10.4 De iris en de ooglens

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, mavo
• Leerjaar 3

10.4 De iris en de ooglens

Terugblik

Gezichtszintuigen 

Gehoorzintuigen

Evenwichtszintuigen

Reukzintuigen

Tastzintuigen

Licht

Geluid

Zwaartekracht

Geur

Aanraking

Via welk onderdeel van je oog komt het licht in je oog?

1. Iris
2. Pupil
3. Oogwit

Hiernaast zie je de doorsnede van het menselijk oog.
Alle onderdelen zijn genummerd. Welk nummer is de pupil?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

In welk onderdeel van het oog zitten zintuigcellen?

1. Hoornvlies
2. Vaatvlies
3. Netvlies

Leerdoel:

11.4.1 Je kunt beschrijven hoe de pupilreflex de grootte van de pupil regelt.

11.4.2 Je kunt beschrijven hoe op het netvlies een scherp beeld ontstaat.

Pupilreflex: regelt het aantal licht dat op je zintuigcellen valt. Beschermt zintuigcellen.

kringspieren lopen rondom de pupil: pupil wordt klein

lengtespieren: pupil wordt groot.

Pupilreflex

Kringspieren trekken zich samen: pupil wordt kleiner.

  

Lengtespieren trekken zich samen: pupil wordt groter

Zien

Als je ergens naar kijkt ontstaat er een omgekeerd en verkleind beeld op je netvlies. De gezichtscentra in je hersenen maken hier weer een 'normaal' beeld van. 

Scherp zien

Lichtstralen die je ogen binnenvallen, worden gebroken: ze worden in een andere richting gebogen. De lichtbreking in een oog gebeurt vooral door het hoornvlies en de ooglens. Je ooglenzen zijn bolle lenzen. Bolle of positieve lenzen buigen lichtstralen naar elkaar toe.

Een lens in bijvoorbeeld een vergrootglas heeft altijd dezelfde vorm. Maar de lens van je oog is elastisch en kan platter en boller worden. Hierdoor kun je steeds scherp zien.

Veraf en dichtbij

De lens hangt met lensbandjes aan de kringspieren. Als de kringspieren zich samentrekken verandert de lens van vorm.

Ontspannen kringspieren - lens wordt uitgerekt (minder bol). Ver kijken.

Samengetrokken kringspieren- lens wordt boller. Dichtbij kijken.

Het aanpassen van je ooglens aan de afstand noemen we accomoderen

Onderdeel oog	Situatie
Kringspieren	Ontspannen
Lensbandjes	Strak
Lensen	Plat
Ogen zijn	Rusttoetstand

Veraf zien:

Onderdeel oog	Situatie
Kringspieren	Samengetrokken
Lensbandjes	Minder strak
Lensen	Boller
Ogen zijn	Geaccomodeerd

Bij het zien van dichtbij:

Aan het werk! Biologie

Wat? 10.4  De iris en de ooglens - opdrachten 1 t/m 10

Hoe? Als het bord op rood staat werk je alleen en in stilte.

Als het bord op groen staat mag je fluisterend overleggen met je buurman. 

Heb je vragen? Steek je hand op en ik kom bij je. 

Klaar? Test Jezelf!