdbaarheidsdatum

- De tempratuur van levensmiddelen. 

- Persoonlijke hygiene is bij het bereiden van voeding ook heel belangrijk. 

Er moeten tempratuurlijsten bijgehouden worden van voedingsmiddelen die binnen komen.

Als je voeding verzorgt, moet je voorkomen dat clienten/kinderen een voedselvergiftiging krijgen 

Bespreek met de studenten of zij weleens van HACCP hebben gehoord en of zij er wel eens mee gewerkt hebben? 

Afsluiting

• Wat vond je van de les?
• Wat heb je geleerd en wat vond je interessant?

Huiswerk

Lezen: Blz. 16 t/m 30

Maken: Opdr. 21 t/m 40

Stimuleer een open gesprek waarbij leerlingen kunnen aangeven wat ze hebben geleerd en wat ze nog willen leren. Bespreek eventuele vragen en onduidelijkheden.