Koude Oorlog: Het Einde

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De Koude Oorlog

Detente, Glastnost en Perestroika & Val van de Muur 

De Koude Oorlog ontdooit:
Detente

Eind jaren '60 werd de relatie tussen de VS en SU steeds beter. 

Er werden verdragen gesloten die een eind maakte aan de Wapenwedloop. 

Crisis in de Sovjet Unie

Vanaf 1979/1980  gaat het heel slecht met de SU

• Planeconomie blijkt echt niet te werken
• Heel veel bureaucratie 
• Grote verschillen arm en rijk
• Wapenwedloop 
• Inval in Afghanistan 1979
• Kernramp Tsjernobyl 1986

Hervormingen
Michail Gorbatsjov

In  1985 nieuwe leider SU
Hij wilde: 

PERESTROIKA = (economische) Hervormingen

GLASNOST = Openheid

Gevolgen Perestrojka

• Gorbatsjov wil een betere relatie hebben met de Westerse landen

• Verschillende, belangrijke ontmoetingen tussen Reagan en de Gorbatsjov

• Eenzijdige ontwapening van de Sovjet-Unie
  (definitieve einde wapenwedloop voor SU)  

• Terugtrekking van de Sovjet-troepen uit Afghanistan
  

• Past planeconomie deels aan, kleine eigen bedrijfjes mogen weer. 

Gevolgen Glasnost

Als burgers meer vrijheid kregen om mee te denken en mee te doen, zou de economie daarvan profiteren. 

• Persvrijheid
• Mensen mochten kritiek hebben
• Vrijheid van Meningsuiting
• Satellietstaten kregen meer vrijheid > ze mochten ook hervormen!! 

Video: De Berlijnse Muur

Toespraak van Reagan in West-Berlijn, juni 1987
'Open this gate...' 

Wat is er aan de hand?

• Bevolking van Oost-Berlijn en Oost-Duitsland wil meer vrijheid en openzetten van de grens
  
  

• De Oost-Duitse regering wil dit absoluut niet!

• Grote demonstraties tegen de regering in Oost-Berlijn

• Ook tijdens het 40e verjaardagsfeest van de DDR

Gorbatsjov is eregast...

...maar komt niet om feest te vieren, maar om de leiders van Oost-Duitsland te waarschuwen: 

de Sovjet-Unie helpt niet meer bij het neerslaan van demonstraties

Elke avond zijn er demonstraties

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Zijn ideeën zijn populair in het 
buitenland... Maar niet in de SU 

en de satellietstaten zoals in Roemenië
en Oost Duitsland. 

WAAROM??

April 1989: Hongarije zet de grens met Oostenrijk open

Deze Oost-Europese leider begrijpt wél de ideeën van Glasnost en Perestrojka.

Veel andere inwoners van Oost-Europese landen vluchten via Hongarije naar het Westen.

Video: Nieuws van 9 november 1989 

met de persconferentie van Günter Schabowski

Eén van de partijleiders van de DDR geeft, twijfelend, aan: 

We hebben besloten dat iedere DDR-burger de grens over mag. 

Dat geldt - voor zover ik weet - ... vanaf nu.

De val van de Berlijnse Muur

9 november 1989

Daarna gaat het snel...

1989

De val van het communisme in Oost-Europa

Totale ineenstorting 

van het communisme in Oost-Europa

• 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet

• 28 november 1989: communistische partij van Tjecho-Slowakije staat haar macht af

• 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld

• april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië

Duitse Hereniging

Weer één land

• Steun van VS en SU
• BRD beloofd financiële hulp aan SU & DDR
• Democratische verkiezingen DDR
• 3 oktober 1990 > één Duitsland
• Grote verschillen
• 900 miljard euro!  

Val van de Sovjet Unie 1991

• Ondanks hervormingen blijft het economisch heel slecht gaan
•  Etnische groepen (Georgië, Armenië, Baltische Staten) enz. eisen ook zelfstandigheid na Val van het IJzeren Gordijn > nationalisme
• Geen geloof meer in communisme 
• juni 1991 democratische verkiezingen in SU > Boris Jeltsin wordt verkozen
• Gorbatsjov blijft nog wel de officiële leider
• Augustus 1991 staatsgreep door fanatieke communisten
• Mislukt, Gorbatsjov treedt af, december 1991 einde SU 

Hoe nu verder?...

• Nieuwe machtsverdeling 
• Graaicultuur Rusland
• Wantrouwen ex satellietstaten
• Heimwee naar de 'goede oude tijd'
• Nieuwe Koude Oorlog?