Mavo 3 brazilië bio ethanol suikerriet

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom! 

Welkom

Pak een chromebook en ga naar www.lessonup.nl. Voer de code in

Aantekenblad en een pen op tafel

Planning

• Herhalen par. 6.2
• Bespreken 6.3
• Werken aan planning + nakijken 6.1

Wanneer stijgt de olieprijs?

1. Aanbod = groter dan vraag
2. Vraag = groter dan aanbod
3. Aanbod = vraag

Er is oorlog in het Midden-Oosten (waar veel olie te vinden is). De prijs van olie zal...?

1. Stijgen
2. Dalen

Er is een economische crisis: mensen kopen minder, bedrijven produceren minder.

1. De olieprijs stijgt
2. De olieprijs daalt

De wereldeconomie groeit stevig door. Wat doet de olieprijs?

1. De prijs stijgt
2. De prijs daalt

Brazilië wilde vanaf 1973 zelfvoorzienend zijn. Welke reden kun je uit de bron halen?

Is het energieverbruik van een Braziliaan hoger of lager dan die van een Nederlander? Geef een argument voor je antwoord.

Noem één voordeel van een stuwdam

Noem 1 nadeel van een stuwdam

In welk deel van Brazilië kan hydro-elektriciteit opgewekt worden?

1. Noordwesten
2. Westen
3. Oosten
4. Zuidoosten

Leerdoelen 6.3

Je kunt beschrijven waarom de Portugezen suikerriet introduceerden in hun Braziliaanse kolonie.

Je kunt uitleggen hoe suiker en bio-ethanol worden gemaakt en dat bij dit proces biomassa overblijft, die verbrand wordt in elektriciteitscentrales.

Je kunt het verband uitleggen tussen de olieprijs en de prijs van ethanol, en waarom Brazili:e een flexauto kopen in plaats van een auto op 100% benzine of 100% ethanol.

Je kunt beschrijven op welke manier de Braziliaanse regering de productie en verspreiding van ethanol stimuleert.

Je kunt het verband uitleggen tussen de vraag naar suiker op de wereldmarkt en het meer of minder impoteren van ethanol uit de VS door Brazilië.

Je kunt 3 voordelen beschrijven van bio-ethanol uit suikerriet.

Je kunt 3 nadelen beschrijven van bio-ethanol uit suikerriet.

Je kunt uitleggen waarom steeds meer Braziliaanse suikerrietboeren overgaan op het oogsten met machines in plaats van met de hand.

Je kunt een met argumenten onderbouwde mening geven over het gebruiken van suikerriet als hernieuwbare energiebron.

Bio-ethanol

Soort alcohol wat gewonnen wordt uit suikerriet.

Gebruikt als brandstof voor auto's (nu flexauto's).

Vervanging van olie - olieprijs was te hoog.

De suikerrietteelt nam pas fors toe vanaf 1975 toen het militaire regime in Brazilië het Proalcool-programma startte. Dit om minder afhankelijk te zijn van de import van benzine, die na de oliecrisis van 1973 steeds duurder was geworden. De import van olieproducten kostte meer dan de helft van wat de totale export uit Brazilië opbracht. 

Voordelen bio-ethanol

1. Het is goedkoper van de 'normale' fossiele brandstoffen.
2. Duurzamer: minder CO2 uitstoot (suikerriet neemt CO2 op, compenseert de verbranding en vrijkomen CO2).
3. Bij verbranding komen geen roet of andere schadelijke stoffen vrij.

Nadelen bio-ethanol

Voor bio-ethanol is suikerriet nodig. Dat moet verbouwd worden. Hiervoor worden grote stukken regenwoud platgebrand. Dit gaat ten koste van de biodiversiteit (rijkheid aan dieren en planten). Ook omdat je uitgestrekte velden met alleen maar suikkerriet krijgt.

bio-ethanol - stijgende vraag suikerriet - stijgende prijzen - arme mensen kunnen dit niet betalen - honger

Vraag naar ruikerriet stijgt - dit zorgt voor een prijsstijging van suikerriet waardoor arme mensen minder voedsel kunnen kopen

Als we allemaal op biobrandstof gaan rijden, valt er namelijk ook moeilijk tegenop te produceren. Het kan zelfs onze voedselvoorziening in gevaar brengen, omdat er zo ontzettend veel grond nodig is om de benodigde suikerriet, tarwe of maïs op te verbouwen.

Wat betekent bio-ethanol?

1. Heel erg ethisch verantwoorde energie
2. Energie uit plantenresten
3. Alcohol gewonnen uit de suikers die in planten zitten

Waarom is bio-ethanol erg belangrijk in de Braziliaanse energievoorziening?

1. De export van bio-ethanol is een belangrijke bron van inkomsten voor Brazilië.
2. Door bio-ethanol is Brazilië minder afhankelijk van andere landen.
3. Met bio-ethanol worden de overschotten aan suikerriet weggewerkt.
4. Door bio-ethanol is er geen luchtvervuiling in Braziliaanse steden.

In welke zin wordt uitgelegd hoe het succes van de Braziliaanse bio-ethanol heeft geleid tot verdringing?

1. Waar eerst alleen blanke boeren waren, zie je nu ook boeren met een donkere huidskleur.
2. Waar eerst alleen de VS bio-ethanol produceerde, doet Brazilië nu ook mee.
3. Waar eerst met de hand gewerkt werd, worden nu machines gebruikt.
4. Waar eerst natuur was, staan nu suikerrietplantages.

Noem een nadeel en een voordeel van bio-ethanol

Aan de slag!

Eerst nakijken 6.1: 3abd, 4ab, 5abcd

Werken aan planning:

Par. 6.2 - 1ac, 2abde, 3bcd, 4cde, 5c, 6b.

Par. 6.3 - 1d, 2c, 3acd, 4abcd

6.2 is minimaal gemaakt + nagekeken dit uur!