13.2 Toonhoogte

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Toonhoogte en frequentie

Je zegt wel eens dat iets een piep geluid maakt, dit betekend dat het een hoge toon geeft.

Als iets een brom geluid maakt, betekend dit dat het apparaat een lage toon geeft. 

Een lage toon heeft weinig golfjes, die langzaam door de lucht bewegen en een Hoge toon heeft veel golfjes die heel snel door de lucht bewegen. 

8.2 Frequentie

•  Het aantal trillen per seconden = Frequentie.
• Frequentie wordt gemeten in Hertz (Hz).

Frequentie: ... zie slide

Stemvork: 

Als je een stemvork aanslaat, beginnen de bennen te trillen, ze bewegen dan elke seconden steeds even vaak heen en weer. 

Als de frequentie 128 Hz is, bewegen de benen van de stemvork 128 keer per seconden. Hoe hoger de frequentie hoe hoger de toon is die je hoort. 

Lage en hoge tonen.

Hoge toon 

grote frequentie 

Kleine trillingstijd 

 Lage toon.

 kleine frequentie

 grote trillingstijd

hoge tonen: voorin

lage tonen: achterin

Toonhoogte van een gitaar

Toonhoogte 

Dikke snaren maken lage/hoge tonen?

Korte snaren maken lage/hoge tonen?

?

Frequentie bereik van ons gehoor

Frequentiebereik 

Frequentie

frequentie = 1 / trillingstijd

f = 1 / T

Frequentie (f)

De frequentie (f) is het aantal trillingen per seconde.

De frequentie geef je aan in hertz (Hz).

De frequentie berekenen:

Wat is de trillingstijd?

Trilingstijd  is de tijd van 1 trilling

Frequentie = 1/T

bepaal de trillingstijd

Bepaal de frequentie

De oscilloscoop

Een oscilloscoop kan geluidstrillingen omzetten in een elektrisch signaal.

Met de oscilloscoop kun je geluid "zichtbaar" maken. 

In plaats van een oscilloscoop kun je een computer gebruiken. 

Oscilloscoop

Een oscilloscoop zet de trillingen om in een elektronische wisselspanning.

Tel het aantal trillingen en bepaal de trillingstijd.

Oscilloscoop

Tel het aantal trillingen en bepaal de trillingstijd.

Ieder vakje is 2 ms. Er zijn 10 vakjes dus 20 ms totaal en er zijn 8 trillingen te zien. 

1 trilling duurt 20ms/8 = 2,5 ms

Trillingstijd

''De tijd die 1 trilling duurt''

Bereken uit deze afbeelding de trillingstijd.

Bereken nu de frequentie.

Frequentie en Trillingstijd

hoge frequentie

lage frequentie

Je ziet 2 trillingen.Sleep alle begrippen naar de juiste trilling.

hoge frequentie

lage frequentie

hoge toon

lage toon

De eenheid van trillingstijd is ...

De eenheid van frequentie is ...

Seconden (s)

Hertz (Hz)

Hoe krijg je een hoge toon bij een snaarinstrument?

1. Korte, dunne en strakke snaren
2. Korte, dunne en losse snaren
3. Lange, dikke en strakke snaren.
4. Lange, dikke en losse snaren.

In scherm B is een hoge toon afgebeeld

1. waar
2. niet waar

Aan de slag

1 t/ m 12 van paragraaf 13.2 

(blz. 96)