Over wat wel en niet deugt, les 1

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat zijn schoolregels?

1. waarden
2. normen

00:44

Wat vind je van het fotograferen?

Nadenken over wat deugt en wat niet

cool

neutraal

verkeerd

00:58

Hoe vind je het dat de man wordt weggeduwd?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

neutraal

verkeerd

01:16

Wat vind je van het gedrag van Ruud?

Nadenken over wat deugt en wat niet

cool

neutraal

verkeerd

01:26

Wat vind je van het ingrijpen door de voorbijganger?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

neutraal

verkeerd

Hoofdstuk 5

Over wat wel 

en niet deugt

- nadenken over wat deugt en wat niet

- nadenken over de waarden en normen daarbij 

- nadenken over het nut van regels  

- nadenken over de gouden regel              

Wat gaan we deze les doen?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

goed gedrag

verkeerd

slecht gedrag

iets dat deugt is 

gedrag dat deugt is 

iets dat niet deugt is 

gedrag dat niet deugt is

Vloeken als iemand op je tenen gaat staan.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Je kauwgom op straat uitspugen.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Blijven zitten als in een volle bus een 80-jarige instapt.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Af en toe een sigaret opsteken.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Stiekem roken, terwijl je met je ouders afsprak niet te roken.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Een vriend overhalen om ook te gaan roken.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Door rood fietsen om op tijd op school te komen.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Door rood fietsen als het hard regent.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Door rood fietsen als een kleuter met zijn moeder op groen wacht.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

In de pauze voordringen in de rij voor tosti's.

Nadenken over wat deugt en wat niet

Goed gedrag

Neutraal gedrag

Verkeerd gedrag

Maken

mavo blz 84

mavo/havo en havo blz 87

Lees eerst de tekst, maar daarna de opdrachten

Je krijgt 5 minuten om dit te doen

00:23

Hoe vind je het gedrag van de passagier?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

neutraal

verkeerd

01:14

Wat vind je van het gedrag van de man?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

neutraal

verkeerd

01:51

Hoe vind je het gedrag van de vrouw?

Nadenken over wat deugt en wat niet

goed

neutraal

verkeerd

nadenken over waarden en normen

Als je nadenkt over wat deugt en wat niet, dan denk je ook over je eigen waarden na. 

Een waarde is bijvoorbeeld:

- eerlijkheid

- vriendschap

- gezelligheid

Een waarde is een ideaal dat je nastreeft,

omdat je dat heel erg belangrijk vindt. 

nadenken over waarden en normen

voorbeelden van waarden

nadenken over waarden en normen

Bij waarden horen normen, bijvoorbeeld:

 

- eerlijkheid + je mag niet liegen

- vriendschap + je laat een vriend niet in de steek

- gezelligheid + je maakt geen ruzie op een feest

Normen zijn gedragsregels.

Normen ontstaan vanuit waarden. 

nadenken over waarden en normen

Welke waarden en normen horen bij elkaar?

Elkaar helpen als dat nodig is. 

Een leraar hoort leerlingen zo veel mogelijk hetzelfde te behandelen. 

Je moet je beloftes nakomen. 

Licht aan op je fiets, als het donker is. 

Roken doe je niet. 

Je zorgt ervoor dat al je eten veganistisch is. 

Een volwassene spreek je met u aan. 

Een leeg drinkpakje gooi je in de prullenbak.

vriendschap

gelijkheid

betrouwbaarheid

veiligheid

gezondheid

diervriendelijkheid

beleefdheid

netheid

Norm of waarde?
Het is niet goed om te liegen.

1. Norm
2. Waarde

Norm of waarde?
Op het schoolterrein is roken verboden.

1. Norm
2. Waarde

Welke norm past het beste bij de waarde 'respect'?

1. Iedere dag 2 stuks fruit eten
2. Anderen behandelen zoals je zelf behandeld wil worden
3. Altijd je huiswerk maken en opletten in de les
4. Je broertje helpen met veters strikken

Niet liegen is een norm die het beste past bij de waarde...

1. Eerlijkheid
2. Respect
3. Gelijkheid
4. Trouw

Welke norm past het beste bij de waarde verdraagzaamheid?

1. In de bus opstaan voor een zwangere vrouw
2. Een blinde man helpen
3. De mening van andere respecteren
4. Groeten wanneer je ergens binnen komt

Mannen en vrouwen moeten evenveel verdienen is een norm die het beste past bij de waarde...

1. Eerlijkheid
2. Gelijkheid
3. Liefde
4. Respect

'Veiligheid'
Dit is een voorbeeld van een...

1. Norm
2. Waarde

'Je moet verkeer van rechts voorrang geven.'
Dit is een voorbeeld van een...

1. Norm
2. Waarde

Dat wat we belangrijk vinden en nastreven. Dit is een definitie van ....

1. normen
2. waarden
3. regels
4. doelen

Eerlijkheid is een

1. Norm
2. Waarde

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN WAARDEN EN NORMEN?

1. een norm is een ideaal dat wordt nagestreefd, een waarde is een gedragsregel
2. een waarde is een gedragsregel, een norm is iets dat iedereen belangrijk vindt
3. een waarde is een ideaal dat wordt nagestreefd, een norm is een gedragsregel
4. een norm is een gedragsregel, een waarde is iets dat iedereen belangrijk vindt

Rijd niet door bij een rood licht.

1. Norm
2. Waarde

Vrijheid, gelijkheid, democratie en tolerantie zijn voorbeelden van:

1. Waarden
2. Normen

.... vinden we heel belangrijk en willen we bereiken of behouden (vaak wordt het in 1 woord weergegeven).

1. een norm
2. een opvatting
3. een regel
4. een waarde

Wat is juist?

1. Een waarde komt voort uit een norm.
2. Normen en waarden zijn synoniemen.
3. Een waarde is belangrijker dan een norm
4. Een norm komt voort uit een waarde.

..... zijn er om een waarde in praktijk te kunnen brengen

1. Wetten
2. Voorschriften
3. Waarden
4. Normen

Levensbeschouwingen hebben ook waarden en normen

1. Goed
2. Fout