This lesson contains 29 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.
Items in this lesson
Slide 1 - Video
Let op nodig spel en papier Leg alles klaar.
Welkom allemaal.
Vandaag staat de verwondering en de houding van de docent centraal.
Jullie zijn vandaag een team van wetenchappers! Op expeditie naar de ruimte.
Een team wetenschappers uit allerlei vakgebieden wordt vanaf de aarde op expeditie gestuurd. Hun missie: zoek een planeet waar mensen kunnen wonen. Tijdens de missie stuit het team op een onbekende planeet met intelligente bewoners, die hun planeet Moendoes noemen. De wetenschappers gaan op onderzoek uit: hoe zit het hier met de zwaartekracht? Zijn er seizoenen? Zijn de lokale dieren gevaarlijk? Hoe zit de taal van de bewoners in elkaar? En wat betekenen die gele driehoekjes eigenlijk?
Eigenlijk de basis en eerste stap van het onderzoekend leren waar we de aankomende weken in gaan verdiepen.
In thema 2 is dit al een klein beetje naar voren gekomen, maar nu gaan jullie daar echt mee aan de slag wat resulteert in een les waarin je de 7 stappen van het onderzoekend leren terug laat komen. Deze les heb je nodig om straks het portfolio in te kunnen leveren waarbij je ook antwoord kan geven op de 5 vragen die daarin gesteld worden.
Bij onderwijskunde gaan jullie hier dieper op in . (laat handleiding zien.) deze lessen heb je dus nodig om daar antwoord op te kunnen geven.
Wij stijgen dalijk op naar hoge hoogte waarin wij met elkaar een nieuwe planeet gaan ontdekken en aan de slag gaan als echte onderzoekers. JUllie ervaren wat het is om een onderzoek te doen zoals jullie ook van d ekinderen verwachten.
De ruimte is veelal magisch en als we terug denken aan thema 1 en 2 is magie of eigenlijk de verwondering van groot belang om kinderen te boieen en te betrekken bij je kes. Vanuit een betekenisvolle boeiende introductie kan je de kinderen menemen op reis naar nieuwe kennis.
omdat we het spel moendoes gaan spelen waarbij de onderzoekende houding centraal staat zal ook dit nummer aan het begin worden gedraaid als hint.
les onderzoekend leren
Vanuit een thema of onderwerp
De Houding staat centraal vandaag!
- nieuwsgierigheid oproepen
- verschillende vormen van onderzoek
-de didactiek van het onderzoekend leren
Slide 2 - Slide
blik terug naar thema 2: onderzoek naar ijs(blokjes) of groei planten (met behulp van een zaadje)
Of te wel wij gaan een les onderzoekend leren maken. vanuit een thema of ondewrerp. Volgend eweek gaan wij daar verder mee aan de lasg maar vandaag staat daarin onze houding en de nieuwsgierigheid oproepen centraal
de komend elessen gaan wij het hebben over d evormen van onderzoek doen en de stappen vanhet onderzoekend leren.
Voorbereiding feedbackfruits Welke belangrijke punten waren in het filmpje te zien?
Slide 3 - Open question
Het is belangrijk dat je voorafgaand aan de lessen de feedback fruits maakt. Deze heb je nodig om d eles goed t ekunnen volgen. het zijn veelal filmpjes. je bent er niet lang mee bezig, maar geven wel inzicht in dat waar we het over gaan hebben. OF te wel ze zijn nodig. Voor deze les hebben .......... ze gedaan. IKkan dat zien. Dat betekent dat de rest het niet heeft gedaan. Ik wil je aanraden dit wel te doen.
lesblokken
1. Houding
docent
2. De opening &
de stappen
3. Onderzoeksvraag & begeleiding
4. Inhoudelijk de stappen en LVF
5. Presentatie & feedback
Slide 4 - Slide
VAndaag de houding en zelf ervaren hoe het is om onderzoek te doen.
Volgende keer staat d eopening centraal. Daarbij wordt er van jullie verwacht om een proiefje hier te gaan doen. Jullie moeten dus best wat voorbereidien voor de volgende les!
Darana gaan wij verder ion op de stappen van de cyclus zodat wij les 4 en 5 eigenlijk d eles al af hebben en jullie je kunnen fociussen op de rest van de toets.
Slide 5 - Video
Vertel dat we de ruimte in gaan en we met z'n allen deze gaan verkennen. we gaan samen aftellen
We gaan op expeditie om onze nieuwsgierigheid te prikkelen.
