3.2 Nieuwe ontwikkelingen (1978-2008) Deel II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Opbouw komende lessen:

Vandaag:

- Afronding liberalisering en individualisering

- Nederland en het buitenland

Donderdag:

- Jeugdcultuur

Volgende week:

- Multiculturele samenleving

- Afronding en herhaling HC Nederland / terugblik tijdvak 10

HC Nederland (1948-2008)

3.2 Nieuwe ontwikkelingen (1978-2008)

Hoe en waardoor vond er liberalisering plaats in de Nederlandse samenleving?

Welke contacten waren er tussen Nederland en het buitenland?

Herhaling vorige les

Wat was GEEN oorzaak of aanleiding van de ec crisis in NL in de jaren '70

1. de oliecrisis van 1973
2. NL was geen lage lonen land meer
3. Productie naar landen die wel een lage lonen land waren
4. Er trad liberalisering op in NL

Hoe heet deze meneer die van 1982 tot 1994 minister president van Nederland was? (alleen de achternaam)

Wat is GEEN voorbeeld van liberalisering?

1. de privatisering van staatsbedrijven zoals de telecommunicatie
2. bezuinigingen verzorgingsstaat
3. zelfredzaamheid burgers
4. een 'maakbare' samenleving

Welk effect heeft liberalisering op de verhouding tussen arm en rijk in de samenleving?

1. De kloof tussen arm en rijk wordt steeds kleiner in NL
2. De kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter in NL
3. Liberalisering heeft geen invloed op de kloof tussen arme en rijk

3.2 Je kunt uitleggen:

jaren ’80.

-Hoe en waardoor er liberalisering plaatsvond in de Nederlandse samenleving

1. Waarom nam in de jaren ’80 de druk op de verzorgingsstaat toe?

2. Welke maatregelen nam de regering Lubbers n.a.v. de economische crisis?

3. Waardoor herstelde de economie eind jaren ‘80? (oorzaken)

4. Welke gevolgen had de herstellende economie in de jaren ‘90? (politiek, sociaal)

5. In de jaren ‘90 was er sprake van individualisering van de samenleving, welke 

    5 oorzaken zijn daarvoor aan te wijzen?

-Welke contacten er waren tussen Nederland en het buitenland?

1. Je kunt uitleggen op welke gebieden Nederland zichzelf als ‘gidsland’ zag.

2. Je kunt verklaren waarom Nederland in de jaren ’90 van het gidsland-denken afstapte.  

3. Je kunt uiteenzetten welke rol Nederland speelde in de Europese samenwerking vanaf de jaren ’80.

Of maak vragen 1 t/m 4, 12 en 13

Klaar? examentraining blz. 92

Herstel economie in de jaren '80

Oorzaken

Gevolgen

EUROPEANISERING EN GLOBALISERING

GROEIEND VERTROUWEN IN DE ZELFREDZAAMHEID VAN BURGERS

TOENAME SOCIALE VERSCHILLEN

HET POLDERMODEL

GROTE ECONOMISCHE BLOEI

GEZONDE OVERHEIDSFINANCIEN

Paarse kabinetten

1994

Voor het eerst kabinet zonder confessionelen (CDA)

Kabinet Kok

PvdA, VVD, D'66

Liberalisering gaat door

Vijf oorzaken individualisering (/liberalisering):

1 – kleinere rol van de overheid (privatisering; beperking verzorgingsstaat; zelfredzaamheid)

2 - ‘paars’beleid (VVD, PvdA, D66), zoals  Wet Gelijke Behandeling en gedoogbeleid

3 – nieuwe commerciële bedrijven concurreren om nieuwe klanten.  (TV/radio, ziekenhuizen, telefonie, gas/electriciteit)

4 – ontzuiling en ontkerkelijking (afnemende saamhorigheid en groepsdruk)

5 – toenemende welvaart (minder economische afhankelijkheid)

'Paars' beleid:

Wet Gelijke Behandeling (1994)

Individualisering gaat in de jaren '80 en '90 door in de wetten en het beleid:
1. Gedoogbeleid: softdrugs

