E2 Waterbeleid

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom terug bij Aardrijkskunde! 

Startklaar:

• Jas uit, tas op de grond
• telefoon in zakkie
• map en pen op tafel  
• laptop dicht op tafel

Programma vandaag

1. True / False
2. Flashcards bespreken
3. Expert groepjes volgende les voorbereiden

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
voorkennis + nulmeting C1	C1	C2 + C3	SO + E1	E2 + E3	E4 + E5 + E6	Herhalings-week: examen-training

Weekplenda

Overzicht domein E

E1 Overstromingen en wateroverlast
E2 Beleid
E3 Watervraagstukken op regionale schaal
E4 Randstad
E5 (Middel)grote stad
E6 Buurten en wijken

Terugblik

True

False

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Nederland krijgt in de toekomst meer te maken met overstromingen en wateroverlast door klimaatverandering.

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Door klimaatverandering stijgt de zeespiegel en krijgen we onregelmatiger weer. 

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Er zijn 4 waterproblemen waar Nederland mee te maken heeft: overstromingen, wateroverlast, droogte en verzoeting.

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Soms heeft Nederland te maken met lange periodes van droogte, dit leidt tot verhoogde piekafvoeren. 

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Door menselijk ingrijpen in het rivierengebied is de verkortingstijd verlengt.  

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Terugblik

Nederland heeft te maken met een regelmatig regiem van de rivieren 

Leerlingen verwachtingen laten invullen, zelf verwachtingen uitspreken. 

Ben je eruit gekomen? 

1. Wat voor typen kust kent Nederland?

2. Beschrijf de Nederlandse kust als dynamisch systeem en hoe het verandert als gevolg van zeespiegelstijging en menselijk ingrijpen.

3. Wat zijn de kenmerken van de grote rivieren in NL?

4. Wat is de invloed van het veranderende klimaat op de waterafvoer van de Rijn en de Maas?

5. Wat is de invloed van menselijk handelen op de waterafvoer?

6. Hoe kunnen er het IJsselmeergebied en in de Zuidwestelijke Delta risico’s ontstaan ten opzichte van overstromingen en wateroverlast?

7. Wanneer zijn de grootste overstromingsrisico’s in Nederland?

Voorbeelden van antwoorden te vinden aan het einde van de vorige les in onze LessonUp klas

Overzicht domein E

E1 Overstromingen en wateroverlast
E2 Beleid
E3 Watervraagstukken op regionale schaal
E4 Randstad
E5 (Middel)grote stad
E6 Buurten en wijken

Hoofd

Leerdoelen E2: Waterbeleid

1. Wat is integraal waterbeleid?

2. Wat zijn de veranderingen in het Nederlandse rivierenbeleid?

3. Wat is het waterbeleid rondom het IJsselmeer?

4. Wat is het waterbeleid rondom de Zuidwestelijke Delta?

5. Wat is het waterbeleid van de rivieren?

6. Wat is het waterbeleid van de kustgebieden? 
 

 

PAARS = doen we klassikaal
GROEN = gaan jullie beantwoorden!  

Wateroverlast + 

overstromingen

Beleid: 

hoe beschermen we onszelf? 

door klimaatverandering:

• extemer weer met heftigere regenbuien en langere perioden droogte
• zeespiegelstijging
    

door de mens:

• verstening 
• ontbossing
• kanalisatie

Beleid

Rijkswaterstaat

Waterschappen

Nationale schaal 
(het hele land) 

verantwoordelijk voor:

• aanleg en onderhoud van waterwegen
• bescherming tegen overstromingen

Regionale  schaal
(streek of provincie) 

verantwoordelijk voor:

• waterkwaliteit
• waterkwantiteit 

in de regio

Een waterweg is een water die kan worden bevaren

Beleid in de gebieden: 

1. Rivierengebied: ruimte voor de rivier
2. Delta: veiligheid + extra water opvangen
3. IJsselmeer: zoetwaterbuffer + spuien waddenzee
4. Kust: kustlijn behouden door dynamisch kustbeheer

Verandering in beleid

Water snel afvoeren
veiligheid garanderen door dijken

 
Overstromingen '90

Verandering in denken:
Meer ruimte voor het water maken! 

Overstromingsgevaar in 1995!  

Beleid nu

Sinds de Tweede Deltacommissie (rond 2010)
ligt de focus van het waterbeleid op

integraal waterbeleid. 

Integraal waterbeleid =  niet alleen op de afvoer en de kwaliteit van het water letten, maar ook op de naaste omgeving en de belangen voor stad en platteland. 

  Combinatie van:

• beschermen tegen overstromingen vanuit rivier/zee
• watervervuiling tegengaan
• verdroging tegengaan
• verzilting tegengaan
• natuur en recreatiegebied 
• landbouw
• bebouwing 

Maar wat gebeurt er dan specifiek in onze regios?  

1. Rivierengebied: ruimte voor de rivier
2. Delta: veiligheid + extra water opvangen
3. IJsselmeer: zoetwaterbuffer + spuien waddenzee
4. Kust: kustlijn behouden door dynamisch kustbeheer

Opdracht

• We delen alle lln in bij 1 van de 4 regio's
  
  
• Iedereen zoekt voor zijn eigen regio
  het huidige beleid uit 
  
  
• Volgende les maken we ons leerschema
  samen compleet 
  
   

Goede bronnen: 

• De Geo - Wonen in Nederland (ook online versie beschikbaar!)
  
  
•  AK kennisclips Overstromingsrisico in Nederland https://www.youtube.com/watch?v=uvICei13NMo 
  
  
• Samenvatting in Teams (let op, deze is niet helemaal up to date)
  
  
• Digistudies: https://www.youtube.com/watch?v=RV_P51UaE8k&t=41s
  
  

Examenvraag 

1. onderstreep 

2. wat wordt van me verwacht?

3. herhaal vraag

Examenvraag 

1. onderstreep 

2. wat wordt van me verwacht?

3. herhaal vraag

• Sluizen om te spuien zijn noodzakelijk om overtollig water uit het IJsselmeer (afkomstig van de rivier) af te voeren naar de zee
   
• hoog waterstanden in het IJsselmeer kunnen ontstaan door:
  -  hoge waterstanden op de rivier die afvoert naar het IJsselmeer
  -  noordwesterstorm die het water opstuwd 

Flashcards E2

Probeer antwoorden te vinden op de volgende vragen: 

1. Wat is integraal waterbeleid?

2. Wat zijn de veranderingen in het Nederlandse rivierenbeleid?

3. Wat is het waterbeleid rondom het IJsselmeer?

4. Wat is het waterbeleid rondom de Zuidwestelijke Delta?

5. Wat is het waterbeleid van de rivieren?

6. Wat is het waterbeleid van de kustgebieden? 

E2

Schrijf hier de vraag

Wat is integraal waterbeleid? 

Integraal waterbeleid =  niet alleen op de afvoer en de kwaliteit van het water letten, maar ook op de naaste omgeving en de belangen voor stad en platteland. 

  Combinatie van:

• beschermen tegen overstromingen vanuit rivier/zee
• watervervuiling tegengaan
• verdroging tegengaan
• verzilting tegengaan
• natuur en recreatiegebied 
• landbouw
• bebouwing 

Wat zijn de veranderingen in het Nederlandse rivierenbeleid?

Water snel afvoeren
veiligheid garanderen door dijken

 
Overstromingen '90

Verandering in denken:
Meer ruimte voor het water maken! 

Wat is het waterbeleid rondom het IJsselmeer?

Funties IJsselmeer:
 

• Afsluitdijk: bescherming tegen zee 
• water van rivier IJssel opvangen en spuien in de zee
• zoetwatervoorraad in tijden van droogte
   

in toekomst: peil verhogen zodat er meer watervoorraad is + dat als de zeespiegel stijgt nog steeds water van de rivier afgevoerd kan worden. 

Wat is het waterbeleid rondom de Zuidwestelijke Delta?

Funties Zuidwestelijke Delta:
 

• Deltawerken: bescherming tegen zee 
• water van rivier Rijn, Maas en Schelde afvoeren naar zee
• Tijdelijke opvang (Bergingsgebied / Retentiegebied) van rivierwater bij hoog water op zee en piekafvoer rivier (volkerak-zoommeer)

Wat is het waterbeleid van de rivieren?

Maatregelen ter beheersing van de waterafvoer van rivieren betreffen niet

alleen het rivierstelsel, maar omvatten het gehele stroomgebied (internationaal

Drietrapsstrategie 

• retentie / vasthouden
• bergen
• afvoeren 

Wat is het waterbeleid van de kustgebieden?

Het kustbeheer in Nederland is erop gericht om de Basiskustlijn te handhaven.

Dynamisch kustbeheer maakt het mogelijk de kust te versterken en tegelijkertijd de natuurlijke dynamiek te laten bestaan. Een harde kust is alleen mogelijk als de zachte kust niet genoeg bescherming biedt. 

Beleid:

• zandsuppletie (Zandmotor)
• zeedijken op veilige hoogte
• tegengaan van bolwerkvorming
• slufters