Eventueel pak aan, materialen mee. thema de ruimte.
Welke voorbeelden kan jij benoemen van de nieuwsgierigheid bij kinderen?
Slide 6 - Open question
Hoe zie jij dat een kind niuewsgierig is? wanneer heb je dat gezien in je stage?
Hoe zag dat er uit?
KAn zo, maar klets eerst eens met elkaar.
Darana klassikaal.
Welke truc pas jij toe om kinderen nieuwsgierig te maken?
Slide 7 - Open question
Wat doe jij om kinderen nieuwsgierig te maken denk je dat dat anders is in de middenbouw dan de bovenbouw?
Slide 8 - Video
Om de nieuwsgierigehid te triggeren is het belangrrijk gebruik te amken van beeldvormers als ene film, een fotot, een proefje (daar gaan w elater op in) een theaterstukje een koffer denk maar aan je eigen lessen,
In dit filmpje zoomen we vanaf de aarde steeds meer uit. op die manier wordt het beeld gevormd bij de studenten. De studenten kunnen dit filmpje ook aan de kinderen laten zien, zodat ze een beeld krijgen hoe groot het heelal is.
Wat een verwondering toch. Hoe groot is het helal of hoe klein zijn wij eigenlijk,
Een super leuk filmpej om de verwondering te starten en te laten zien en voelen hoe klein wij eigenlijk zijn in het grote geheel dat er bestaat.
Waar gaat jouw interesse naar uit? (op het gebied van N&T)
Slide 9 - Open question
Ik vindt de ruimte altijd een super tof ondewrep. zijn veel verschillende onderzoekjes te doen, want hoe doe je boodschappen in d eruimte, hoe kan je poepen in d eruimte, wat als je iets laat vallen in de ruimte valt alles dan even snel of niet,
hoe kan je leven in d eruimte
Allemaal onderzoekjes die je kan doen en uitzoeken.
Als jij dalijk jouw les gaat geven is het belangrijk datje een onderwerp kiest dat of past bij de lessen die de kinderen nu krijgen, o vooral dicht bijjou ligt
dus vindt je schimmels tof doe daar dan een onderoekje over.
vindt ej dichyheid leuk doe daar dan ies mee.
magneten of het weer maak daar dan een onderzoekje vabn.
of wat dachtje van statische elektriciteit.
Zie jij voorbeelden waarin de kinderen als kleine wetenschappers aan de slag gaan?
Slide 10 - Open question
This item has no instructions
Kan jij nu al een voorbeeld benoemen waarbij de kinderen een onderzoekje moeten doen?
Slide 11 - Open question
This item has no instructions
expeditie moendoes
Slide 12 - Slide
Wij zijn opgestegen. Wij zijn verwonderd. Daar start het bij het start bij deverwondering en eigenlijk start het dara nog voor (eventueel cola filmpje)
want jouw houding i svan groot belang Hoe wil ik voor de klas staan, hoe wil ik dat de kinderen meedoen, hoe g aik de kinderen betrekken bij het onderwzoek, wat alsze vastlopen hoe ga ik daar mee om. Welke houding heb ik zelf. Als je er staat als een zoutzak, gebeurt er niets. DAt merk je ook aan d elessen die je zelf krijgt.
We komen tijdens onze reis aan op de planeet moendoes. Hier zullen we kennismaken met de moendianen. We spelen het spel en kijken wie de winnaar is.
Leg het spel uit.
30 min spelen.
planetenquiz
Slide 13 - Slide
En natuurlijk wat eigen kennis. Wie weet hoe het zit.
Planeten met een harde korst
Mercurius, Venus, Aarde en Mars zijn vier planeten met een harde korst. Ze hebben dus een harde oppervlakte waar je in principe overheen kunt lopen. Alleen als de temperatuur dat toelaat, natuurlijk. De temperaturen verschillen namelijk nogal van elkaar. De gemiddelde temperatuur op Mercurius ligt ronde 167 °C boven nul, op Venus is het gemiddeld 464 °C boven nul, op Aarde 14 °C boven nul, en op Mars -63 °C (dus) onder nul. Dit worden ook wel de binnenplaneten genoemd.
Gasplaneten
De gasplaneten worden ook wel de buitenplaneten genoemd. Deze bevinden zich verder van de zon af en worden daarom steeds kouder. Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus zijn gasplaneten. De temperaturen zijn er als volgt: Jupiter -121 °C, Saturnus -130 °C, Uranus, -205 °C en op Neptunus -220 °C.