2. Euthanasie 

3. Legalisering 'homohuwelijk'

Reputatie van vrij en tolerant land

Buitenland

Jaren '60: 
Nederland vond zichzelf een gidsland
->demonstratie tegen kruisraketten  die de NAVO wilde plaatsen in NL (1981)

Rol NAVO veranderde na Koude Oorlog: conflictoplosser

Na het drama in Srebrenica stapte NL af van het idee om gidsland te willen zijn. Wat is er gebeurd in Srebrenica? (gebruik je boek)

Welke partij zit NIET in de Paarse kabinetten die vanaf 1994 NL gaan regeren?

1. PvdA
2. VVD
3. D'66
4. CDA

Joegoslavië

1992: 

Bosnië wil zich afscheiden 
Juni 1992: 

start beleg Sarajevo
Nederlandse VN-soldaten moeten moslim-enclave Srebrenica beschermen, maar mogen geen wapens gebruiken
1995: 

Serven vermoorden 8000 mannen en jongens in de bossen rond Srebrenica

NL en de Europese samenwerking

3.2 Nieuwe ontwikkelingen (1978-2008) - Deel II

- Waarom ontstonden er verschillende jeugdculturen vanaf 1975?

- Welke ontwikkelingen waren er in de multiculturele samenleving?

- Waardoor ontstond er vanaf +- 2000 meer polarisatie in de Nederlandse politiek?

Geen woning geen kroning - 1980

Welke groep protesteerde eerder ook tegen Beatrix (& haar huwelijk)

Jongerencultuur raakt steeds meer geïndividualiseerd.

Multiculturele samenleving

Multiculturele samenleving?

• Vanaf de jaren '80 blijkt het beeld van de multiculturele samenleving waarin groepen mensen van verschillende culturen gelijkwaardig met elkaar samenleven, steeds vaker niet te kloppen.

• Verschillende groepen leven eerder náást elkaar dan mét elkaar.
• Er ontstond een kloof tussen politici, die zeiden dat het goed ging, en een deel van de burgers, die dit niet zo ervaarden.
  

polarisatie in de politiek

• In de jaren '90 verliezen mensen het vertrouwen in de politieke partij op wie zij altijd hadden gestemd. 

• Deze grote groep gaat stemmen op de nieuwe, populistische politieke partijen die worden opgericht. 

• Populistische leiders zeggen te doen wat het volk wil, want ‘het volk heeft altijd gelijk’. Lastig is dat wat het volk wil, niet altijd kán. 

Populistische politici worden soms in korte tijd heel populair. Maar als later blijkt dat ze hun beloftes niet kunnen waarmaken, raken zij die populariteit snel weer kwijt. Enkele jaren later komt er dan weer een andere populistische partij die opnieuw de mooiste beloftes doet.

Welke populistische partijen ken je?

Wie was Pim Fortuyn?

Pim Fortuyn

• Pim Fortuyn wordt in 2001 leider van de nieuwe partij Leefbaar Nederland. Fortuyn beweert ‘te zeggen wat hij denkt en te doen wat hij zei’. 
• Vooral over de islam is hij erg negatief. Hij zei dat hij het opneemt voor de ‘gewone’ mensen die door de politiek in de steek zijn gelaten. 
• Fortuyn wordt snel erg populair, maar in 2002, vlak voor de verkiezingen, wordt hij vermoord; 'de kogel kwam van links'

Kijk je antwoord kritisch na

Hoeveel punten heb je behaald?

0

1

2

3

4

HC Nederland

 Enkele ontwikkelingen:

binnenlandse politiek:

Rooms- rode kabinetten -> CDA/Lubbers-> Paarse kabinetten ->  polarisatie

-> populistische partijen

economische politiek:

geleide loonpolitiek, gasbel etc. -> verzorgingsstaat 'maakbare samenleving' -> liberalisering (& individualisering) 'zelfredzaamheid burgers'

Welke ontwikkeling zie je op internationaal vlak, sociaal en cultureel vlak?

Welke vragen heb je nog over HC Nederland?