les 16 - Hoe een pandemie het Nederlands beïnvloedt

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Les 16 - Hoe een pandemie het Nederlands beïnvloedt

Instap: wat weet je nog over de pandemie?

maart 2020

Heb jij zelf ooit corona gehad?

1. Ja
2. Nee

Heeft iemand uit je dichte familie of vriendengroep ooit corona gehad?

1. Ja
2. Nee

De overheid nam heel wat maatregelen om het virus te proberen stoppen.
Welke vond jij het lastigst?

Taal verandert

* nieuwe situaties > nieuwe "dingen" > nieuwe woorden

Coronawoorden

Tekst "Moet ons Nederlands een mondmasker aan?" p. 213 - 214

1. Voor het lezen (p.212)

- Globaal lezen = ?

- Onderwerp

- Doel

- Woorden --> p. 212 markeren

Wat vind jij van al die Engelse woorden in het Nederlands?

1. Tof! Engels is een internationale taal en zo klinkt het Nederlands beter.
2. Stom! Nederlands moet Nederlands blijven.
3. Ik heb hierover eigenlijk geen mening.

Waag eens een gokje!
Hoeveel woorden zijn er bijgekomen in het Nederlands naar aanleiding van de pandemie? (coronawoordenboek Van Dale)

En het antwoord is....

Volgens taalkundige Ton den Boon, hoofdredacteur van Van Dale, zijn er in zijn coronawoordenboek inmiddels zo'n 700 woorden opgenomen die verband houden met de pandemie.

Tekst "Moet ons Nederlands een mondmasker aan?" p. 213 - 214

2. Tijdens het lezen

- lees de tekst grondig (individueel)

- met buur: "Focus op woordenschat" p. 214 - 215

• oefening 2
• oefening 3 --> zie ook kader p.215!
• oefening 4
• Klaar? --> vraag verbetersleutel

Tekst "Moet ons Nederlands een mondmasker aan?" p. 213 - 214

2. Tijdens het lezen

Met buur: "De inhoud van de tekst" p.215 - 216

- oefening 5

- oefening 6

(Klassikale verbetering volgt.)

"Hoe een pandemie ons Nederlands beïnvloedt" -> Wat heb je tot nu toe geleerd? Noteer 3 woorden.

3. Op taalonderzoek (p. 216 - 217)

Welk duo is het snelst (én juist!) ?

- opdracht 2

- opdracht 3

- opdracht 4

Samengevat p.217

Opdracht 5 & 6

Wat leerde deze les jou over taalevolutie?

Woordenschat check!

Geef een ander woord voor "gebrekkig"

1. Stoutmoedig
2. Vrijpostig
3. Krakkemikkig

Welk woord betekent "de ronde (laten) doen"?

1. Forceren
2. Circuleren
3. Duiden
4. Nestelen

Geef een synoniem voor "kruisbestuiving"

1. Wisselwerking
2. Domein
3. Onbeleefd gedrag
4. Vaktaal

Welk woord betekent "niet bang voor gevaar"?

1. Alternatief
2. Massaal
3. Vrijpostig
4. Stoutmoedig