Welke planeet staat het dichtst bij de zon?
A
Mercurius
B
Venus
C
Jupiter
D
Saturnus
Slide 14 - Quiz
Maak Van Acht Meter Japanse Stof Uw Nieuwe Pyjama
Want dit zijn de acht planeten van dicht bij tot ver van de zon: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en (dwergplaneet) Pluto.
hoe koud kan het maximaal worden op Mercurius
A
-420
B
-180
C
+210
D
+430
Slide 15 - Quiz
De variaties in de temperatuur op Mercurius zijn de extreemste van het hele zonnestelsel van -180 tot +430 graden Celcius.
Mercurius kent enorme temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Overdag loopt de temperatuur op tot zo'n 700 K (427 °C), overigens minder hoog dan op Venus, en 's nachts daalt zij tot 100 K (−170 °C). Een oorzaak hiervan ligt in de rotatietijd: een aswenteling duurt ruim 58 aardse dagen (2/3 van de omlooptijd). In combinatie met de omloop om de zon in 88 dagen duurt één dag op Mercurius ruim 176 aardse dagen. Vroeger dacht men dat de rotatieperiode ook 88 dagen bedroeg. De hoogte van de maximumtemperatuur komt door de relatief korte afstand tot de zon en de grote verschillen door het (vrijwel) ontbreken van een atmosfeer.[3] Het zonlicht op Mercurius' oppervlak is ongeveer negen keer zo intens als op de Aarde, omdat Mercurius drie keer zo dicht bij de zon staat.
Mercurius is genoemd naar de boodschapper van de Romeinse goden,genaamd naar de 'snelle bode', omdat de planeet zo snel om de zon draait, daarom wordt hij ook de snelle planeet genoemd. In 88 dagen heeft de planeet zijn ronde gemaakt, en in 59 dagen rond zijn eigen as. Mercurius staat het dichtst bij de zon. Daardoor is het erg heet. Overdag wel 430 graden, 's nachts kan het op Mercurius 170 graden vriezen. Erg koud dus!
Mercurius heeft geen atmosfeer, het oppervlak van de planeet is overdekt met gaten die kraters worden genoemd.Kraters zijn de openingen van een vulkaan wanneer die uitgebarsten is. Mercurius heeft heel er zo veel. Mercurius kromp een beetje, omdat het oppervlak afkoelde. Daardoor heeft Mercurius “rimpels’’. Mercurius is een steenplaneet en heeft geen manen.
Waar kan je Mercurius het beste mee vergelijken?
A
Jupiter
B
Mars
C
Venus
D
de Maan
Slide 16 - Quiz
Het uiterlijk van Mercurius lijkt erg veel op dat van onze eigen maan. Het planeetoppervlak is bezaaid met kraters, terwijl net als op de maan ook vlakkere gebieden voorkomen. Het oppervlak is duidelijk erg oud en al miljarden jaren onveranderd. We denken dat Mercurius, net zoals de rest van het zonnestelsel, ruim 4 miljard jaar oud is.
Mercurius is genoemd naar de boodschapper van de Romeinse goden,genaamd naar de 'snelle bode', omdat de planeet zo snel om de zon draait, daarom wordt hij ook de snelle planeet genoemd. In 88 dagen heeft de planeet zijn ronde gemaakt, en in 59 dagen rond zijn eigen as. Mercurius staat het dichtst bij de zon. Daardoor is het erg heet. Overdag wel 430 graden, 's nachts kan het op Mercurius 170 graden vriezen. Erg koud dus!
Mercurius heeft geen atmosfeer, het oppervlak van de planeet is overdekt met gaten die kraters worden genoemd.Kraters zijn de openingen van een vulkaan wanneer die uitgebarsten is. Mercurius heeft heel er zo veel. Mercurius kromp een beetje, omdat het oppervlak afkoelde. Daardoor heeft Mercurius “rimpels’’. Mercurius is een steenplaneet en heeft geen manen.
Welke planeet is het helderst?
A
Mercurius
B
Venus
C
Mars
D
Neptunus
Slide 17 - Quiz
Venus is de helderste planeet. Zij staat, net als mercurius, dichter bij de zond dan de aarde. Zij is vaak te zien als het eerste heldere object aan de avondhemel (of als laatste aan de ochtendhemel). Vanwege deze helderheid is Venus vernoemd naar de godin van de Liefde en schoonheid.
