3.3 De Volksrepubliek China- II 2023

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

3.3 De Volksrepubliek China

Culturele revolutie- 1966

Waardoor heeft de Volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht (1949-2001)?

Herhaling vorige les

Hoe wilde Mao de Chinese industrie hervormen?

1. door de Grote Sprong Voortwaarts
2. door de Culturele revolutie
3. door de Open-Deur - economie
4. door 5 jaren plannen (planeconomie)

Wat werd NIET geïmplementeerd tijdens de Grote Sprong Voorwaarts?

1. gecollectiviseerde landbouwbedrijven
2. innovatie zware industrie
3. volkscommunes
4. de 4 plagen campagne

Wat gaan we doen vandaag:

2 Je kunt de Grote Sprong Voorwaarts (1958) beschrijven en verklaren (oorzaken/gevolgen)

3 Je kunt de Culturele Revolutie (1966) beschrijven en verklaren (oorzaken/gevolgen)

Wat kom je in het filmpje te weten over de rol van Mao in:

- De Grote Sprong Voorwaarts

- De Culture Revolutie

De Grote Sprong voorwaarts

Na eerste Vijfjaren plan weer tijd voor massacampagne;
1958 Grote Sprong Voorwaarts geïntroduceerd (lopen op twee benen)

Eerste Vijfjaren plan gericht op industrie; dit keer wilde Mao de boeren het landbouwwerk laten combineren met industriële productie
Daarvoor was de vorming van gecollectiviseerde landbouwbedrijven noodzakelijk (samenvoegen van particuliere landbouwbedrijven tot grote staatsbedrijven-> volkscommunes)

Volkscommunes

• Op deze volkscommunes (organisatorische eenheid op het platteland, waarbinnen boeren op staatsbedrijven werkzaamheden verrichten) leefden duizenden boeren samen
• In eerste instantie leek Grote Sprong voorwaarts succesvol, maar kwaliteit was erg slecht van staal 
• Landbouwproductie nam ook af
• Overheid stelde onhaalbare productiedoelen

Grote sprong?

• Tussen 1958 en 1962 stierven naar schatting dertig miljoen Chinezen door gevolgen hiervan (droogte en hongersnood)
• Kannibalisme, ratten gegeten
• Veel criminaliteit en ontwrichting economie
• Omdat CCP geen tegenspraak duldde, werd Grote Sprong voorwaarts niet kritisch besproken

Wie kreeg 'de schuld' van het mislukken van de Grote Sprong Voorwaarts?

1. Mao
2. de boeren
3. Liu Shaoqi
4. Deng Xiaoping

Gewijzigde koers

Mislukking GSV werd gezien als persoonlijke nederlaag Mao

In de top CCP ontstond machtsstrijd:
Interne verdeeldheid: doorgaan met ideologie Mao / ideologie tijdelijk minder streng om hongersnood en economische crisis z.s.m. aan te pakken

Deze verdeeldheid leidde tot het terugtrekken van Mao als president in (bleef wel voorzitter CCP)

Culturele Revolutie

Na terugtreden Mao: Deng Xiaoping en Liu Shaoqi de macht China
Gematigde communistische /pragmatisch ec. koers van 1962. Boeren mochten eigen bedrijfjes starten (& de staaloventjes in de achtertuin verdwenen)

Dit was in strijd met ware communistische ideologie

1966 lanceerde Mao achter de schermen nieuwe massacampagne
Alles voor de communistische tijd moest vernietigd worden

Rode boekje

• Onder scholieren en studenten grote ontevredenheid: kinderen partijleiders werden bevoordeeld bij keuze studie of school
• Aanhanger Mao (Lin Biao) stelde een boekje vol citaten van Mao op: Rode Boekje
• Samen met een op jongeren gerichte propagandacampagne zorgden de citaten ervoor dat de Chinese jeugd gemobiliseerd werd om te vechten voor Culturele Revolutie

Een einde maken aan de 'vier ouden':

- 'oude ideeën'

- 'oude cultuur'

- 'oude gebruiken' 

- 'oude gewoontes'

Deze studenten (Rode Gardisten) trokken door hele land om het maoïsme te verspreiden en alles van voor communistische tijd te vernietigen


Tussen 1966 en 1969 trok door heel China een golf van Rode Terreur, gericht tegen alle denkbare vormen van revionisme (stroming waarvan de aanhangers bepaalde opvattingen en zienswijzen willen herzien)

