HC China - deel I: 1842-1911

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 6

Historische Context China

Waardoor verloor China zijn positie als regionale grootmacht (1842-1911)?

Qing dynastie (1664-1912)

• 'Hemels mandaat'
  
•  Centraal bestuur met sterk ambtenarenapparaat
• Confucianisme: omgangsvormen en gedrag geordend naar een vast patroon (met rituelen)

Qing dynastie (vervolg)

Problemen:

- Corruptie leidt tot bestuursproblemen (zie voorbeeld Heshen)

- Politieke crises, vaak als gevolg van hongersnood, corruptie en belastingdruk

Eerste opiumoorlog (1839-1842)

Qing dynastie was isolationistisch. Westerse mogendheden kregen geen voet aan de grond.

Opiumoorlogen: Groot-Brittannië dwingt China met geweld tot onderhandelen.

• Grote economische en sociale schade in China
• Verloop en uitkomsten typerend voor het modern imperialisme > Verdrag van Nanking is hiervan een duidelijk voorbeeld

Ongelijke Verdragen

Omdat China militair niet in staat was tot verzet, werd het verdragen opgedrongen die gunstig waren voor de imperialistische mogendheden.

• Verdragen werden opgesteld door westerse landen.

Tweede opiumoorlog (1856-1860)

Onwelwillendheid van China om de Ongelijke Verdragen in 1856 te herzien, leidde tot nieuwe oorlog met GB en Frankrijk.

• Verdrag van Tianjin als harde vrede

Chinees-Japanse oorlog (1894-1895)

China was opnieuw niet opgewassen tegen de industriële en moderne capaciteiten van de tegenstander.

• Vrede van Shimonoseki
  - (Drielandeninterventie zorgde voor check op Japanse macht)

Opstanden

Buitenlandse inmenging in China en de vele nederlagen die werden geleden, zorgden voor bijna 20 jaar aan opstanden. (Onder meer vanuit de christelijke religie die zich verspreidde.)

- Taiping (1850-1864)

- Nian (1851-1868)

Opstanden mislukken, maar de nood voor/wens tot vernieuwing is zichtbaar geworden.

Zelfversterkingsbeweging (1861-1895)

Poging om China (enigszins) te moderniseren, zowel industrieel als bestuurlijk. En het toelaten van Westerse ideeën.

De poging mislukte:

• Verzet van conservatieven (veel ambtenaren)
• Corruptie

Chinees-Japanse Oorlog laat zien dat er te weinig gemoderniseerd was.

Bokseropstand

De hervormingspogingen van de keizer (Guangxu) tijden de Periode van Honderd Dagen (1898) mislukten.

Direct gevolg: bokseropstand. Wederom werd er tegen de regering gevochten die gefaald had het westen buiten te houden.

Een internationaal leger maakte een einde aan de opstand. Dit leidde tot het Bokserprotocol > onvrede in China groeide.

Gevolg: nieuwe hervormingen, onder meer de invoering van een parlement en grondwet.

Einde keizerrijk

Jonge intellectuelen, onderwezen op westerse leest, promoten nieuwe (bestuurlijke) denkbeelden.

• In 1911 wordt China een republiek.