Venus is de heetste planeet van ons zonnestelsel. Op Venus is het dan ook ongeveer 450 tot 500 graden Celsius (nog warmer dan op Mercurius). Door deze enorme hitte is het erg lastig om de planeet van dichtbij te onderzoeken: er is geprobeerd om robots op Venus te laten landen, maar die hebben de oppervlakten van Venus niet eens gehaald. Uit onderzoek is gebleken dat Venus niet altijd zo heet is geweest: waarschijnlijk was er op Venus ooit veel water, net zoals nu op de aarde.
Doordat het op venus 450 tot 500 graden Celsius is, verdampt al het water onmiddellijk (water verdampt al bij 100 graden Celsius) en is het op de planeet kurkdroog. Dat verdampte water stijgt op en zorgt voor hele dikke atmosfeer, die voor de mens giftig zou zijn om in te ademen. Deze dikke atmosfeer geeft Venus haar witte kleur. Een ander woord voor atmosfeer is 'wolkendeken'. Daarnaast weerkaatst deze wolkendeken het zonlicht, waardoor we op aarde Venus als ster zien. Juist omdat deze wolkendeken of atmosfeer erg dik is. Venus is helemaal geen ster, maar in spreektaal zegt men het wel.
De wolkendeken zorgt er niet alleen voor dat de planeet goed zichtbaar is, maar ook dat de hitte op Venus wordt vastgehouden. Hierdoor is de planeet nóg heter is dan Mercurius, terwijl die juist dichter bij de zon staat. Uit deze wolkendeken komt dan ook geen normale regen, maar zuur dat onmiddellijk verdampt als het op de grond komt. Vanwege de behoorlijke hitte op de planeet, wordt zij ook wel de 'verschrikkelijke planeet' genoemd. Door de totale afwezigheid van water is Venus een steenplaneet. Onder die wolkendeken is Venus is overdekt met vulkanen en met lava.
Waar wordt deze helderheid door veroorzaakt?
A
Door het lichte zand wat deze planeet kenmerkt
B
Door het dikke wolkendek wat deze planeet kenmerkt
C
Door al het water wat deze planeet kenmerkt
Slide 18 - Quiz
Door de weerkaatsing van het zonlicht op het dikke wolkendek ontstaat deze helderheid. Onder deze dikke wolkenlaag gaat er een hels klimaat schuil (niets schoonheid en liefde). De wolken bestaan uit zwavelzuur en de atmosfeer bestaat voornamelijk uit koolstofdioxide. hierdoor extreme broeikaseffect waardoor het dag en nacht ongeveer 500 graden bedraagt.
Welke planeet wordt ook wel de rode planeet genoemd?
A
Aarde
B
Venus
C
Mars
D
Jupiter
Slide 19 - Quiz
Rood ook wel de kleur van bloed, mogelijk daarom vernoemd naar de God van oorlog.
Wanneer je gunstig vertrekt. Hoe lang doe je er dan over om met een raket op Mars te kunnen landen?
A
ongeveer 3 maanden
B
ongeveer 6 maanden
C
ongeveer 9 maanden
D
ongeveer 12 maanden
Slide 20 - Quiz
Flink aantal kilometers tot Mars!
De mens heeft ooit een rondje om de maan gevolgen en dat is niet enorm indrukwekkend ver van de aarde vandaan. Mocht de mens ooit op Mars willen staan dan zal een afstand van zo’n 60 miljoen kilometer afgelegd moeten worden.
Snelheid van vliegen
Op dit moment wordt verwacht dat een vlucht naar Mars ongeveer acht maanden zou duren. Dit duurt niet veel langer dan een sonde erover doet om op Mars te komen. Dit komt doordat er geen brandstof wordt vebruikt. Brandstof is enkel nodig voor koerscorrecties. Overigens zou een bemande missie zo’n 1000 dagen duren. Aangezien er zo’n kleine 500 dagen overbrugd moet worden op de rode planeet, zodat de afstand tot de aarde optimaal is voor de terugreis.
Welke planeet is ook wel vernoemd naar de oppergod van de Romeinen?
A
Jupiter
B
Saturnus
C
Uranus
D
Neptunus
Slide 21 - Quiz
Deze planeet is de grootste uit het zonnestelsel. De aarde past er ongeveer 100 keer in. Jupiter heeft in zijn eentje meer massa dan alle andere planeten samen.
