§ 9 politieke partijen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Tijd van burgers en stoommachines   1800 - 1900

Kenmerkende aspecten:

• De industriële revolutie
• De sociale kwestie
• Emancipatiebewegingen
• Democratisering
  
• Politieke stromingen
• Het moderne imperialisme

herhaling § 8

Quizvragen

Wat is het kabinet?

1. alle ministers (en staatssecretarissen)
2. De 1e en 2e kamer
3. het kabinet en de koning

Hoe noem je de persoon die uitzoekt welke partijen samen willen werken na de verkiezingen?

1. Formateur
2. Informateur

Waarom moeten partijen in Nederland eigenlijk samenwerken?

1. Omdat ze anders geen meerderheid hebben in de 2e Kamer en wetten dan niet aangenomen kunnen worden.
2. Omdat ze anders steeds ruzie maken en dat is niet goed voor het bestuur van het land.

Hoe noem je de partijen die niet in de regering zitten?

1. Coalitie
2. Oppositie

Wat doet de formateur?

1. Het kabinet samenstellen door ministers uit te zoeken
2. Overleggen met de koning over het kabinet

Uitleg § 9

• Politieke partijen 1853-1874 in de 19e eeuw handig omdat:
  

• de bevolking groeide en steeds meer mensen mochten stemmen (uitbreiding kiesrecht). 
  

• de kiezers kenden de mensen waarop ze konden stemmen (kandidaten) niet meer persoonlijk
  

• om de vele kiezers te bereiken was het nodig om je te organiseren. Mensen met ongeveer dezelfde ideeën bij elkaar.
  

vraag

Waarom hebben we in Nederland zoveel verschillende partijen?

Record aantal (89) partijnamen geregistreerd voor Tweede Kamerverkiezing 2021

• kandidaten met ongeveer dezelfde ideeën gaan samenwerken

• Voor de kiezers handig: je kunt het partijprogramma lezen en daar een kandidaat bij kiezen

• Tegenwoordig: lijsttrekker

• Nog maar weinig mensen zijn lid van een politieke partij

Liberalen

• vrijheid is belangrijker dan gelijkheid
• persoonlijke vrijheid (burgerrechten)
• economische vrijheid (vrije markt, minder belastingen)
• komt op voor belangen ondernemers
• 19e eeuw: De overheid moet vooral voor veiligheid zorgen en niet veel meer. 
• 'rechts'
  

Socialisten 

• Zonder gelijkwaardigheid is er geen echte vrijheid.
• Eerlijke verdeling van kennis, inkomen en macht
• Komen op voor de rechten van werknemers (19e eeuw: arbeiders)
• Overheid moet ingrijpen in de economie > meer belastingen
• 'links', sociaaldemocraten
  

Confessionelen

• geloof en naastenliefde
• respect voor de bijbel
• komt op voor gezinnen, verenigingen, kerken 
• Mensen moeten eerst samenwerken, als dat niet lukt moet de overheid ingrijpen
• 'midden', christendemocraten

Stellingen

Past de uitspraak het beste bij links of bij rechts?

'Nederland moet meer geld geven aan arme landen'.

1. Socialisten (links)
2. Liberalen (rechts)

'Er moeten meer wegen gebouwd worden om files te voorkomen'.

1. Socialisten (links)
2. Liberalen (rechts)

'Uitkeringen moeten minder makkelijk te krijgen zijn'.

1. Socialisten (links)
2. Liberalen (rechts)

Het is terecht dat ceo's van grote bedrijven 100x meer verdienen dan de gemiddelde werknemer van dat bedrijf

1. Socialisten (links)
2. Liberalen Rechts

'Nederland moet net als andere landen meer geld geven aan defensie'.

1. Socialisten (Links)
2. Liberalen (Rechts)

'Werknemers moeten veel meer te zeggen krijgen in een bedrijf'.

1. Links
2. Rechts

'Eigen verantwoordelijkheid is belangrijker dan voor elkaar zorgen'.

1. Links
2. Rechts

'De overheid moet meer geld uitgeven aan het openbaar vervoer'.

1. Links
2. Rechts

'Het minimumloon moet zo laag mogelijk zijn, zodat werkgevers veel mensen aan kunnen nemen.'

1. Socialisten (Links)
2. Liberalen (Rechts)