Miniles 3, versie 2

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 4

Invloed van de docent op de identiteitsvorming van de leerling 

Invloed van de docent op de identiteitsvorming van de leerling 

Doel van de les

- je leert hoe je te maken krijgt met de identiteitsontwikkeling van adolescenten en hoe je deze als docent kunt stimuleren

- na deze les kun je beschrijven/benoemen wat je kunt doen om je eigen valkuil te beïnvloeden in het contact met adolescenten

Dit zijn de doelen van deze les

Opbouw van de les

- voorkennis ophalen

- korte theoretische uitleg

- casus in kleine groepjes

- plenaire terugkoppeling

- evaluatie

NB: je hebt je mobiel nodig tijdens deze les

Dit is de opbouw van deze miniles.

Wat weet je van het
identiteitsmodel van Freud?

Kijken wat er binnen komt aan antwoorden

Korte toelichting vragen aan 1 à 2 studenten

Navragen of model wel of niet duidelijk is

Sigmund Freud (1865-1939)

• Psychiater in Wenen
• ziektebeelden ook psychische oorzaken
• model menselijke psyche

Sigmund Freud was als arts gepromoveerd in onderzoek naar gedrag van dieren. 

Ging daarna patiënten observeren

Op basis van deze observaties ontwikkelde hij theoriëen over de oorzaak van ziektes en gedrag

In boek ingewikkeld plaatje. 

Beter is 2 plaatjes: eerst 1 over het bewuste en het onbewuste

Id/Es:       .

Ego/Ich:  

Superego/überich: 

"ik heb honger, ik wil NU eten"

“Ik heb honger, maar ik kan niet zomaar hier en nu gaan eten. Misschien moet ik wachten tot de pauze, of iets gezonds zoeken in plaats van junkfood.”

“Je moet geen tussendoortjes eten, dat is ongezond! Denk aan je gezondheid, en neem iets verantwoordelijks als je gaat eten.”

Id/ Es

Angsten/lusten

Ego/Ich

Balans

Superego/überich

Waarden/normen

Vervolgens beschreef Freud dat de identiteit uit 3 delen bestaat. 

Het Es is een vat vol angsten en lusten, dat is waar de een baby mee geboren wordt.

Bij het opgroeien ontwikkelt het ubericht/superego, of het geweten zich. 

Vervolgens ontwikkelt het ich/ego zich om verlangens van het es in balans te brengen met de eisen van het Uber-icht/superego.

Een voorbeeld: 

Als de persoon honger heeft, zegt het Es: “Ik heb honger! Ik wil NU eten!” Het Es is impulsief en wil onmiddellijke bevrediging zonder na te denken over de consequenties. Het Es maakt zich geen zorgen over wát het eet of wáár het eet, zolang de honger maar wordt gestild.

Het Ich denkt: “Ik heb honger, maar ik kan niet zomaar hier en nu gaan eten. Misschien moet ik wachten tot de pauze, of iets gezonds zoeken in plaats van junkfood.” Het Ich probeert het Es tevreden te stellen, maar op een manier die past bij de sociale en realistische omstandigheden. Het probeert de drang om te eten uit te stellen totdat een geschikt moment zich aandient.

Het Superego zou zeggen: “Je moet geen tussendoortjes eten, dat is ongezond! Denk aan je gezondheid, en neem iets verantwoordelijks als je gaat eten.” Het Superego kan het verlangen van het Es om te eten zelfs als zwak of fout beschouwen en de persoon aansporen om zelfbeheersing te tonen.

In de loop van de afgelopen ruim 100 jaar heeft zijn theorie geen stand gehouden, al gebruiken we worden als ego en geweten/superego nog wel in het algemeen taalgebruik. 

Met name omdat zijn theorie niet is aan te tonen op beeldvorming zoals MRI's, rontgenfoto's. Dit staat mijns inziens ten onrechte in het les boek. 

Voor de verdere ontwikkeling van de psychologie en psychotherapie is eigenlijk zijn dochter, Anna Freud, van veel meer betekenis geweest. Zij is de grondlegger geweest van de theorie over afweermechanismen: hoe reageer je als mens op situaties die zich in je leven voor doet. 

