Les 5 - Paragraaf 4.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5

Monniken & Ridders

Paragraaf 1

Leenheren en leenmannen

Hierna: 10 pictogrammen.

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Hierna: leerdoelen.

Leerdoelen

1. Je kunt beschrijven wat de gevolgen van de val van het West-Romeinse Rijk zijn.

2. Hoe Karel de Grote een machtige keizer werd over een groot Frankisch rijk. 

3. Je kunt uitleggen wat het leenstelsel/feodalisme is en welke taken er bij leenheren, leenmannen en achterleenmannen horen. 

4. Je kunt uitleggen wat de zwakkere punten waren van het leenstelsel waren en hoe dat tot uiting kwam na de dood van Karel de Grote.

Hierna: Voorleesverhaaltje.

Leenstelsel

Feodale stelsel

Raad & daad

(Achter)Leenmannen moesten:

• Trouw zweren aan de leenheer
• Besturen en rechtspreken
• Helpen bij oorlog

Hoofdstuk 5

Monniken en ridders

Paragraaf 5.1

Leenheren en leenmannen

Doelen

• Je kunt uitleggen hoe het leenstelsel werkte.

Planning

• Terugblik: vorige  les
• Lezen
• Uitleg + vragen
• Afsluiting

Clovis werkte nauw samen met de kerk.
Welke reden had hij daarvoor?

1. De katholieke kerk was goed georganiseerd en machtig
2. De kerk in Rome had een groot leger
3. De meeste Franken waren christelijk
4. De paus bood aan om hem te kronen tot keizer

Waarom werd Karel de Grote in 800 tot keizer gekroond?

1. Karel de Grote had alle Franken onder zich verenigd
2. Karel de Grote had de moslims uit Spanje verdreven
3. Karel had het Oost-Romeinse Rijk veroverd
4. Karel de Grote had de paus geholpen toen hij uit Rome was verdreven

Lezen

• Paragraaf 4.2: Keizers, koningen en heren

Het leenstelsel

• 10 minuten
• Klaar? Maak online:

Havo: opdracht 6 t/m 8 en 12
Vwo: opdracht 6 t/m 8 en 12

Waarom gaf een leenheer stukken land als beloning?

1. Er was geen geld meer in de omloop
2. De koning vond regeren niet zo leuk
3. De kerk had dit zo bepaald
4. Dit deden de Romeinen ook al

Welke uitspraak over het leenstelsel is juist?

1. De koningen beloonde zijn volgelingen met geld
2. De leenheer hielp de leenman bij het bestuur
3. Door het leenstelsel had de koning een groot leger
4. Leenmannen moesten belasting betalen aan de koning

Welke uitspraak over ridders is juist?

1. Ridders hoefden geen trouw te beloven aan de koning
2. Ridders kregen hun grond van de koning in eigendom
3. Ridders kregen hun wapenuitrusting van de koning
4. Ridders waren leenmannen of achterleenmannen

Aan de slag

Lees:

• Paragraaf 4.2

Het leenstelsel

• Of kijk: bit.ly/31li9yt

Maak (online):

• Havo: opdracht 6 t/m 8 en 12
• Vwo: opdracht 6 t/m 8 en 12

Klaar:

• Maak opdracht 1
• Maak de test-jezelf van paragraaf 4.1

Je kunt uitleggen hoe het leenstelsel werkte.

0100

Het leenstelsel was een                                    systeem

waarbij bijvoorbeeld een                                      stukken 

land uitleende aan                                      in ruil voor 

hun                                      .

Economisch

Politiek

Landbouw

Horigen

Trouw en steun

Domein

Hofstelsel

Koning

Herendiensten

Edelen

Karel de Grote

• bestuurde het Frankische Rijk
• leende stukjes land aan leenmannen
•  leenmannen hielpen Karel tijdens oorlog

Na de val van het Romeinse Rijk...

• werden wegen niet meer onderhouden
• konden weinig mensen lezen en schrijven
• verdween het geld 

De Middeleeuwen

3.2.1 Het leenstelsel

Bij de palts in Aken wordt sinds 1954 elk jaar de Karelsprijs uitgereikt aan personen of organisaties die zich hebben ingezet voor de Europese eenwording.

De prijs is genoemd naar Karel de Grote.

Vind jij het een goed idee om de prijs naar Karel te noemen? Leg je mening uit: