Lezen §1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

1. De theorie van §1 bespreken

2. oefenen

3. §1: opdrachten maken

In deze les gaan we

De lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat een synoniem, een beschrijving en een voorbeeld is.
• Je kunt de betekenis van onbekende woorden in een tekst ontdekken door woordraadstrategieën te gebruiken.

6.2

1.1 Onbekende woorden

1.2 Onderwerp

1.3 Hoofdgedachte

1.4 Tekstdoelen en -soorten

1.5 Inleiding, middenstuk, slot

1.6 Deelonderwerpen

1.7 Stppenplan lezen

1.8 Meer Lezen

Waaruit bestaat de cursus

Meer dan Lezen?

§1 Onbekende woorden

Soms leer je een woord waarvan je de betekenis niet kent. Je kunt dan een woordraadstrategie gebruiken om de betekenis van het woord te ontdekken. In deze paragraaf behandelen we drie woordraadstrategieën.

woordraadstrategie 1

Sommige woorden hebben ongeveer dezelfde betekenis. Deze woorden noem je synoniemen. Trottoir is een synoniem van stoep.

Vaak staan synoniemen van elkaar in dezelfde zin. Zo niet, lees dan ook de zin voor het moeilijke woord of de zin erna. Bij een synoniem gaat het om één woord dat dezelfde betekenis heeft als het het onbekende woord.

Een synoniem zoeken

woordraadstrategie 2

Een omschrijving is een uitleg van een onbekend woord. Bij een omschrijving worden meer woorden gebruikt dan bij een synoniem.

Omschrijving staan vaak:

• (tussen haakjes)
• , tussen komma's,
• in dezelfde zin of in de zin ervoor of erna

Een omschrijving zoeken

woordraadstrategie 3

Er komt vaak een voorbeeld na woorden als: zoals, bijvoorbeeld, een voorbeeld van... 

• In het ziekenhuis werken veel specialiteiten, zoals een oogarts en en een chirurg

Voorbeelden kunnen ook na een dubbele punt of tussen haakjes of komma's staan.

• Tijdens biologie hadden we het over het gebruik van onze zintuigen: zien, horen, proeven, voelen, ruiken.

Een voorbeeld zoeken

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'gigantisch' te komen?

De kunstenaar Sergei Shmykov maakt gigantische portretten. Deze grote kunstwerken verkoopt hij voor veel geld.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Wat is de betekenis van 'gigantisch'?

De kunstenaar Sergei Shmykov maakt gigantische portretten. Deze grote kunstwerken verkoopt hij voor veel geld.

1. grote
2. dure
3. kleurige
4. mooie

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'hardnekkig' te komen?

Mijn broer houdt de waarheid hardnekkig vol, hij houdt vast aan wat hij gezegd heeft.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Wat is de betekenis van 'hardnekkig'?

Mijn broer houdt de waarheid hardnekkig vol, hij houdt vast aan wat hij gezegd heeft.

1. oneerlijk
2. eigenwijs
3. vasthouden aan wat je zegt

Welke woordraadstrategie gebruik je om achter de betekenis van 'tekengerei' te komen?

Ezra en Dian zoeken naar tekengerei (potloden, wasco en stiften) om verder te werken aan hun schoolopdracht.

1. Synoniem
2. Omschrijving
3. Voorbeeld

Wat is de betekenis van 'tekengerei'?

Ezra en Dian zoeken naar tekengerei (potloden, wasco en stiften) om verder te werken aan hun schoolopdracht.

1. schoolopdracht
2. verder werken
3. potloden, wasco en stiften

Einde van deze les!

Als het goed is weet je nu:

• Wat woordraadstrategieën zijn.
• Hoe je een synoniem, een omschrijving en een voorbeeld in een tekst kunt herkennen. 

De lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat een synoniem, een beschrijving en een voorbeeld is.
• Je kunt de betekenis van onbekende woorden in een tekst ontdekken door woordraadstrategieën te gebruiken.