§5.2 De middeleeuwse stad

§5.2 Zelfstandige burgers
Deel I
1 / 29
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 1

This lesson contains 29 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

§5.2 Zelfstandige burgers
Deel I

Slide 1 - Slide

Huiswerk (12-4-2024)
Schrijf op in je Plenda
Maken opdracht 4 t/m 13 van §5.2

Slide 2 - Slide

Huiswerk (17-4-2024)
Schrijf op in je Plenda
Maken opdracht 4 t/m 9 van §5.2

Slide 3 - Slide

Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
Les 1
- Wat 'de burgerij' inhoudt en welke groepen daarbij horen 
- Wat een gilde is en hoe deze werkt 
- Wie Floris V is en over welk gebied hij heerste

Les 2
- Hoe burgers hun stad bestuurden
- Hoe steden zelfstandiger worden en lage edelen macht verloren

Slide 4 - Slide

De standenmaatschappij
In de middeleeuwen heb je in de samenleving drie standen:
Geestelijken
Adel
Boeren
Elke groep heet een stand. Letterlijk: waar jij staat in de maatschappij, wat jouw plek is

Slide 5 - Slide

Sleep de kenmerken naar de juiste standen
Eerste stand
Tweede stand
Derde stand
De geestelijken
De adel
De boeren
Moest vechten
Moest werken
Moest bidden

Slide 6 - Drag question

In de late middeleeuwen komt een nieuwe groep op: de burgerij. Dit zijn vrije mensen in de stad. Zij zijn verdeeld in verschillende lagen. Zet de late middeleeuwers op de juiste plek in de sociale piramide
Rijke kooplieden en ambachtslieden
Het stadsbestuur
Bedelaars en daklozen
Gewone arbeiders
Winkeliers en ambachtslieden

Slide 7 - Drag question

Ambachtsgilden
De ambachtslieden in een stad willen met elkaar samenwerken
Dit doen zij in een gilde
Ieder ambacht heeft zijn eigen gilde en bepaalt de regels
Om in een stad te mogen werken moet je lid zijn van een gilde

Slide 8 - Slide

Noem 3 voorbeelden van ambachten waar een gilde van is in de middeleeuwen

Slide 9 - Open question

Lid worden
Als je lid wilt worden moet je in de leer bij een meester
Als leerling leer je de basis van het ambacht
Daarna kan je als gezel voor de meester gaan werken
Om zelf meester te worden moet je een meesterproef doen
Hiermee laat je al je kennen en kunnen zien. Dit waren altijd enorm lastige projecten waar je veel ervaring en kennis voor nodig had.

Slide 10 - Slide

Filmpje
De meesterproef

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

Leg uit wat een meesterproef is

Slide 13 - Open question

https://schooltv.nl/video-item/het-verhaal-van-nederland-in-de-klas-ridders-en-graven

Slide 14 - Slide

Floris V - Graaf van Holland en Zeeland
De Nederlanden worden niet bestuurd door één persoon, maar door meerdere graven en hertogen. Floris was er één van.

Slide 15 - Slide

Bekijk de volgende websites
Wat? Klik op de link en maak het werkblad
Hoe? In tweetallen
Hulp? Websites, werkblad, boek en oortjes/koptelefoon
Tijd? 20 minuten

https://www.canonvannederland.nl/nl/vensterplaten/vensterplaat-floris-v
timer
20:00

Slide 16 - Slide

§5.2 Zelfstandige burgers
Deel II

Slide 17 - Slide

Huiswerk (17-4-2024)
Schrijf op in je Plenda
Maken opdracht  1 t/m 9 van §5.2

Slide 18 - Slide

Machtige steden
Het gebied waar een stad staat in nog steeds van de heer
Maar de bewoners willen zelf hun stad besturen
Ook willen ze zelf de verdediging van de stad regelen
Dit kan worden afgesproken in stadsrechten

Slide 19 - Slide

Stadsrechten
De heer wil de stad best meer rechten geven
In ruil hiervoor moet de stad veel geld betalen aan de heer
In de stadsrechten wordt bepaald wat de stad wel en niet mag
Bijvoorbeeld:
Tol
Tol is een belasting die betaald moet worden om van een weg, brug of vaarroute gebruik te mogen maken. De stad kon deze tol vragen.
Muren
Een stad mocht muren om de stad bouwen. Hiermee konden stedelingen zichzelf verdedigen.
Rechtspraak
Een stad mocht de eigen regels bepalen. Zo kon je voor diefstal in de ene stad je handen kwijtraken terwijl je in een andere stad alleen een boete betaalt.
Geld
Een stad mocht zijn eigen munten maken.
Stadsrechten
Dit zijn stadsrechten. Onderaan zie je de zegels, dat waren handtekeningen van belangrijke mensen.

Slide 20 - Slide

Filmpje
Stadsrechten

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Video

Leg uit wat het voordeel van stadsrechten voor hoge edellieden (leenheren/leenmannen)

Slide 23 - Open question

Leg uit wat het nadeel van stadsrechten voor lage edellieden (achter achter leenmannen)

Slide 24 - Open question

Filmpje
Verdediging

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

Rechtspraak en bestuur
De middeleeuwse rechtbank wordt geleid door de schout
Hij wordt geholpen door zijn schepenen
Zij lossen misdaden op, spreken recht en delen straffen uit
Ook zorgen zij voor de veiligheid en bepalen ze de wetten

Slide 27 - Slide

Leg de uitspraak uit:
"De schout en zijn schepenen vormen eigenlijk het bestuur van de stad"

Slide 28 - Open question

3 opties
1. Extra uitleg over 5.2
2. Nakijken opdrachten 5.2
3. Maken opdracht 1 t/m 9 van §5.2

Slide 29 - Slide