3.2 Temperatuur

• Exact
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

3.2 Temperatuur

Weet je nog van vorige week?

Even een paar vraagjes...

IJs en water bestaat uit:

1. Dezelfde fase
2. Dezelfde stof
3. Dezelfde vorm
4. Alle antwoorden zijn goed

Welke uitspraak over ijzel is waar?

1. IJzel bestaat uit kristallen
2. IJzel is een vaste stof
3. IJzel is een vloeistof
4. IJzel is een gas

Als water kookt, ontstaat waterdamp en nevel. Op de foto is de plek waar veel waterdamp is aangegeven met de letter:

1. A
2. B
3. Zowel A als B
4. Geen van beide

Er bestaan zout-, suiker- en ijskristallen.
Wat hebben deze kristallen met elkaar gemeen?

1. De kristallen bestaan uit dezelfde stof
2. De kristallen bestaan uit dezelfde grootte
3. De kristallen zijn steeds de vaste fase van de stof
4. De kristallen hebben een zeshoekige structuur

Dus de verschillende fasen van water zijn

vast 

vloeibaar 

hagel

sneeuw

regen

rijp

dauw

ijzel

Hoe heet de fasenovergang van gas naar vast?

1. condenseren
2. verdampen
3. rijpen
4. sublimeren

Leerdoelen

• Ik kan de onderdelen van een vloeistofthermometer benoemen.
• Ik kan uitleggen hoe een vloeistofthermometer werkt.
• Ik kan een thermometer voorzien van een schaalverdeling.

gevuld met alcohol

Ik kan de onderdelen van de thermometer benoemen.

gevuld met alcohol

De alcohol heeft een kleur, je kunt de temperatuur dan beter aflezen.

Ik kan de onderdelen van de thermometer benoemen.

Ik kan uitleggen hoe de vloeistofthermometer werkt.

• De stof in de thermometer zet uit als de temperatuur toeneemt, dat komt omdat de moleculen sneller bewegen.
• En weer krimpt, als de temperatuur afneemt, dat komt omdat de moleculen langzamer gaan bewegen.

Stijgbuis en schaalverdeling

• Hoe groter het reservoir, des te sneller stijgt de vloeistof.
• Hoe smaller de stijgbuis, des te hoger de vloeistof stijgt.

Ik kan uitleggen hoe de vloeistofthermometer werkt.

Stijgbuis en schaalverdeling

• Hoe groter het reservoir, des te sneller stijgt de vloeistof.
• Hoe smaller de stijgbuis, des te hoger de vloeistof stijgt.

Ik kan uitleggen hoe de vloeistofthermometer werkt.

voordeel: nauwkeurig aflezen

nadeel: lange reageerbuis

De Celsiusschaal

Onthoud:

• smeltpunt van ijs = 0 ^oC;
• kookpunt van water = 100 ^oC.

Ik kan een thermometer voorzien van een schaalverdeling.

De Celsiusschaal

• Hoeveel graden geven de thermometers aan?

Ik kan een thermometer voorzien van een schaalverdeling.

Andere soorten thermometers.

digitaal

koorts

bimetaal

datalogger

auto

thermogram

Hoe noem je verdikking onderaan het glazen pijpje van een vloeistofthermometer?

1. de schaalverdeling
2. de stijgbuis
3. het reservoir

Je hebt een gasoven aanstaan. De laagste temperatuur in een gasoven is 140 °C. De hoogste temperatuur is 280 °C. Je wilt weten hoe warm de oven precies is. Je hebt alleen een buitenthermometer met een meetbereik van −30 °C tot 50 °C.

Kun je met de buitenthermometer de temperatuur van de oven meten?

1. Ja
2. Nee

Keran heeft op een thermometer zonder schaalverdeling het nulpunt (0 °C) en het honderdpunt (100 °C) aangegeven. De twee streepjes staan 10 cm uit elkaar.
Als Keran zijn zelfgemaakte thermometer in water van onbekende temperatuur plaatst, stijgt de alcohol in de stijgbuis tot 4 cm boven 0 °C.

Wat is de temperatuur van het water?

1. 20 °C
2. 40 °C
3. 60 °C
4. Dat kun je niet zeggen met de gegevens die je hebt

Aan de slag!

Thema 3, basisstof 2 (blz 88)

- Opdrachten 1 t/m 8

- Nakijken

Practicum

De helft van de klas proef 1 (blz. 106).

De andere helft proef 2 (blz. 107).

Volgende week wisselen.

Klaar?

Test jezelf's van b1 en b2 maken (online boek).