Uitleg beeldspraak

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Woordenschat herhaling lj. 2

Waarom beeldspraak?

We gebruiken beeldspraak om een taal levendiger te maken.

Het is figuurlijk taalgebruik en het wordt gebruikt om ervoor te zorgen dat de ander een soort plaatje in zijn hoofd krijgt.

Beeldspraak (lj. 2)

• vergelijking 
• metafoor
• personificatie 

Letterlijk

Figuurlijk

Jouw kamer is een zwijnenstal.

Ik ga stuk!

Ik kijk elke dag even op Tiktok.

Zij kookt van woede.

De toekomst lacht ons tegemoet.

Beeldspraak

Je gebruikt het om de luisteraar een duidelijk beeld te geven van wat je bedoelt.

Hij is echt een kast.

1. Vergelijking
   
2. Metafoor
3. Personificatie

Soorten beeldspraak:

Vergelijking

Een vergelijking tussen twee zaken: object en beeld.

Object en beeld staan naast elkaar.

De eigenschappen van het beeld worden 

gebruikt om het object te beschrijven.

[O]

[B]

Wat kun je zeggen over het woord 'boom'?

Het figuurlijke

Het letterlijke

Vergelijking

Object en beeld staan naast elkaar.

Een boom van een vent.

[O]

[B]

Vergelijking

Object en beeld staan naast elkaar.

Hij gedroeg zich als een dictator.

[O]

[B]

Wat is het beeld? Wat is het object?

vergelijking - nog meer voorbeelden

zo rood als wijn

Je kamer is zo vies als een zwijnenstal.

De regen glinsterde als diamanten in het licht.

zo snel als een haas

Hij is als een boom zo lang.

zo gek als een deur

zo trots als een pauw

Zijn glimlach was als een stralende zon die de hele kamer verlichtte.

zo licht als een veertje

Metafoor

Bij een metafoor wordt het object weggelaten. Alleen het beeld blijft over. Vaak kun je wel raden wat het object zou moeten zijn.

Een kast van een vent.

Die kast past bijna niet door de deur.

[O]

[B]

[B]

Dit is dus een metafoor

Metafoor

Die wandelende encyclopedie zal het antwoord wel weten.

Wat een zwijnenstal!

Het lelijke eendje is toch nog mooi geworden.

[O] = die slimme jongen of het slimme meisje

[B]

[B]

Let op: spreekwoorden zijn ook metaforen!

[O] = vieze kamer of ruimte

[B]

[O] = Iemand die niet heel knap is

metafoor - nog meer voorbeelden

Wat een kast!

Als de kat van huis is dansen de muizen op tafel.

Het is hier een zwijnenstal.

Personificatie

Bij een personificatie geef je een voorwerp, plant, dier of abstract begrip (liefde, verdriet) menselijke eigenschappen.

Het leven lacht me toe.

De zon doet zijn best tevoorschijn te komen.

De tak zuchtte onder het gewicht van de vogel.

Het hoofdstuk legt uit wat een personificatie is.

personificatie - nog meer voorbeelden

De wind fluisterde in mijn oor. 

De toekomst lacht ons tegemoet.

de tijd loopt

De winter strooit zijn eerste sneeuwvlokken uit.

De wolken huilen.

Zij is het vijfde wiel aan de wagen

Woordenschat H3 vwo

Waarom beeldspraak?

We gebruiken beeldspraak om een taal levendiger te maken.

Veel beeldspraak is gebaseerd op een overeenkomst tussen twee dingen (object en beeld).

MAAR: beeldspraak kan ook een ander verband tussen object en beeld beschrijven...

Beeldspraak

• asyndetische vergelijking
• homerische vergelijking
• synesthesie 

Vergelijking

Uit het boek:

Voor de toets: weet dat er vergelijkingen met 'als', 'van' en zonder iets bestaan. Je hoeft geen onderscheid te kunnen maken tussen de asyndetische en homerische vergelijking

Synesthesie

Combinatie van zintuigen in uitspraken, om iets levendig te maken.

Warme klanken

Bittere woorden

Schreeuwende kleuren

Scherpe geur

Smaakloze stem

Kil blauw

Horen

zien

voelen

ruiken 

proeven

Filmpje met uitleg over beeldspraak

Oefenwebsites

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-1-beeldspraak/

https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-beeldspraak/

https://extraned.nl/index.php/oefening-beeldspraak/