Mozaiek 1.3 De industriële Revolutie - Arbeiders gaan samenwerken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Lesopzet

K: Presentatie 1.3

Z: 1.3 maken (tm vraag 6)

Vorige keer...

Je kunt de werk- en leefomstandigheden van arbeiders beschrijven. 

Werkomstandigheden

• Saaaaaaaai (door arbeidsdeling/lopende band)
  

• Lange werkdagen (14 uur per dag)
• Gevaarlijk

• Geen enkel recht

• Lage lonen (bij fouten: loon inhouden)

Kinderarbeid

• Goedkope arbeidskrachten

• Ze zijn nog jong: je hebt er nog lang wat aan

• Ze zijn goedkoper

• Hun kleine handen kunnen beter op plekken tussen machines

Woonomstandigheden

• Slechte woningen (snel gebouwd dus: haastige spoed...)

• Panden die niet als woning zijn bedoeld (zoals kelderwoningen)

• Dichtbij fabrieken

• Slechte hygiëne, riolering en watervoorzieining

Je kunt de werk- en leefomstandigheden van de gegoede burgerij beschrijven.

Gegoede Burgerij

• Veel geld
• Fabriekseigenaren, advocaten
• Grote huizen, eigen WC
• Gezond voedsel en schoon drinkwater.
• Kinderen naar school
• Vrouwen werken niet

Middenklasse

• Iets minder rijk
• Winkeliers, onderwijzers
• Opleiding gehad
• Kinderen naar school

Arbeidersklasse

• Arm
• in de mijn of in de fabriek
• hele familie moest werken om rond te komen
  

Je kunt twee belangrijke ideeën noemen die liberalen in de 19e eeuw hadden op het gebied van bestuur en economie.

Liberalen

1. Zoveel mogelijk vrijheid voor burgers
   
2. regering moet zich niet met de economie bemoeien
   

Deze keer...

Je kunt uitleggen hoe arbeiders en de gegoede burgerij probeerde de situatie van de arbeiders te verbeteren.

liefdadigheid

• Zieken en ouderen hadden geen inkomsten. 
• Liberale regering maakte geen wetten.
•  Kerk en rijken. 

vakbonden

• Eind 19e eeuw.
• Hoger loon, korter werken en einde aan kinderarbeid. 
• Staken als middel. 

Je kunt uitleggen wat het socialisme inhoudt.

Socialisme 

• Tegen het grote verschil tussen arm en rijk
• Willen een eerlijke verdeling

2 oplossingen 

• revolutie (communisme)
• politiek (sociaal-democraten)

Algemeen kiesrecht

• Kiesrecht voor alle mannen van 25 jaar en ouder. (1917)
• Later ook voor vrouwen. (1919) 

Lesopzet

K: Presentatie 1.3

Z: 1.3 maken (tm vraag 6)

Begin op blz. 35

Klaar? Ga verder met je studiewijzer.