T5B1 - Homeostase en regelkringen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen?

• Toets bespreking en QA invullen
• Introductie thema 5: regeling
• Aan het werk! 
• Afsluiting

Thema 5: Regeling

Basisstof 1: Homeostase en regelkringen

Leerdoelen

• 5.1.1 Je kunt uitleggen wat homeostase is.
  
• 5.1.2 Je kunt uitleggen hoe regelkringen een rol spelen bij het handhaven van de homeostase bij de mens.

Homeostase

Lichaam houdt bepaalde factoren rond een vaste waarde: de normwaarde. 

bijvoorbeeld:

- zuurstof/glucoseconcentratie, osmotische waarde lichaamsvloeistoffen en lichaamstemperatuur.

Homeostase door de huid

Homeostase door de lever (en de alvleesklier)

Inwendig milieu

• Het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu, noem je homeostase.

• Inwendig milieu: weefselvloeistof en bloedplasma
  
• Het dynamische evenwicht wordt uit in stand gehouden door een regelkring.

Regelkringen

• Bij een regelkring is sprake van negatieve en positieve terugkoppeling. 
• Negatieve terugkoppeling: een afname van het resultaat veroorzaakt een stimulering van het proces. 
• Positieve terugkoppeling: een toename van het resultaat versterkt ook het proces.

Voorbeeld van een regelkring

Welke maatregel valt NIET
onder homeostase?

1. Daling van de hartslag
2. Diepere en sneller ademhalen
3. Voldoende rust nemen
4. Stijging van de concentratie glucagon in het bloed

Bij een regelkring kan positieve terugkoppeling plaatsvinden. Waarom komt deze vorm
bijna niet voor bij homeostase?

1. Door positieve terugkoppeling schommelt de waarde van het interne milieu niet om een bepaalde norm.
2. Door positieve terugkoppeling wordt niet alleen het interne milieu geregeld maar ook het externe milieu.
3. Positieve terugkoppeling werkt niet met hormonen en het zenuwstelsel.
4. Positieve terugkoppeling heeft geen invloed op het interne milieu.

Een regelkring is

1. een positieve terugkoppeling
2. proces in het lichaam waarbij de norm gehandhaafd wordt
3. een negatieve terugkoppeling
4. overleg in een kring waarbij er iets geregeld moet worden

Regelkringen vind je zowel in het hormoonstelsel als in het zenuwstelsel.
Wat is het effect als er in een regelkring alleen maar + staat?

1. Positieve terugkoppeling: versterking van het resultaat.
2. Negatieve terugkoppeling: een evenwicht.

Aan het werk!

Wat: Thema 5, basisstof 1: opdracht 1 t/m 6

Hoe: Tweetallen, fluisteren of voor jezelf

Tijd: 15 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek/buur en steek anders je vinger op

Uitkomst: Basisstof 1 van thema 5 is af

Welke namen horen er bij de letters A, B en C? (Tip: Binas 89C)

Noteer in de rondjes bij de pijlen een + als het hormoon stimuleert, en - als het hormoon remt.