Delier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Delier

De regels

1. Camera is aan.
2. Je ziet er representatief uit. 
3.  Stel vragen, doe dit door je handje op te steken in Teams. Ziet de docent dit niet, doe dan rustig je microfoon aan. 
4. Wees actief.
5. Leg afleidende aspecten aan de kant.

Laat in 1 foto zien hoe jou vakantie was.

Inhoud

• Terugblik zorgleefplan
• Wat is een delier?
• Kenmerken
• Oorzaken
• Riscofactoren
• Preventieve maatregelen.
• Opdracht 5 deelopdracht C.

Kort college over delier. 

Daarna kunnen jullie zelfstandig aan het werk met Opdracht opdracht 5 'psychische problemen' 

uit de verdieping deelopdracht C

Omvar een E-learning 

Wat is methodisch werken?

1. Verpleegkundige zorg afstemmen op behoefte en wens van de cliënt
2. Werken op basis van een cyclisch stappenplan
3. Werken volgens gezondheidspatronen van Gordon
4. Persoonsgericht werken, je bent gastvrij

Leg uit wat een zorgleefplan/zorgplan is.

Zorgleefplan:

Is een (digitaal)document waar afspraken in staan die de zorgvrager met de zorginstelling maakt waar hij/zij verblijft over de gewenste zorg en ondersteuning.

In een zorg(leef)plan staan afspraken over:

verpleging

begeleiding;

dagbesteding;

hulp van familie of vrienden (mantelzorg).

overige.

Het zorgleefplan bestaat uit vier levensdomeinen. Welke zijn dit?

1. Lichamelijk welbevinden, geestelijk welbevinden, motorisch welbevinden, leefomgeving
2. Lichamelijk welbevinden, geestelijk welbevinden, gezondheid, psychisch welbevinden
3. Lichamelijk welbevinden, woon/leefsituatie, participatie, mentaal welbevinden
4. Gezondheid, lichamelijk welbevinden, participatie, mentaal welbevinden

Waar denk je aan bij het woord
Delier?

Waar denk je aan bij het woord delier? Heb je er eerder over gehoord?

0

Filmpje over delier duu3 2.50min.

Observeer goed de houding van de zorgvragers, naasten en zorgverlener. Koppel na het filmpje je bevindingen terug.

Beschrijf je bevindingen van het filmpje:

Bevindingen Filmpje

Mw van Driel: Gemengd beeld delier. Onrustig, afzondering, wanen.

Dhr de Maat; voornamelijk stil delier

Dhr Jansen; hyperActief  delier. Veel onrust. Wat viel op aan de benadering van de zorgverlener? (rustig, herhaald, benoemd dhr bij naam) 

Delier

• Acute verwardheid
• Tijdelijke (soms enkele uren/dagen) psychische stoornis op basis van lichamelijke ontregeling
• Veroorzaakt door een disbalans in neurotransmitters
  

Een delier is een toestandsbeeld dat in korte tijd ontstaat (uren tot dagen), waarbij het bewustzijn wisselend gestoord is en de patiënt vaak verward is.

Er is altijd sprake van stoornissen in aandacht, denken en concentratie met daarbij vaak hallucinaties en/of wanen. Een delier treedt altijd op in het kader van een onderliggend somatisch lijden en vertoont een wisselend beloop. Vaak zijn de symptomen 's nachts ernstiger dan overdag.

Er is sprake van een disbalans van neurotransmitters, met name een te weinig aan acetylcholine en een (relatief) teveel aan dopamine. 

Je kunt het zien als kortsluiting in het brein.

Wat is een delier (of delirium)?

1. Een acute verwardheid die binnen enkele uren of dagen ontstaat
2. een stadium van verwardheid dat sluimerend ontstaat.
3. Een chronisch terugkerende verwardheid die veelal bij oudere zorgvragers voorkomt.

Het is een acute verwardheid die binnen enkele uren of dagen onstaat.

De ernst, de duur en de gevolgen van een delier hangen af van de onderliggende lichamelijke aandoening(en), de kwetsbaarheid van de zorgvrager en de effectiviteit van de behandeling. Je moet ervan uitgaan dat de aanwezigheid van een delier wijst op een ernstige, dikwijls acute lichamelijke ziekte, waarvoor snel medisch ingrijpen noodzakelijk is. 

