Les 4.4. Kunst en cultuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Oude Grieken

4. De kunst & sport van de Oude Grieken

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke vormen van kunst & sport de Oude Grieken kenden

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leervragen

• 1. Ik kan bewijzen waarom de Griekse cultuur juist in Athene opbloeide
• 2. Ik kan verschillende Griekse kunstuitingen noemen en met voorbeelden beschrijven
• 3. Ik kan de Griekse Olympische Spelen vergelijken met onze hedendaagse Olympische Spelen

Griekse cultuur

• Cultuur: alles wat er door een samenleving wordt gemaakt en bedacht.

• Gebouwen, beelden, schilderijen, toneelstukken, mythen en wetenschap horen bij de Griekse cultuur.

De Griekse cultuur

• Verschillende stadstaten - veel verschillen
• Ook overeenkomsten: taal, goden, bouwstijl van tempels
• Deze overeenkomsten: de Griekse cultuur

• Vanaf 500 v.Chr. - bloeiperiode met culturele ontwikkeling in Athene
• Waarom Athene? Rijk, trok diverse mensen aan, goede scholen (voor jongens!), les in taal en cultuur
• De basis voor de Griekse cultuur

Athene

• Het volk is de baas (democratie)

• Oorlog en het leger zijn minder belangrijk

• Kinderen krijgen een opvoeding met veel kunst en cultuur

• Er zijn slaven

Sparta

• Een koning is de baas (monarchie)

• Oorlog en het leger zijn belangrijk

• Kinderen krijgen een zware, Spartaanse opvoeding

• Er zijn slaven

Verspreiding Griekse cultuur

• Kolonistatie

• Veroveringen Alexander de Grote (Hellenisme)

De Griekse cultuur

•  Deze cultuur verspreidde zich: vestigen in kolonies 

• Griekse leider: Alexander de Grote
•  Griekse koning 

• zorgde voor veel verspreiding van de Griekse cultuur 

De Griekse cultuur

• Romeinen onder de indruk van de grootsheid van de Grieken

• Bootsten de Griekse  cultuur na: veel overeenkomsten.

• Romeinse + Griekse cultuur samen = de klassieke cultuur

• Athene: oorsprong westerse cultuur

Aantekeningen

De bewondering voor de Griekse (en later ook de Romeinse) kunst is altijd blijven bestaan en ging soms erg ver. De gevel van het Paleis op de Dam in Amsterdam is bijna een kopie van het Parthenon in Athene.

Beeldhouwkunst

• Levensecht
• Details
• Dynamisch
• Naakt
• Ideaalbeeld van de mens: perfect en in balans

Griekse bouwkunst

Theater

• Gespeeld in een halfrond theater
• Alle rollen gespeeld door mannen
• Gebruik van maskers voor gezichtsuitdrukkingen
• Twee soorten toneelspelen: komedie en tragedie

Komedie

• Grieks: komoidia

• Blijspel
  

• Loopt goed af
  

Tragedie

• Grieks: tragōidia ('bokkenzang')

• Treurspel

• Loopt slecht af

Amfora

• Griekse vazen
• Vaak met afbeeldingen uit de Griekse mythologie 

• Wat zie je op deze vaas?

• Wat zie je op deze vaas? 

Aantekeningen

gymnasium: sportschool

Bekijk 30 seconden erg goed naar het plaatje. Je krijgt er zo een vraag over:

Welke sporten zag je op het plaatje

Antwoord:

1. Hardlopen

2. Speerwerpen

3. Discuswerpen

4. Worstelen

5. Boksen 

6. Ver springen

Sporten voor Zeus

• De Olympische Spelen worden gehouden voor Zeus. 
• Zeus is de oppergod 
• Ze zijn een cadeau voor hem.
• Daarom zijn ze zo belangrijk voor de Grieken.
• De wedstrijden worden rond de tempel van Zeus gehouden. 

Olympische Spelen

• vanaf 776 v. Chr.
• één keer in de 4 jaar, duurde 5 dagen

• Sporters uit de hele Griekse wereld

• Tijdens spelen wapenstilstand tussen de stadstaten
• 393 n. Chr. Einde OS

Wie mochten meedoen aan de OS?

• Vrouwen? Nee, zij bleven thuis

• Niet-Grieken (=barbaren)? Nee, je moest Grieks spreken

• Slaven? Nee, slaven hadden geen rechten

• Vrije Grieken ? Ja, alleen mannen dus....

Aantekening

Daarna opdrachten maken uit 4.4

lz en mk par 4.4