Jupiter, genoemd naar de Romeinse oppergod, is de grootste van alle planeten van ons Zonnestelsel. De Aarde kan er wel 1000 keer in. Alle planeten zouden er wel inpassen. Ook is Jupiter de eerste van de gasplaneten. De planeet wordt ook wel de 'reuzenplaneet' genoemd.
Jupiter heeft voor zover we weten 16 manen. Vier van deze manen zijn zelfs groter dan Pluto.
Jupiter heeft een aantal manen die je met een verrekijker goed kan zien. Hoeveel kan je er tellen?
A
2
B
3
C
4
D
5
Slide 22 - Quiz
This item has no instructions
Aan het oppervlak van Jupiter is een enorm rode vlek te zien. Hoe groot is deze rode vlek?
A
Net zo groot als de aarde
B
twee keer zo groot als de aarde
C
drie keer zo groot als de aarde
D
acht keer zo groot als de aarde
Slide 23 - Quiz
Dit is een reusachtige storm die zich voortdurend verplaatst. oppervlakte van Jupiter is dan ook een gasbol. In het centrum is het vloeibaar.
Jupiter is helemaal bedekt met wolken. In die wolken zijn er woeste stevige orkanen. Een van die orkanen, de grote rode vlek, is 2 keer zo groot als de hele aarde. Dat is een storm die al meer dan 300 jaar actief is. De winden waaien met een snelheid van ongeveer 300 tot 500 km per uur. Op aarde komen deze snelheden alleen voor bij orkanen en tornado’s. De storm bedekt meer dan 40.000 km van het oppervlak van Jupiter.
Welke planeet heeft een duidelijke ring bestaande uit ijsbrokken en stenen (zo groot als golfballen)?
A
Jupiter
B
Saturnus
C
Uranus
D
Neptunus
Slide 24 - Quiz
Saturnus is de op één na grootste planeet en is vernoemd naar de vader van de oppergod Jupiter. Het is de laatste planeet die je nog met het blote oog kunt zien. Saturnus is net als jupiter een grote gasbol met een vloeibare kern.
Wat kenmerkt de planeet Uranus?
A
De enige planeet die in een soort vierkant om de zon draait.
B
De enige planeet waarbij water is aangetroffen
C
De enige planeet waar men nog niets vanaf weet
D
De enige planeet die op zijn kant ligt
Slide 25 - Quiz
Ligt op zijn kant terwijl hij rondom de zon draait. Eerste planeet die is ontdekt mbv een telescoop.
Een mogelijke verklaring voor het feit dat Uranus "op zijn kant ligt" is dat er ooit een botsing met een ander groot hemellichaam – enkele malen groter dan de Aarde – heeft plaatsgevonden. Dat zou tevens een verklaring kunnen zijn voor het grote aantal manen rond deze planeet en hun typische positie, en voor de ringen.
Welke kleur heeft Neptunus vooral?
A
Geel
B
Rood
C
Groen
D
Blauw
Slide 26 - Quiz
De blauwe kleur van de planeet wordt veroorzaakt doordat methaangas het rode licht in de atmosfeer absorbeert.
PROEFJE
1. Ga naar www.proefjes.nl
2. Kies een proefje uit
3. Ontwerp je lesopening m.b.v. een proefje
Criteria:
- Welke begrippen bied je aan?
- Welk doel wil je bereiken?
- Welke vragen stel je?
Slide 27 - Slide
Dan voor de volgende keer.
Doe dit in tweetallen.
Een proefje kan proima als uitvagspunt om een les te startn jullie hebben hier al mee geoefend in d ekklas, maar gaan dat ook hier doen.
Denk er aan welek begrippen zijn belangrijk evenals het doel en de vragen
Dus stel je wil later een les over statiosche electriociteit doen welk proefje ga je dan gebruiken
of iets over dichtheid welk proefje
iets over geluid welk proej enz.
De volgende les gaan jullie dit aan elkaar laten zien. Het is dan ook leuk als je allemaal wat verschillende dingen doet. Dit kan je ook gebruiken als introductie op d eles die je gaat ontwerpen.
Voorbereiding les 2
Zorg dat je alles voorbereidt op papier hebt staan.
Zorg dat je hebt geoefend.
Zorg dat je alle materialen mee hebt genomen.
Bekijk ook het filmpje ter voorbereiding van deze les!!
Slide 28 - Slide
Je gaat dit in tweetallen doen. dus zorg er voor dat jullie beide het proefje kunne uitvoeren. en dat er genoeg materialen zijn.
Welke onderwerpen/thema's worden er op dit moment behandeld?