Drie vormen van delier

• Hyperactief delier ('plukkerig zijn, soms extreem onrustig, soms wanen/ hallucinaties)
• Hypoactief delier (apathisch, teruggetrokken gedrag)
• Gemengde vorm (bovenstaande vormen wisselen elkaar af)

Wat zijn kenmerken van een delier volgens jou?

Kenmerken van een delier

• Verandering in bewustzijn
• Aandacht en concentratieproblemen
• Onrustig gedrag/of juist apathisch
  
• Desoriëntatie
  
• Hallucinaties / waan ideeën 

Wat kunnen volgens jou risicofactoren zijn voor een delier?

Risicofactoren

• Leeftijd van 70 jaar en  ouder 
• Cognitieve stoornissen 
• Visus – en gehoorstoornissen 
• Stoornissen in activiteiten van het dagelijks leven 
• Gebruik van alcohol en opiaten 
• Infecties 
• Koorts 
• Dehydratie
  
• Electrolytenstoornissen  (balans houden van het lichaam)

Een jonger brein ontspoort minder snel dan een ouder brein. Jongeren zijn beter in staat om te compenseren.

 Hoewel het delier in principe een voorbijgaande aandoening is, vindt bij cognitief kwetsbare patiënten niet altijd volledig herstel plaats. 

Het optreden van een delier is een prognostisch ongunstig verschijnsel. De kans op overlijden van patiënten >65 jaar die met delier zijn opgenomen in een ziekenhuis, is 2-3x hoger dan die van patiënten zonder delier. De overleving van patiënten met een vergevorderd stadium van kanker die een delier ontwikkelen, bedraagt 21-24 dagen.

Aan de slag deel 1

Doel: Inzicht krijgen in verpleegkundige inventies die ingezet kunnen worden bij een delier. 

Wie?: in 3 tallen.

Wat?:

1. Beschrijf hoe je een delier vroegtijdig kunt herkennen.
2. Beschrijf verpleegkundige interventies die je kunt inzetten bij een delier.

• Schrijf zo veel mogelijk interventies op een word-document.
• Zorg ervoor dat je het kan kopiëren en plakken, want dit moet ingevoerd worden op de volgende pagina. Dit doet 1 iemand van het groepje. 

Hoelang?: 15 minuten. 

Tip, gebruik zorgpad, nursing en zorgvoorbeter. 

Hoe kun je een delier vroegtijdig herkennen?

Hoe denken jullie (vz/vp) iemand te kunnen helpen met een delier?

Verpleegkundige interventies

• Screenen met observatielijst  (DOS score)
• Zorg voor rust / prikkelarme omgeving
• Bied steeds herkenningspunten uit de werkelijkheid aan, zoals een klok, een kalender en foto's
• Angst reduceren  / Wek geen achterdocht door te fluisteren of kamers op slot te doen.
• Medicatie geven
• Biedt structuur 

• Zorg voor een goed dag-nachtritme ( aanbieden van activiteiten, wisselend daglicht)

Meest voorkomende medicatie is haldol mag niet worden gegeven aan parkinson patienten. Terughoudendheid geboden bij verlengde QT tijd. (hart)

Jullie hebben nu veel kennis gekregen. 

Wat is de oorzaak van een delier?

Veel voorkomende oorzaken van een delier zijn:

een infectie, bijvoorbeeld aan de urinewegen of luchtwegen;

uitdroging;

stoornis in de water- en zouthuishouding;

stoppen met gebruik van alcohol of langwerkende slaap- en kalmerende middelen;

pijn;

specifieke geneesmiddelen (bijvoorbeeld medicijnen tegen parkinson of morfinepreparaten);

blaasproblemen.

Kwetsbare patiënten kunnen bij de aanwezigheid van deze oorzaken sneller een delier ontwikkelen. 

DOS

•  Delerium Observatie Screening SchaaL (DOS),
• Systematische wijze vroegtijdige signalering symptomen delier.
• Observeren en registreren.

In Nederland ontwikkeld.  3x per 24 uur screenen.

