§2 Nederland in de Tweede Wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

§2 Nederland in de Tweede Wereldoorlog

• Hoe raakte Nederland betrokken bij de oorlog?
• Hoe was het dagelijks leven tijdens de oorlog en hoe reageerden Nederlanders op de bezetting?
• Hoe verliepen de laatste oorlogsjaren in Nederland?

Duitsland valt aan

10 mei 1940

Bommen op Rotterdam

14 mei 1940

Nederland capituleert

15 mei 1940

Deel van Duitsland

29 mei 1940

Nederland wordt een deel van Duitsland: Reichskommissariat Niederlande

De Oostenrijker Arthur Seyss-Inquart wordt Reichskommisar. 

2.1 Nederland raakt betrokken bij de oorlog

1939: mobilisatie van Nederland

• Nederlandse wens was neutraliteit
• Toch mobiliseren door oorlogsdreiging

10 mei 1940: Duitse inval in Nederland

14 mei 1940: Rotterdam wordt gebombardeerd

• Reactie Nederland --> capitulatie

 Koningin Wilhelmina &  regering vluchten naar Engeland

•  Duitse bezetting is een feit

2.2 Nederland onder Duitse heerschappij

• Na capitulatie wordt Seyss-Inquart rijkscommissaris
• In begin van oorlog merken Nederlanders weinig van Duitse bezetting.
• Duitsland probeerde Nederlandse volk voor het nationaalsocialisme te winnen --> dit mislukte. Vervolgens kwam er:
• - strenge censuur
• gelijkschakelijk van vakbonden, onderwijs, jeugdorgansaties, kunstenaars, kranten en radio.
• Alle politieke partijen worden verboden, alleen NSB mocht blijven bestaan

2.2 Nederland onder Duitse heerschappij

• Vanaf 1941: Nederlanders moesten een persoonsbewijs bij zich dragen.
• Er waren regelmatig razzia's: een razzia is een door de overheid georganiseerde jacht om een groep mensen op te pakken.
• Nederland is onder het Duitse bestuur geen rechtsstaat meer.

2.2 Nederland onder Duitse heerschappij

Tijdens bezetting gingen mensen verschillend met bezetting:

• De meesten pasten zich aan
• Een kleine groep collaboreerde (collaboratie)
• Een kleine groep ging in het verzet
  

Examenoefenen 2023-1

B

2.2 Nederland onder Duitse heerschappij

Februaristaking: februari 1941.

Een grote staking onder de bevolking in Amsterdam en omstreken tegen een anti-Joodse maatregel van de bezetter.

2.3 De laatste oorlogsjaren in Nederland

• September 1944: spoorwegstaking ==> Nederlandse regering probeerde Duitse leger te verzwakken
• Ongepland gevolg: hongerwinter 
• Spoorwegstaking viel samen met Market Garden
• ==> Slag om Arnhem werd verloren

• Op 5 mei 1945 is heel Nederland bevrijdt. 

schooltv.nl

Slag om Arnhem

september 1944

De Geallieerden willen doorstoten tot het noordelijk deel van Nederland, 

om daar vandaan Duitsland binnen te vallen, maar ze vergissen zich in kracht van de Duitsers. 

Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver').

Examen oefenen 2023-1

maximumscore 2

Voorbeeld van een juist antwoord is:

• Het doel was te voorkomen dat de Duitsers goederen en militairen

konden vervoeren (waardoor operatie Market Garden zou kunnen

mislukken) 1

• De stakers liepen groot gevaar vanwege strafmaatregelen/wraak van

de Duitsers 

schooltv.nl

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd