Les 1: Er komen andere tijden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nederland na 1945

Les 1: Er komen andere tijden

De leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe de economie zich na 1945 ontwikkelde en de verzorgingsstaat ontstond.

2. Je kunt beschrijven hoe opvattingen veranderen.

3. Je kunt beschrijven hoe de pluriformiteit in de samenleving groter werd.

Wat weet je al van de manier van leven
in Nederland in de jaren '40 en '50?

We gaan terug naar andere tijden ...

De wederopbouw

In de periode direct na de Tweede Wereldoorlog lag Nederland (industrie, infrastructuur, economie) nog in puin. Iedereen moest keihard aan het werk om het land weer op te bouwen.

Drees en de verzorgingsstaat

Onder leiding van minister-president Willem Drees werd een begin gemaakt met de opbouw van een verzorgingsstaat. Er kwamen nieuwe sociale wetten en voorzieningen.

Normen en waarden

Na de oorlog was er grote behoefte aan rust. Men wilde weer leven zoals voor de oorlog. Hard werken en luisteren naar de mensen met gezag en natuurlijk was het huwelijk belangrijk.

Radio en televisie

De mensen luisterden ter ontspanning graag naar de radio, maar op 2 oktober 1951 werd er voor het eerst een televisieprogramma uitgezonden, een nieuw soort vermaak.

Stijgende welvaart

Begin jaren '60 was de wederopbouw geslaagd en konden 

de lonen stijgen. Ineens hielden de mensen geld over en konden ze sparen voor allerlei luxe goederen.

Individualisering & ontkerkelijking

Door de toenemende welvaart veranderde de samenleving.

Humanisme & ontzuiling

De mens kwam steeds meer centraal te staan. Het geloof 

kwam echter steeds meer op de achtergrond terecht. Alle veranderingen in de jaren 60 zorgden voor ontzuiling.

Tweede Feministische Golf

In 1956 werden vrouwen voor de wet gelijk aan de man. Maar de veranderingen gingen voor veel vrouwen te langzaam. Vanaf de jaren '60 begon de Tweede Feministische Golf.

De vrouwen eisten:

1. Mannen moeten meer in het huishouden doen.

2. Gelijk loon voor gelijk werk.

3. Recht op abortus.

4. De pil gratis opnemen bij de zorgverzekering.

De seksuele revolutie

De komst van de pil zorgde ervoor dat mensen vrijer om gingen met seks. Dit werd echter niet door iedereen op prijs gesteld...

Pluriforme samenleving

Door alle ontwikkelingen in de jaren '60 veranderde de gehele Nederlandse samenleving. Verschillende achtergronden van mensen worden minder snel als verkeerd gezien.

Seksuele diversiteit

Ook de seksuele verschillen zijn steeds meer zichtbaar in de samenleving. Sinds 2002 mogen mensen van hetzelfde geslacht met elkaar trouwen. Ook de lhbtiq+ gemeenschap vraagt aandacht en respect voor de verschillen.

Jongerencultuur: Nozems

De Amerikaanse film- en muziekindustrie zorgde mede voor amerikanisering van Nederland. Jongeren werden hierdoor beïnvloed. Dit was bijvoorbeeld te zien bij de nozems.

Jongerencultuur: Provo's

De Nozems waren vooral werkende jongeren die wilden genieten van de welvaart. Maar er waren ook studerende jongeren die meer wilden dan alleen geld verdienen.

Jongerencultuur: Hippies

Ook de hippies verzetten zich tegen het kapitalisme en 

de consumptiemaatschappij. Zij wilden een samenleving gebaseerd op liefde en vrijheid (make love not war).

Meer inspraak?

Jongeren werden steeds kritischer op oudere generaties en het gezag. Ze wilden serieus genomen worden en meepraten. Vaak waren de acties ludiek, maar het werd ook grimmiger.