9.2 Multiculturele samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

9.2 & 9.3 Multiculturele samenleving

9.2 & 9.3

De multiculturele samenleving

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan ik:

• Het proces van dekolonisatie van Nederlands-Indië beschrijven
• Drie oorzaken waarom de groepen azielzoekers naar Nederland kwamen uitleggen. 
• Uitleggen waarom Nederland polariseert aan het begin van de 21ste eeuw

Indonesië

• Kolonie Nederlands-Indië wordt van VOC overgenomen
• Om winst te maken wordt cultuurstelsel ingevoerd
• Door socialisme en Max Havelaar groeiende kritiek op behandeling bevolking
• 1870: einde cultuurstelsel + opening markt voor Nederlandse fabrikanten
  
• Gevolg: ethische politiek (1901): toegang tot hoger onderwijs --> groeiend nationalisme
• Gevolg: onafhankelijkheidswens

Onafhankelijkheid

• WO2: Japan belooft onafhankelijkheid
• 1945: Proklamasi Soekarno
• 1947: eerste politionele actie --> poging kolonie terug te veroveren
• 1948: tweede politionele actie --> Soekarno opgepakt
  
• Internationale reactie furieus --> VN en VS eisen terugtrekking Nederland
  
• Na dreiging stop Marshallhulp accepteert Nederland de onafhankelijkheid
  
• 1949: soevereiniteitsoverdracht 

Asielzoekers

• Dekolonisatie zorgt voor "eerste" asielzoekers:
• - Molukkers: steun aan KNIL maakt hen ongewenst in Indonesië
• - Surinamers: angst voor economische krimp 
• Stijgende vraag naar ongeschoolde arbeiders vanaf jaren ´50
• Gevolg: gastarbeiders uit Zuid-Europa, Turkije en Marokko --> tweede immigratiegolf

Onrust

• Komst niet-Europese aszielzoekers verloopt niet altijd soepel
• 1977: radicale Molukkers gijzelen basisschool en trein
• Doel: aandacht voor Molukse onafhankelijkheidsstreven 
• Jaren ´70 en ´80 staan in teken economische krimp
• Uiting in punkbeweging: individualiteit, anti-autoriteit, anarchie
• Docu 2Doc: 18.27 

www.npostart.nl

www.2doc.nl

Polarisatie

• Na-oorlogs Nederland in teken van samenwerking en wederopbouw
• Vanaf jaren '60: ontzuiling en politieke versnippering
• Jaren '80: Door economische krimp begint premier Lubbers afbouwen  verzorgingsstaat
• 1994: unieke samenwerking tussen PvdA, D66 en VVD in Paars 1 van Wim Kok
• Kenmerkend: liberalisering van de economie

Fortuyn

• Daarnaast: belangrijkste beslissingen worden buiten Tweede Kamer gemaakt
• 2001: charismatische Pim Fortuyn groeit aan populariteit met oproep tot vernieuwing
• Standpunten: anti-islamitisch, populistisch-nationalistisch 
• April 2002: kabinet Kok dient ontslag in om Srebrenica-rapport
• 5 mei:  Pim Fortuyn wordt vermoord
• Bij verkiezingen wordt zijn LPF de derde partij van Nederland...