Les 1: introductie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Welkom bij BUR

PTO 3: macht en inspraak

Les 1

Nodig:

- laptop

- schrift

- etui

Geef antwoord op de vragen

1. Wat is de trias politica?

2. Waarom is de trias politica belangrijk?

3. Wat is de Tweede Kamer? 

4. Hoeveel leden heeft de Tweede Kamer?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...weet je wat de begrippen betekenen: macht, inspraak, conflict en consensus. (R)

...kan je uitleggen wat macht en inspraak is. (R)

...kan je uitleggen wat het verschil tussen conflict en consensus is m.b.t. besluitvorming. (R)

Leerdoelen dia. Wat gaan de leerlingen deze les leren? 

Maak hierin ook een onderscheid tussen RTTI.

Wat betekent 'inspraak'?

1. Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken.
2. De mogelijkheid om je mening te geven of om invloed uit te oefenen.
3. Manier van besluiten waarbij er strijd om macht is.
4. Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar een middenweg.

Wat zie je op de foto?

Wat gebeurde er op de foto?

1. Boeren gaan de snelweg op omdat ze protesteren tegen het snelwegverbod voor tractoren.
2. Boeren gaan protesteren in Den Haag, omdat ze het niet eens zijn met de stikstofmaatregelen.
3. Boeren vieren jaarlijks het festival ‘Trekkertrek’ in Den Haag, om de provincie en het boerenwerk onder de aandacht te brengen.
4. Geen van deze antwoorden is goed.

Zoek op:
wat betekend het woord 'stikstof'?

1. Het is een chemisch element (N).
2. Het is een kleur- en reukloos gas dat overal om ons heen is.
3. Te veel aan stikstof zorgt voor een voedselrijke bodem, dat schadelijk is voor de biodiversiteit.
4. Al deze antwoorden zijn goed.

Waarom zijn de boeren dan boos?

Begrippen

macht	het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken (geld, kennis, politieke macht, etc.)
inspraak	de mogelijkheid om je mening te geven of invloed uit te oefenen
conflict	manier van besluiten maken waarbij er een strijd om macht is
consensus	manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar de middenweg

macht

inspraak

Deze periode gaat over macht en inspraak.

Hoe is de macht verdeeld?

Hoe komen beslissingen tot stand?

Wie heeft inspraak?

Hoe kan je inspraak hebben?

Verdeling macht: wetgevend/uitvoerend/rechtsprekend

landelijk/provinciaal/gemeenten/EU

Besluitvorming:

conflict en consensus

Wie heeft inspraak: burger/politiek/organisaties/verenigingen

#hoedan? actievoeren/burgerlijke ongehoorzaamheid/petitie/bezwaarschrift/burgerinitiatief/spreektijd aanvragen/stemmen

Consensus

Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar de middenweg.

Samen spelen, samen delen.

Water bij de wijn doen!

Overlegcultuur

De gulden middenweg

Iedereen mag meepraten!

Overlegcultuur

Overleggen is typische Nederlandse politieke cultuur:

• Vele verschillende politieke partijen
• Vele commissies (kleinere groepen) en debatten
• Andere organisaties die aanschuiven bij overleggen.

Consensus

Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar de middenweg.

commissie

Kleine groep mensen (binnen een bedrijf of politiek) die met elkaar overlegd over een bepaald onderwerp. Zij geven advies of besluiten over bepaalde dingen.

debat

Overleg dat gaat volgens bepaalde regels. Hierbij geef je je mening en onderbouw je deze met argumenten en standpunten.

organisatie

Naam voor een bedrijf of instelling die iets regelt. Bijvoorbeeld: Greenpeace = een organisatie voor het behoud van de wereld. Of het Johan de Witt Scholengroep = een organisatie dat onderwijs geeft aan kinderen tussen de 12 en 18 jaar.

Conflict en consensus

	Conflict	Consensus
Doelen	Anderen overtuigen van eigen gelijk	Samen overeenstemming bereiken
Waarden en uitgangspunten	Strijd, macht, beïnvloeding	Samenwerking, compromis, gelijkwaardigheid
Middelen	Demonstreren, onder druk zetten, burgerlijke ongehoorzaamheid	Overleg, onderhandeling, netwerken, samenwerkingsverbanden.

Vindt er een verandering plaats?​

​

Bespreek dat wanneer er normaalgesproken een wens is vanuit de samenleving (vaak door een bepaald probleem) dat daar vaak een wet voor wordt gemaakt. Wordt eerst besproken door de Tweede Kamer, vervolgens door de Eerste Kamer, etc.). Dit proces duurt soms heel lang, waardoor burgers op een andere manier onder de aandacht willen brengen dat ze ontevreden zijn met bepaald beleid​

Opdracht

Maak de volgende opdracht:

1. Ga online naar: https://vanwensnaarwet-vo.tools.prodemos.nl
2. Maak de vragen.
3. Bespreek vervolgens met een buurman of buurvrouw over jullie antwoorden. Wat wist je al wel? En wat wist je nog niet?

EXIT vragen

Heb jij de lesstof van vandaag begrepen?

Wat betekent 'inspraak'?

1. Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken.
2. De mogelijkheid om je mening te geven of om invloed uit te oefenen.
3. Manier van besluiten waarbij er strijd om macht is.
4. Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar een middenweg.

Wat betekent 'macht'?

1. Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken.
2. De mogelijkheid om je mening te geven of om invloed uit te oefenen.
3. Manier van besluiten waarbij er strijd om macht is.
4. Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar een middenweg.

Wat betekent 'conflict'?

1. Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken.
2. De mogelijkheid om je mening te geven of om invloed uit te oefenen.
3. Manier van besluiten waarbij er strijd om macht is.
4. Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar een middenweg.

Wat betekent 'consensus'?

1. Het vermogen om hulpbronnen in te zetten om een doel te bereiken.
2. De mogelijkheid om je mening te geven of om invloed uit te oefenen.
3. Manier van besluiten waarbij er strijd om macht is.
4. Manier van besluiten waarbij je op zoek gaat naar een middenweg.

Op welke manier maken mensen besluiten?

conflict

consensus

anderen overtuigen eigen gelijk

overeenstemming bereiken

strijd/macht

samenwerken

demonstreren

overleggen

Welke manier van besluitvorming heeft Nederland vooral?

1. conflict
2. consensus

Wat is wat?

Dikgedrukt = een begrip

schuin = moeilijk woord

uitleg van begrip

Hierin staat de uitleg van het begrip. Schrijf het begrip en de betekenis op in je schrift.

uitleg van moeilijk woord

Hierin staat de uitleg van het moeilijke woord. Schrijf het op in je schrift.

uitleg

Hierin staat de uitleg over een bepaald onderwerp.

Op de bron

Blz. X

Begrippen uit deze les

macht

inspraak

conflict

consensus

Opsomming maken van alle begrippen die deze les geleerd zijn. Dik gedrukt zijn begrippen. Schuin zijn moeilijke woorden. 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Herhaling. Wat heb je deze les geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.

Wat vind je nog moeilijk.

Fijne dag