Totale chaos

Mao wakkerde beweging aan door tijdens massabijeenkomsten in Beijing miljoenen jongeren toe te spreken en op te zwepen

Mao's machtspositie werd door Culturele Revolutie weer aanzienlijk versterkt, maar Rode Gardisten ontwrichten samenleving: veel slachtoffers

Follow the leader

• Situatie was onhoudbaar en Mao besloot het leger in te zetten om de orde te herstellen
• Rode Gardisten werden verbannen naar platteland

The new religion 1966

- Verklaar de titel

- En welke kritiek de tekenaar geeft

Verklaar de titel en welke kritiek de tekenaar geeft

nos.nl

Buitenlandse politiek

Bij stichting Volksrepubliek China 1949 beheerst de Koude Oorlog de internationale verhoudingen
Veel Westerse landen weigeren China te erkennen

Verhouding tussen SU en China goed tot Chroesjtsjov 
Chroesjtsjov wilde vreedzame co-existentie maar volgens Mao kon dit niet vanwege het streven naar communistische wereldrevolutie

Ook had Chroesjtsjov kritiek op Stalin geuit (tijdens het destalinisme)

Dit leidde tot een breuk tussen beide communistische landen en tot internationaal isolement van China. 

Door banden aan te gaan met 'neutrale' landen probeerde China haar invloed uit te breiden in Azië, Latijns-Amerika en Afrika.

Driehoeks diplomatie

China zocht  in jaren 70 meer toenadering bij VS

VS zat middenin Vietnam oorlog en kon steun China goed gebruiken voor 'Peace with Honor'

China zette druk op Noord-Vietnam om met de VS te onderhandelen

De Volksrepubliek kreeg  eigen vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties. 

Hoe ziet de tekenaar de verhouding
tussen de SU en China in 1978?
Welke verklaringen kun je geven?

Vier Moderniseringen

In 1976 overleed Mao

Deng Xiaoping  werd leider  van de CCP

Hij wilde definitief breken met gedachtegoed Culturele Revolutie

Om welvaart in China t e vergroten, moest China volgens Deng Xiaoping Vier Moderniseringen ondergaan:

Vier moderniseringen:

• Defensie moest worden versterkt
• Landbouw moest worden hervormd (boeren zelf laten bepalen welke gewassen en te laten verhandelen)
• De wetenschap en onderwijs moesten worden verbeterd
• In de industrie moest minder staatsplanning plaatsvinden en moest meer verantwoordelijkheid aan de bedrijven worden gegeven

Economische successen

Chinezen mochten voortaan particuliere bedrijfjes stichten
Door deze Open-Deur-Politiek nam zowel de import als de export toe

Economische hervormingen van Xiaoping waren zeer succesvol
Veel boeren gingen van platteland naar stad voor werk (urbanisering)

Het beleid had de leus: "voor het binnenland hervorming en voor het buitenland zetten wij de deur open"

"Lees" de volgende grafieken

Liberalisering en communisme

Liberalisering van Xiaoping gold alleen economisch gebied
Politiek van liberalisering geen sprake

Voorstanders pleitten voor vrije verkiezingen en vrijheid van meningsuiting
Maar hen werd het zwijgen opgelegd
Dieptepunt was reactie op demonstraties op het Plein van de Hemelse Vrede in Beijing
->"Tankman"

Jiang Zemin

Na overlijden Deng Xiaoping volgt Jiang Zeming hem op
Ook hij legde nadruk op economische groei
Langzaam schoof CCP haar beleid naar kapitalisme
Relatie tussen westen en China verbeterde 
Symbolisch: overdracht  Engelse Hong Kong aan China 1997

en het Portugese Macao aan China in 1999

Xi Jinping

Mensenrechten

China groeit langzaam uit tot wereldmacht

Communistisch bewind met kapitalistische trekjes, maar China denkt en handelt niet democratisch
Op gebied democratisering en mensenrechtensituatie bestaan nog steeds grote verschillen tussen het Westen en China

Leidende vraag:

Waardoor heeft de Volksrepubliek zich kunnen ontwikkelen tot een grootmacht (1949-2001)?

- Planeconomie

- Grote Sprong voorwaarts

- Culturele revolutie

- Buitenlandse betrekkingen

- Vier moderniseringen

Heb je vragen over deze paragraaf/ historische context?

Lees 3.3 door

Maak vragen 8 t/m 15