Les 1B - dekolonisatie en rekolonisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4: De wereld na 1945

4.1 Einde van de wereldrijken
4.2 De Koude Oorlog
4.3 De VS vanaf de Tweede Wereldoorlog
4.5 Welvaart en armoede

Plan vandaag

Uitleg §4.1 Dekolonisatie NL koloniën en Afrika

Uitleg de- en rekolonisatie Midden-Oosten

Toets bespreken en zelfstandig werken §4.2

Leerdoelen:

- Je kunt uitleggen hoe koloniën in Afrika en Azië zelfstandig werden

- Je kunt uitleggen hoe de staat Israël ontstond

Einde Nederlands-Indië

Na WO2 wilt NL koloniale macht in Indië herstellen. Bevolking wilt zelfbeschikkingsrecht: start Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog

• "Politionele acties": NL geeft een beeld van zichzelf als de bevrijder, in plaats van de agressor
   -   Klinkt vriendelijker: in werkelijkheid oorlogsmisdaden
   -   Lang niet herkend door Nederlandse staat
• Onafhankelijkheid Indonesië
  december 1949
  

De kolonisatie van Afrika

Dekolonisatie Afrika

• Aangewakkerd door Arabisch Nationalisme in 1954
  
• Begint bij Franse koloniën
• Subsahara vanaf 1955: Europese
  landen willen van hun koloniën af
• Portugal als laatste door hun dictator
  1974 een democratie -> dekolonisatie
• Onafhankelijke Afrikaanse landen
  melden zich bij de VN
  

Dekolonisatie en rekolonisatie

• Sykes-Picotverdrag 1916: geheim verdrag tussen FR
  en GB over invloedssfeer Midden-Oosten.
• Voormalig Ottomaanse Rijk werd verdeeld zonder
  rekening te houden met etnische of religieuze groepen
• Gebieden worden mandaatgebieden met het doel
  om zelfstandig bestuurd te worden
  
• SPV is een keerpunt in de relaties tussen het Westen
  en de Arabische bevolking
• Na 1945 bestuurden de Britten alleen nog Palestina
  

1915: McMahon-Hussein-correspondentie

Britten beloven, als ze helpen de Turken te verslaan, onafhankelijkheid voor de Arabieren

1917: Balfour-verklaring

Britten beloven de Joden, een Joodse staat, in ruil voor steun aan de Britten

Dekolonisatie en rekolonisatie

Door aanhoudend antisemitisme en nationalisme in Europa migreren begin 20ste eeuw veel joden naar Palestina. Waarom daar? 

1. Geboorteplaats Jodendom:  ze moeten terugkeren naar oorsprong

2. Noodzaak Joodse staat omdat rest van de wereld onveilig is voor joden: zionisme (joods nationalisme) door Theodor Herzl

• Immigratie en Joodse landaankoop zorgen voor irritatie en angst bij de Palestijnse Arabieren
• Burgeroorlog 1936: eis einde aan immigratie en willen onafhankelijkheid
• Britten beperkten migratie tot 1945. Waarom 1945?
• 14 mei 1948: met toestemming VN roept David Ben-Gurion onafhankelijkheid Israël uit.
  

'We vormen een volk, één volk. Overal waar we geleefd hebben, hebben we oprecht geprobeerd om ons aan te passen aan de leefstijl van anderen, zonder ons eigen geloof op te geven. Maar dat stond men ons niet toe... Daarom is het antwoord simpel. Geef ons een stuk aarde waar wij in overeenstemming met onze eigen Joodse behoeften kunnen leven, dan zullen wij ons voor de rest best kunnen redden.'    
- Theodor Herzl, Der Judenstaat, 1896

De Staat Israël (1948 tot heden)

Verenigde Naties kreeg de macht over het gebied. 

Gebied wordt opgedeeld: een Joodse en een Arabische (Palestijnse) staat.

Dekolonisatie en rekolonisatie

Vanaf 1948 is er meerdere keren geprobeerd om tot een oplossing te komen vanwegen de blijvende oorlogen zoals bijv. de Zesdaagse Oorlog van 1967.

Vredesakkoorden:

- Camp Davidakoorden 1978: wederzijdse erkenning

- Osloakkoorden 1993: hoop op Tweestatenoplossing maar mislukt

Maar ook:

• De PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie) verklaart Palestina onafhankelijk in 1988
• Aanhoudende illegale occupatie door kolonisten
• Bouw afscheidingsmuur 2003-2010