LEZEN opbouw / tekstsoort / tekstdoel

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

^{Lezen belangrijk? JA!}

- voor je opleiding: de bedoeling/boodschap van een tekst kunnen begrijpen

- voor je stage en beroep:  je moet rapportages lezen, instructies, informatie 

   over cliënten en je moet hier naar kunnen handelen

- voor je examen: in je eerste studiejaar doe je het centraal examen Lezen       & Luisteren

Tekstsoorten en tekstdoelen

Welke tekstsoorten ken je?

Noteer de tekstdoelen die je kent.

Welke tekstsoort zag je?

Wat is het tekstdoel?

1. informerende tekst
2. activerende tekst
3. amuserende tekst
4. overtuigende tekst

Welke tekstsoort zag je?

Wat is het tekstdoel?

1. instruerende tekst
2. activerende tekst
3. amuserende tekst
4. overtuigende tekst

Welke tekstsoort zag je?

Wat is het tekstdoel?

1. informerende tekst
2. activerende tekst
3. amuserende tekst
4. overtuigende tekst

Welke tekstsoort zag je?

Wat is het tekstdoel?

1. informerende tekst
2. activerende tekst
3. amuserende tekst
4. overtuigende tekst

Noem een tekstsoort waarbij het doel overtuigen is.

Teksten met meningen

Wat je op waarheid kunt controleren is een ...

1. mening
2. argument
3. feit
4. gevoel

Wat iemand vindt over een onderwerp is een ...

1. mening
2. argument
3. feit
4. gevoel

Een argument is ...

1. wat je aandraagt om je mening te onderbouwen.
2. sterk als het gebaseerd is op gevoelens.
3. sterk als het gebaseerd is op feiten.
4. sterk als je je mening herhaalt.

Advertentie op Instagram.

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Nieuwsartikel over de toeslagenaffaire.

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Uitnodiging voor een examenfeestje.

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Je schrijft een brief aan de gemeente over de overlast van hangjongeren in jouw straat. Je vindt dat de gemeente moet optreden.

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Indeling tekst: inleiding

• Eerste deel van de tekst
  
• Het onderwerp wordt geïntroduceerd
  
• Vanaf de eerste zinnen weet je waarover de tekst gaat
  
• Bestaat meestal uit één alinea

Indeling tekst: middenstuk

• De verschillende kanten van een onderwerp komen aan de orde
  
• Dit gebeurt met behulp van deelonderwerpen
  
• Bijvoorbeeld: een tekst over phishing
  
• Deelonderwerpen kunnen dan zijn: gevaarlijke e-mails, criminaliteit, financiële schade, aangifte doen bij de politie, etc.

Indeling tekst: slot

• Laatste alinea van een tekst
  
• Het belangrijkste uit de tekst wordt nog eens herhaald of samengevat

Wat is een deelonderwerp?

1. Verschillende dingen die over het onderwerp verteld worden.
2. Als er 2 onderwerpen in een tekst zitten.
3. Als de tekst niet echt een onderwerp heeft.
4. Een ander woord voor onderwerp.

Waar vind je de deelonderwerpen in een tekst?

1. Inleiding
2. Middenstuk
3. Slot

In welk deel van de tekst maak je kennis met het onderwerp?

1. Inleiding
2. Middenstuk
3. Slot

Wat is de juiste volgorde van een tekstindeling?

1. Inleiding, middenstuk met tussenkopjes, slot
2. Inleiding, slot, middenstuk
3. Inleiding, middenstuk met eventueel tussenkopjes, slot
4. Titel, inleiding, middenstuk met eventueel tussenkopjes, slot

Inleiding

Middenstuk

Slot

Dit deel is opgedeeld in alinea's 

Het onderwerp wordt benoemd

De lezer wordt nieuwsgierig gemaakt

Aandachttrekker: er wordt bijv. een vraag gesteld of een probleem besproken.

Een samenvatting van de tekst

Er wordt bijv. een vraag beantwoord of een oplossing bij een probleem besproken.

De tekst wordt stap voor stap uitgewerkt

Een conclusie 

Wat is de juiste volgorde van deze tekst?

Wat is de juiste volgorde van de tekst?

1. A-B-C-D
2. B-C-D-A
3. D-A-C-B
4. C-D-A-B

Aan de slag

In Taalblokken maak je:

Eindtoets 2F BS1 A

Indeling tekst: titel

• De titel verraadt al veel
• Het trekt de aandacht; ga je de tekst lezen of niet?
• De titel noemt vaak al het onderwerp