Katheteriseren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Katheteriseren

Wat gaan we doen:

Opfrissen anatomie

Doel en vormen katheteriseren

Materialen

Geef aan hoe nummer 1 t/m 4 heten.

De urineleider is de verbinding tussen

1. rectum en blaas
2. urineleider en urinebuis
3. nieren en blaas
4. blaas en urinebuis

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op blaasontsteking

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. hebben geen prostaat
4. hormonen

Bij Jan is een suprapubische katheter ingebracht. Een suprapubische katheter is een katheter die ……

1. Via de buikwand direct in de blaas wordt geplaatst
2. Via de urinebuis wordt ingebracht
3. Door middel van een soort condoom zorgt voor de afvoer van urine
4. Enkele malen per dag ingebracht wordt (eenmalig katheteriseren)

Een andere naam voor de urinebuis

1. Ureter
2. Urethra

Urine bestaat voor een groot deel uit...

1. Zouten
2. Afvalstoffen
3. Water
4. Lichaamsvreemde stoffen

Katheteriseren is

Inbrengen van een holle buis met als doel afvloeien van urine

Katheteriseren 

Redenen?

Indicaties:

• precieze monitoring van urineoutput (in acute situaties zoals shock)
  
• langdurige chirurgische ingrepen
  
• chirurgische ingrepen in urogenitaal gebied
  
• behandelingen waarbij grote hoeveelheden diuretica worden toegediend
  
• bepalen van urineresidu na spontane mictie
  
• afname van een urinekweek (bij incontinentie, verminderde contractiliteit van de blaasspier)
  
• toediening van een blaasspoeling

Contra-indicaties

• Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.
  
• Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Katheteriseren is een.....

1. Risicovolle handeling
2. Verpleegtechnische handeling
3. Voorbehouden handeling
4. Alle antwoorden zijn goed

vrouw

Urinebuis 3-5 cm lang 

 Loopt recht naar beneden

Urinebuis man

 20-25 cm lang

s-vormige bocht

vergrote prostaat kan de urinebuis vernauwen

Vormen 1

Verblijfskatheter

CAD = catheter a demeure

Bij bijvoorbeeld terminale cliënten, cliënten die niet in aanmerking komen voor eenmalig katheteriseren

Meer kans op complicaties

Wisselen afhankelijk van materiaal ingebrachte katheter

Verblijfskatheter

Vorm 2

Eenmalig

Intermitterend (met tussenpozen)

4 á 6 keer per dag

Door de cliënt (minder gevoelig voor infecties)

Meer zelfredzaam

Vorm 3

SP (supra pubis) katheter:  via de buikwand

Vlak boven het os pubis

Dit apparaat wordt gebruikt om te meten hoeveel urine nog aanwezig is in de blaas. 

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Lengte man 41-45 cm en vrouwenkatheters 25 cm

Materialen

• pvc (eenmalig/goedkoop, gecoate)
• latex (minder dan 7 dagen, sneller korstvorming, urine tast latex aan, latexallergie?)
• Gesiliconiseerde latexkatheter (makkelijker inbrengen en minder kans op beschadiging)
• 100% siliconen (Bij katheterisatie langer dan 10 dagen, verstopt minder snel, hypoallergeen, max. 12 weken)

Let op houdbaarheidsdatum!

Overige blaaskathethers

Tiemann:

•  Stugge gebogen tip,  katheteriseren bij bv prostaathypertrofie vergemakkelijken.
  
•  Door urologen (of urologisch verpleegkundigen).
• Tip moet omhoog wijzen bij het inbrengen

Ballon

Op plaats houden van katheter

                                                 6-10 ml steriel water in ballon 

Afgesproken hoeveelheid

Afhankelijk van katheter en cliënt

Glijmiddel

Meestal meerder functies;

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecterend
• vult plooien

Een blaaskatheter die goed zit produceert op vaste tijden urine

1. waar
2. niet waar

Observaties

Aanwijzingen urineweginfectie

Loopt de katheter door

Lekt de katheter

Dagelijkse schoonmaken

Niet rijden van de katheter, bewegen in de plasbuis

Een blaaskatheter voor eenmalig gebruik bevat hoeveel lumen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is de indicatie voor een SP?

1. Als het inbrengen via de plasbuis niet lukt Als het inbrengen via de plasbuis niet lukt
2. Als de cliënt langere tijd een CAD nodig heeft
3. Steeds terugkerende urineweginfecties
4. Alle antwoorden zijn goed

Moet je de suprapubisch katheter draaien of dompelen?

1. Draaien wel maar Dompelen mag niet meer
2. Afhankelijk van voorschrift arts, echter dompelen mag niet meer
3. Dagelijks draaien en dompelen
4. Wekelijks draaien en dompelen.

complicatie bij inbrengen katheter

Bloeding

Weerstand

Urine loopt niet af

Beschadiging wand urethra

(niet zichtbaar)

Afronding

Vragen?

Tips / Tops