Aan de slag

• Doel: Vrijdag 14 januari deelopdracht C af.
• Wie? Individueel/
• Wat?: opdracht 5 psychische problemen.  

Deze opdracht bestaat uit 3 onderdelen, namelijk
Zorgpad, opdracht aan de hand van de casus en 
een E-learning. 

Klaar?: Integratieve opdracht. 

Extra optie 1 E-learnings:

• Probleemgedrag 1: https://www.free-learning.nl/modules/probleemgedrag/start.html
  
• Probleemgedrag 2: https://www.free-learning.nl/modules/probleemgedragII/start.html
  

Extra optie 2:

• Lees op www.zorgvoorbeter.nl, behandeling van probleemgedrag.

Maak opdracht 5 'psychische problemen'

uit de verdieping deelopdracht C .

Deze opdracht is aangepast en verwijst naar een E-learning. Lees de opdracht goed door en volg de stappen die in de opdracht staan beschreven.

Hoe zit je erbij?

😒🙁😐🙂😃

Wat is het verschil tussen dementie en een delier?

Aan de slag

• Tot 12:20 ga je aan de slag met deelopdracht C.
• Klaar met deelopdracht C? integratieve opdracht of leren voor de toets in week 10. 
• Daarna quiz Delier en les bespreken. 

Wat is een delier?

Welke vormen van delier zijn er?

1. Hyperactief
2. Hypoactief
3. Gemengde vorm
4. Alle antwoorden zijn juist

Dementie .... de kans op een delier.

1. Vergroot
2. Verkleint

Een delier is een toestand van acute verwardheid. Waardoor kan een delier worden veroorzaakt?

1. Uitdroging
2. Blaasretentie
3. Bloedtransmitters
4. Infectie

Een delier heeft meestal een lichamelijke oorzaak. Mogelijk oorzaken zijn: uitdroging (dehydratie), ontsteking van de urinewegen of longen (infectie) en bepaalde lichamelijk aandoeningen zoals diabetes, ondervoeding en blaasretentie. Sommige zorgvragers hebben een hoger risico op een delier. Bijvoorbeeld zv die eerder hersenletsel hebben opgelopen, bv. door CVA of dementie. Een bloedtransfusie kan bij zorgvrages met bloedarmoede het risico op een delier juist verlagen. 

Meneer De Vries ligt in bed. Als verzorgende Fiona zijn kamer binnenkomt, begint meneer haar meteen uit te leggen dat zijn hele kamer naar frites stinkt. Volgens meneer De Vries komt dit doordat zijn vrouw gisteravond de frituurpan op het voeteneind van zijn bed heeft gezet. ‘Kijk maar’, wijst meneer De Vries, terwijl hij zijn hand voor zijn neus houdt. Fiona ziet en ruikt echter niets.

1. Hij ruikt dingen die er niet zijn.
2. Hij praat onsamenhangend
3. Hij heeft geen tijdsbesef
4. Hij ziet dingen die er niet zijn

Je kunt hier het beste niet te diep op in gaan, het zijn hallucinaties. Feef aalleen aan dat jij dingen anders ervaart. 

Benoem 2 kenmerken van een delier

Hoe heb je de twee lessen VT van mij ervaren? Licht je antwoord toe.

Wat zie jij de volgende les graag anders.

Geef jezelf een compliment voor vandaag.

Aan de slag

• Doel: Vrijdag 14 januari deelopdracht C af.
• Wie? Individueel/
• Wat?: opdracht 5 psychische problemen.  

Deze opdracht bestaat uit 3 onderdelen, namelijk
Zorgpad, opdracht aan de hand van de casus en 
een E-learning. 

Klaar?: Integratieve opdracht. 

Extra optie 1 E-learnings:

• Probleemgedrag 1: https://www.free-learning.nl/modules/probleemgedrag/start.html
  
• Probleemgedrag 2: https://www.free-learning.nl/modules/probleemgedragII/start.html
  

Extra optie 2:

• Lees op www.zorgvoorbeter.nl, behandeling van probleemgedrag.

Maak opdracht 5 'psychische problemen'

uit de verdieping deelopdracht C .

Deze opdracht is aangepast en verwijst naar een E-learning. Lees de opdracht goed door en volg de stappen die in de opdracht staan beschreven.