Boek pag 101:

"actueel hersenonderzoek, waarbij gebruik gemaakt wordt van MRI-scans, toont aan dat Freuds bevindingen onderbouwd kunnen worden op basis van genen, hersenstofjes, neuronen-verbindingen en hersengebieden"

Wat weet je van de
ontwikkelingsfases van Erikson?

Kijken wat er binnen komt aan antwoorden

Korte toelichting vragen aan 1 à 2 studenten

Navragen of model wel of niet duidelijk is

• Erik Erikson (1902-1994)
• Duits-Amerikaanse ontwikkelingspsycholoog
• model 8 levensfasen
• levensvaardigheden

>65 jr 

40-65 jr

18-40 jr

12-18 jr

6-12 jr

3-6 jr

1,5-3 jr

0-1,5 jr

8 levensvaardigheden

in elke levensfase een psychosociaal conflict oplossen

itt Freud: intern conflict

in de adolescentie verwerft individu zijn identiteit

in die fase is eigen identiteit en rolverwarring het op te lossen conflict

Aan de slag

Stap 1: via BIG-5 karaktertest individueel je eigen persoonlijkheid in kaart brengen (optioneel)

Stap 2: casus lezen

Stap 3: één allergie uit de lijst termen Kernkwadrantenspel

Stap 4: bespreek in de groep (4-5 studenten) elkaars allergieën en zoek met elkaar voor een ieder een kwaliteit/uitdaging om de leerling te ondersteunen

Stap 5: plenaire terugkoppeling

Maar: nu eerst plenair een voorbeeld

Kernkwadranten

Big-5 

karaktertest

Big-5, is een manier om de persoonlijkheid te beschrijven aan de hand van 5 dimensies

Negatieve emotionaliteit: hoe ga je om met stress

Extraversie: gaat over sociaal gedrag, en energie in interacties

Openstaan: creativiteit, nieuwsgierigheid

Altruïsme: vermogen met anderen samen te werken

Consciëntieus: discipline, verantwoordelijkheidsgevoel

We zaten met onze tweeling van toentertijd in een snackbar/restaurant. 

Onze zoon kon altijd moeilijk beslissen, omdat hij bang was niet het lekkerste te bestellen wat er op de kaart stond. Zelf nam ik vaak hetzelfde, en had dan ook gewoon honger. 

Onze zoon kon enorm dimdammen: "mam, denk je dat ik dat lekker vindt, of zal ik toch dat of dat nemen" Vanuit mijn allergie kan ik dat snel een beslissing voor hem nemen, en gewoon bestellen. 

Een alternatief is echter, dat ik gewoon aan de ober vraag om later terug te komen, zorgen dat we al wat te drinken hebben, en hem gewoon de tijd geven om te beslissen. Vanuit meer inlevingsvermogen is het me gelukt meer geduld te hebben. 

Wat heeft Johannes nodig om zijn identiteit te ontwikkelen. 

Wat heeft Johannes nodig om zijn identiteit te ontwikkelen?

Aan de slag

Stap 1: 

Stap 2:  

Stap 3: 

Stap 4: 

Stap 5: 

Tijdsduur: 

Big-5

via btsg.nl/karaktertest-big-5/ individueel je eigen persoonlijkheid in kaart brengen (optioneel)

lees de casus Johannes individueel

kies individueel één allergie uit de lijst die de tekst bij je oproept

bespreek in de groep (4-5 studenten) elkaars allergieën en zoek met elkaar voor een ieder een kwaliteit/uitdaging om Johannes te ondersteunen

plenaire mondelinge terugkoppeling door één uit de groep

na 15 minuten weer terug in het lokaal

WOKHUT-instructie

Wat: wat ga je nu doen, Welke opdracht krijg je, wat ga je leren

Op welke manier: tweetallen? Groepjes? Wat mag je gebruiken?

Klaar: wat doe je als je klaar bent? Iets lezen? Een opdracht?

Hulp: welke hulp mag je aan de docent vragen?

Uitkomsten: wat gaan de doen met de uitkomsten? Nabespreken? Presenteren? Nakijken?

Tijd: hoelang hebben we voor elke fase?

Plenaire terugkoppeling

Hét woord van
deze les voor jou

Eventueel bij 2 à 3 studenten korte reactie geven. 

Bedankt!

bsot.nl

docentcode:       VLY-152    kan inclusief het koppelteken worden ingetoetst

klas/groep:         M2-EM