Typisch Nederlandse landschappen

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen

Wat hoort er bij een typisch Nederlands landschap?

Wat gaan we doen?

• We starten met uitleg met filmpjes
• Daarna gaan we bezig met de opdrachten 

Leerdoelen

• Je kan uitleggen wat landijs is en hoe deze het Nederlandse landschap hebben verandert
• Je kan uitleggen wat een terp is en waarom mensen er op woonden
• Je kan uitleggen wat een veengebied is

Los zand

• NL: lagen zand, grind en klei.
• Ontstaan uit gesteente uit bergen: o.a Alpen, Ardennen, Eiffel. 
• Vervoerd door rivieren naar ons land. (sedimentatie)

IJstijden in NL

IJstijden hebben het landschap in NL veranderd.

-Landijs duwt aarde en gesteente naar hoge punten: Stuwwallen

-ontstaan van heuvels in NL

Laatste IJstijd

12.000 jaar geleden.

-Helft van NL onder dik pak ijs en sneeuw.

-Ontstaan in Scandinavië.

-Noordzee droog gevallen.

-Kou; weinig begroeiing.

-Wind vrij spel: zand land inwaards blazen. 

Aan de slag!

Je maakt nu 4.2 B helemaal

+ nakijken

klaar? maken C

5 minuten voor het einde van de les komen we terug op de leerdoelen!

Leerdoelen

• Je kan uitleggen wat landijs is en hoe deze het Nederlandse landschap hebben verandert
• Je kan uitleggen wat een terp is en waarom mensen er op woonden
• Je kan uitleggen wat een veengebied is

Blok 2 Typisch Nederlandse landschappen

M&M LJ1

Les 3

Leerdoelen

• uitleggen wat het verschil is tussen een polder en een droogmakerij.
  
• de onderdelen van een droogmakerij herkennen op een foto of in een schematische tekening.

Wat gaan we doen

Stuk uitleg

Bezig met de opdrachten

Sloten graven in veen

• Rond het jaar 1000: klimaat NL veranderd --> Warmer
• Gevolg korte termijn: Landbouw geeft grotere opbrengsten
• Gevolg langer termijn: bevolkingsgroei.

Oplossing: landbouwgronden en woongronden creëren uit veengebied. = Ontginning. (droogleggen van de gebieden)

Landbouw in veengebieden

• Boeren kregen stuk land in veengebied. Konden slootjes graven om het water af te voeren.
• Veen droogde daardoor op. ontstaan van langgerekte akkers.

• Ook windmolens werden ingezet om de veengebieden droog te leggen voor de landbouw

Dammen en droogmakerijen

Rivieren en zee controleren door aanleg van dammen. 

Gebeurde rond de rivier de Amstel: Amsterdam.

Ook in de rivier de Rotte: Rotterdam. Enzovoort. 

Droogmakerijen

16e en 17e eeuw ging men grote meren in Noord-Holland droog leggen voor landbouwgrond en voor huizen. 

-Aanleg ringdijken en kanalen. Met molens (en later met een gemaal) de meren leegpompen en water in ringvaart laten stromen. 

= Droogmakerij

Polders

Wat zijn het? En waarom is NL er zo beroemd mee geworden?

-Polder: stuk land dat is drooggelegd en die meters onder zeeniveau ligt. 

Molens en gemalen houden de polder droog.

NAP

Nederland strijdt al jaren tegen het water.  Meten is weten, dus houden we bij hoe hoog de waterstanden zijn t.o.v. de zeespiegel.

Amsterdam bepaalde nulpunt. Andere metingen werden hiervan afgeleid.  Pijlschaal kan je het aflezen.

NAP = Normaal Amsterdams Peil

Aan de slag!

Pak je werk voor je!

Je maakt nu 4.2 D + nakijken