PV P3 W2

• Persoonlijke Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zorg bij bedrustcomplicaties

hoofdstuk 6

2

6.3 contracturen

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

6.3 contracturen

Een contractuur is een niet-normale stand van een gewricht, waardoor een vervorming van het gewricht ontstaat.

6.3 contracturen

Oorzaak is een langdurige zelfde stand, zonder enige activiteit...

• hierdoor worden spieren en pezen korter
• hierdoor ontstaat een stand afwijking (dwangstand)
• dit doet vaak pijn en het gewricht is stijf

6.3 contracturen

Soorten contracturen...

• een flexiecontractuur (het gewricht staat in de buigstand)

6.3 contracturen

Soorten contracturen...

• een flexiecontractuur (het gewricht staat in de buigstand)
• een extensiecontractuur (het gewricht staat in de strekstand)

6.3 contracturen
cliënten met risico

1 cliënten met een meervoudige beperking of die ernstig verstandelijk beperkt zijn

• door afname van de mobiliteit
• door afhankelijkheid van een rolstoel
• door het niet goed kunnen uiten van pijn

6.3 contracturen
cliënten met risico

2 ouderen in een verpleeghuis

• door afname van de mobiliteit
• door hersenschade (dementie, beroerte)

6.3 contracturen
cliënten met risico

3 mensen met een zenuw- of spierziekte

• door afname van de mobiliteit
• doordat de zenuwen de spieren niet meer stimuleren (verlamming)
• doordat spieren niet goed worden gemaakt of onderhouden

6.3 contracturen
cliënten met risico

4 mensen met ontstekingsreuma (reumatoïde artritis)

• ontstoken gewrichten
• verminderde mobiliteit door pijn

6.3 contracturen
cliënten met risico

5 mensen met langdurig gips

• door afname van de mobiliteit
• het gewricht wordt door het gips vastgezet

6.3 contracturen
cliënten met risico

6 mensen met littekens

• door brandwonden
• door chirurgie

6.3 contracturen
cliënten met risico

na veel operaties en jaren verder :)

6.3 contracturen
voorkomen (preventie)

• het voeteneind losjes instoppen om spitsvoeten te voorkomen
• ondersteun met kussens om doorzakken te voorkomen

6.3 contracturen
voorkomen (preventie)

• mobiliseren door middel van activiteiten, maar ook oefeningen doen

6.3 contracturen

behandeling

Lees tabel 2 Behandelen van contracturen op bladzijde 216 (oranje kader)

• opdracht: deze punten in enkele woorden samenvatten

6.3 contracturen
behandeling

• gebruik maken van een lichaams-ondersteunend hulpmiddel (orthese), zoals bandage of spalk

6.3 contractuur
behandeling

• (met of zonder hulpmiddel) mobiliseren

6.3 contractuur
behandeling

• operatie om de contractuur te verhelpen

6.4 trombose

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

6.4 trombose

Trombose is een afsluiting in een bloedvat door een stolsel

• door immobiliteit is de bloedstroom trager
• bloed heeft dan neiging om te gaan stollen

6.4 trombose

Klachten van trombose zijn...

1. zwelling van het been
2. pijn in het been
3. rood glanzend en warm aanvoelend been

1

2

3

1. zwelling
2. pijn
3. rood glanzend en warm aanvoelend been

6.4 trombose

• meestal ontstaat trombose in een beenader (DVT = diep veneuze trombose, 1) met een longembolie (2) als risico
• soms ontstaat trombose in een slagader (3) met een beroerte (4) als risico

beenader

1

longembolie

2

buikaorta

3

beroerte

4

6.4 trombose
risicofactoren

Immobiliteit

• trage bloedstroom en slechte pompfunctie van het hart

6.4 trombose
risicofactoren

Operatie

• er wordt een wond gemaakt, dus bloed wíl ook stollen
• het is  een periode van immobiliteit

6.4 trombose
risicofactoren

Hartritmestoornissen

• als het hart ongecontroleerd samentrekt, wordt er geen goede slag gemaakt en staat de bloedstroom stil
• hierdoor kan het gaan stollen

6.4 trombose
risicofactoren

Anticonceptiepil

• de pil leidt tot een andere samenstelling van het bloed
• hierdoor kan het gaan stollen

6.4 trombose
risicofactoren

Corona

• het virus beïnvloedt de stolling, zodat eerder een stolsel ontstaat
• het is nog onbekend hoe het virus dit doet

6.4 trombose
risicofactoren

Roken

• nicotine maakt de vaatwand stug
• hierdoor ontstaat verkalking en hoge bloeddruk
• groter risico op stollen

6.4 trombose
voorkomen (preventie)

• mobiliseren
• steunkousen (antitrombose kousen of TED-kousen) in verschillende lengtes
• antistolmedicatie

6.7 spieratrofie

Deze factoren bepalen het risico op het krijgen van complicaties...

• mate van bewegen (ouderen bewegen vaak minder, kunnen niet altijd zelf van houding veranderen of zijn van anderen afhankelijk om te bewegen)

6.7 spieratrofie

Spieratrofie is het minder worden van spierweefsel. De spier wordt dun en slap. Hierdoor ontstaan...

• zichtbare daling van de omvang
• bewegingsbeperking
• loopproblemen
• spierzwakte
• verlamming of juist spierpijn

6.7 spieratrofie
risicofactoren

Immobiliteit

• het lichaam ruimt alles op wat niet actief blijft

6.7 spieratrofie
voorkomen (preventie)

Actief bewegen door zelfstandig kleine en grote bewegingen te maken

6.7 spieratrofie
voorkomen (preventie)

Passief bewegen 

een ander persoon of een hulpmiddel maakt de beweging

6.7 spieratrofie
voorkomen (preventie)

Goed eten

• rijk aan bouwstoffen (eiwitten)

opdrachten 8 t/m 17 maken en zelf nakijken