Les 2: 2.1 De macht van de koning

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2.1 De macht van de koning

Vrijheid en gelijkheid!
Tijd van Pruiken en Revoluties: 18e eeuw

Dit hoofdstuk heet 'vrijheid en gelijkheid'.
Omdat de meeste mensen in de meeste delen van de geschiedenis; niet vrij of gelijk waren.
Hoe er vrijheid en gelijkheid is gekomen, in ieder geval in delen van de wereld, is iets wat we in dit hoofdstuk behandelen.

Wat gaan we doen? 

1. Leerdoelen

2. Klassikaal lezen + lessonup vragen

3. Korte uitleg + vragen

4. Leerdoelen beantwoorden

5. Beeldmateriaal

6. Aan de slag 

LEERDOELEN

A - Leg in twee regels uit wat de 'Verlichting' betekent.
B- Beschrijf twee ideeën die bij de Verlichting horen.
C- Wat vonden deze Verlichtingsdenkers?
- Montesquieu
- Rousseau
D- Waaruit bestonden de
drie standen en wat waren de taken van elke stand?
E- Wat is absolutisme?

Leg uit hoe de vragen beantwoord moeten worden.
'Een stadstaat is ....'
'De Grieken stichtten koloniën omdat...'

Tijdvak:
Pruiken en Revoluties (1700-1800)

Klassikaal lezen

'Verlichte ideeën' blz 26

Wat is de 'Verlichting?'

1. Uitvinding van de straatlantaarns
2. Mensen leren op een nieuwe manier nadenken: kritisch en voor zichzelf.
3. Steeds meer uitvindingen die het geloof helpen de bijbel te verklaren
4. Het schrijven van een nieuwe vertaling van de bijbel

Denk na over waar de Verlichting voor stond. Wat wilden de Verlichters mee afrekenen?

1. De ratio (het verstand)
2. Altijd luisteren naar de koning
3. De mens is van nature goed
4. De macht van het volk

Montesquieu

Rousseau

Koning krijgt de macht van het volk niet van god

Verschillende groepen moeten elkaar controleren

Niet alle macht bij 1 persoon

Koning moet voor het volk zorgen

In de tijd van pruiken en revoluties ontstond een nieuwe manier van denken.

Ipv de Grieken, Romeinen, de koning of de kerk na te praten werden mensen kritischer en dachten ze meer na voor zichzelf.

Dit noemen we dus de Verlichting.

:

Rousseau:

Koning krijgt macht niet van God maar van volk. Dus goed voor het volk zorgen! 

Montesquieu:

Niet alle macht bij 1 persoon maar bij meer mensen zodat het niet kan worden misbruikt. 

Maak leerdoel A, B en C

Check

Tekst

Sleep de sociale standen naar de goede plek:

Eerste stand

Tweede stand

Derde stand

Ook: welke boodschap heeft de tekenaar bedoeld met dit plaatje?
Hoe noem je zo'n plaatje? (Spotprent)

In Frankrijk leefde iedereen binnen de 3 standen.
 Wie hoort bij welke stand?

Eerste stand

Tweede stand

Derde Stand

Geestelijken

Adel

Boeren

ambachtslieden

rijke kooplieden

Wetenschappers

Welke stand betaalde alle belastingen, denk je?

1. Eerste stand
2. Tweede stand
3. Derde stand

1e Stand: de geestelijkheid

Met de g/Geest bezig.

Plichten: bidden, armen/ziekenzorg, de kerk organiseren.

Rechten: hoefden geen belasting te betalen.
Bezaten een deel van het land.

Kort

2e Stand: de adel 

'Edele mensen'; de beste.

Plichten: regeren, beschermen, wetten organiseren.

Rechten: bezaten het meeste land. De 3e stand werkte voor hen op dat land (leenstelsel)
Hoefden geen belasting te betalen maar inden deze vaak.
De koning kwam altijd uit de adelstand. 

Kort

3e Stand: de rest. 

Boeren, burgers, koopmannen, ambtenaren, huurlingen....

Plichten: Deden vrijwel al het werk; vaak voor adel en koning.

Rechten: Géén.

Betaalden de belasting voor de andere twee standen.

Er was een groot verschil bínnen de 3e stand.

Van een straatarme zwerver tot een steenrijke koopman.

Uiteindelijk zou de orde van de drie standen opgeheven worden.
-Dit gebeurde het eerst in Frankrijk.
- Daar was een snelle, gewelddadige machtsovername voor nodig: een revolutie.
- Alle mensen zouden gelijk verklaard worden:
 ze kregen grondrechten.

- Dit noem je absolutisme 

Franse Revolutie: 1789

Dit verhaal begint met de Franse koning

Lodewijk XVI (16e) 

- Hij besliste alles zelf. Zijn wil was wet.

- Hij mag alleen regeren. 
- Dit noem je absolutisme.

Maak nu leerdoel D en E

Opdrachten maken

Maken werkboek 2.1 (vanaf blz 45)
5a en 8a en b.

Wat betekent absolutisme?

1. Dat een heerser alleen de macht met adel deelt
2. Dat de monarchie wordt afgeschaft
3. Dat een heerser alle (absolute) macht heeft

In welke stand past het beroep pastoor?

1. 1e
2. 2e
3. 3e

In welke stand past het beroep rijke kledingwinkelier?

1. 1e
2. 2e
3. 3e

Uit hoeveel procent van de bevolking de Derde Stand?

1. 80
2. 92
3. 97
4. 78

In welke stand past het beroep baron?

1. 1e
2. 2e
3. 3e

Was moest de Derde Stand níet doen?

1. Opdraaien voor de belasting
2. Klusjes voor de heer
3. Verplicht onderwijs over het geloof
4. Oogst binnenhalen

Uit hoeveel procent van de bevolking de Derde Stand?

1. 80
2. 90
3. 95
4. 75

Tot de volgende keer!