§4.3 Gelijke rechten en nieuwe rollen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

Paragraaf 3: Gelijke rechten en nieuwe rollen (deel 1)

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit 

In deze les

- Korte terugblik (wisbordje)

-Instructie

- Aan de slag (Verlengde instructie)

- Afsluiting

Lesdoelen : -Je kunt beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin.

-Je kunt beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf.

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Gezin tot jaren 1950:

• tot trouwen bij ouders wonen
• veel kinderen krijgen
• scheiden was eigenlijk onmogelijk
• homoseksualiteit onbespreekbaar

Een vast rollenpatroon:

• vrouwen: huishouden en kinderen opvoeden
• meisjes: naar de huishoudschool 
• mannen: buitenshuis werken
• jongens: vak leren om geld te kunnen verdienen

Leerdoel:

Je kunt beschrijven hoe Nederlanders vanaf de jaren 1950 anders gingen denken over de rollen binnen het gezin

Begrippen:

rollenpatroon

gezinspolitiek

handelingsonbekwaam

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

A

Vaste rollen

Ongelijke positie man/vrouw ook in de wet:

• gezinspolitiek (belastingvoordeel voor gezinnen waarbij de man werkte)
• getrouwde vrouwen handelingsonbekwaam (tot 1957) 
• - geen eigen bankrekening 
  
• - toestemming man bij aankopen 
• ambtenaren/onderwijzeressen ontslagen na trouwen (tot 1955)

§4.3

Gelijke rechten en nieuwe rollen

BASIS

B

De tweede feministische golf

Eerste feministische golf:

- 1919: kiesrecht voor de vrouwen

Tweede feministische golf (1960/1970):

- gelijke kansen opleiding en werk (kinderopvang)

- verandering vaste rollenpatroon

- keuzevrijheid bij gezinsplanning

- recht op abortus

Actiegroepen:

- Dolle Mina's: zoeken aandacht in de media

- Man-Vrouw-Maatschappij (MVM): in gesprek met politiek

Leerdoel:

Je kunt beschrijven voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf

Begrippen:

feminisme

tweede feministische golf

En nu?

• Wat zien we nu terug van de 'tweede feministische golf'? 

Waar gaat deze prent over? Hoe sluit dit aan bij de tweede feministische golf?

Welk begrip hoort bij de poster?

1. Handelingsonbekwaam
2. Gezinspolitiek
3. Beïndigen rollenpatroon
4. Scheiden

Aan de slag

• Maken:  t/m opdracht 7
• Klaar? Je kan de leerdoelen beantwoorden t/m paragraaf 3(B)
• Verlengde instructie/Zelfstandig aan het werk
• Volgende les: laatste gedeelte paragraaf 3

Paragraaf 3: Gelijke rechten en nieuwe rollen (deel 2)

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit 

In deze les

- Korte terugblik 

-Instructie

- Aan de slag (Verlengde instructie)

- Afsluiting

Lesdoel:

-Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen dat Nederlanders vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen om zelf te bepalen hoe ze wilden leven.

Beschrijf voor welke rechten vrouwen streden tijdens de tweede feministische golf (noem er minimaal 2)

Wat gebeurde er begin jaren 1950 met
een vrouwelijke ambtenaar die trouwde?

1. Kreeg een maand verlof
2. Kreeg loonsverhoging
3. Kreeg ontslag
4. Kreeg promotie

Naar wie zijn de 'Dolle Mina's' vernoemd?

1. Aletta Jacobs
2. Wilhelmina Drucker
3. Koningin Wilhelmina
4. Koningin Juliana

Meer persoonlijke vrijheid

• Vanaf de jaren '60 krijgt de kerk steeds minder invloed
•  Door individualisering maken mensen steeds meer eigen keuzes
• Denk aan: makkelijker scheiden, bewust alleentaande mensen, samengestelde gezinnen

• In de jaren 80 werd abortus legaal. 
• Vanaf 2001 werd euthanisie mogelijk gemaakt.

Homoseksualiteit

• Meer ruimte voor homo- en biseksuelen
• Oprichting COC (belangenvereniging)
• 2001: trouwen met iemand van hetzelfde geslacht

Wijziging in de grondwet

• De Nederlandse maatschappij enorm veranderd
• Dit vroeg om een aanpassing van de grondwet
• 1983: nieuwe omschrijving van de gelijkheid van burgers.
• Artikel 1 van de grondwet: iedereen heeft het grondrecht op een gelijke behandeling. Discriminatie is verboden. 

Geef 2 voorbeelden waardoor Nederlanders vanaf de jaren 1960 meer mogelijkheden kregen om zelf te bepalen hoe ze wilden leven.

Aan de slag!

• Nakijken 
• Zelfstandig/Samen met een klasgenoot/Met mij maken: overige oprachten paragraaf 3
• Klaar? Ga verder met het beantwoorden van de leerdoelen
• Volgende les: Start paragraaf 4