2. Een verdeelde wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

2. Een verdeelde wereld

Leerdoelen

Over de verdeelde wereld tijdens de Koude Oorlog moeten jullie weer 3 dingen kunnen uitleggen. De vorige les hebben jullie de eerste twee leerdoelen besproken. Vandaag de derde, en laatste:

Je kunt uitleggen wat wederzijdse afschrikking is en welk effect dit had op de politieke toestand in de wereld. 

Over werk tijdvak gaat dit hoofdstuk?

1. De tijd van de wereldoorlogen
2. De moderne tijd
3. De Koude Oorlog
4. De tijd van televisie en computer

Hoe noemen we het idee dat als er één land communistisch wordt, er meerdere landen volgen?

1. Dominotheorie
2. Guerillaoorlog
3. Warshaupact
4. De Koude Oorlog

Welk land werd als een van de eersten (na de SU) communistisch?

1. Laos
2. Vietnam
3. China
4. Korea

Cuba

Aan de andere kant van de wereld ligt een eiland, Cuba, dat geregeerd wordt door president Batista, gesteund door de Amerikanen en door de maffia (zie foto hiernaast). Cuba wordt behandeld als een kolonie van Amerika en daar waren veel Cubanen het niet mee eens. 

Wat weet je van Cuba?

Fidel Castro

In 1959 weet de nationalistische revolutionair Fidel Castro de macht over te nemen van de corrupte Batista. Dit zorgde voor onmiddellijke angst bij de Verenigde Staten, want een communistisch Cuba is wel heel dichtbij de VS. Terwijl Castro zijn land wilde bevrijden uit de armoede en onafhankelijk wilde worden van de Verenigde Staten, plande de CIA moordaanslagen op Castro. Als reactie hierop maakte Castro veel Amerikaanse bezittingen van de staat. De VS verloor zo heel veel geld. 

Varkensbaai

Veel liberale Cubanen vluchten naar de Verenigde Staten en ondertussen plant de Verenigde Staten een inval op de Varkensbaai in Cuba om een opstand tegen Castro te organiseren. Dit mislukt, want de regering van Castro was via de Russische geheime dienst al op de hoogte van de aanval. 

Een dag voor de invasie op de Varkensbaai had Castro zich bekeerd, tot wat?

1. De islam
2. Het socialisme
3. Het boeddhisme
4. Het kapitalisme

Met deze 'bekering' wilde Castro zich verzekeren van steun. Van wie?

1. De Amerikanen
2. De Cubanen
3. Do Sovjets
4. De Engelsen

Suiker embargo

De Verenigde Staten reageert vervolgens met een verbod op de invoer van Cubaans suiker vanaf 1961. Maar in augustus had de Sovjet-Unie al beloofd om 5 jaar lang suiker af te nemen van Cuba. 

Motieven

Waarom zou Chroesjtsjov zo'n risico nemen? Hij wilde in eerste plaats Cuba tegen een Amerikaanse aanval beschermen. Het zou de Sovjet-Unie ook aanzien geven als het land een jonge revolutie zou steunen en het kon nooit kwaad om vrienden zo dicht bij je vijand te hebben.  Ook wilde de Sovjet-Unie voorkomen dat Cuba toch met China zou gaan samenwerken. En als laatst was Cuba de ideale plek om raketten te plaatsen richting de VS, want betere raketten had de SU niet. 

Wat zijn de opties?

President Kennedy (VS) overlegt wat de Verenigde Staten nu moet doen. Er zijn verschillende opties:

1. Niets doen.

2. Praten met de Sovjet-Unie.

3. Aanval op Cuba.

4. Castro overhalen tot samenwerking.

5. Blokkade van Cuba.

J. F. Kennedy

President John F. Kennedy besluit tot 2 dingen. Hij wil gaan praten met de Sovjet-Unie over het weghalen van de raketten en tegelijkertijd legt hij een Blokkade rondom Cuba. 

VS aan SU

De situatie is nu zo gespannen, dat er actie ondernomen moet worden. Kennedy stuurt een brief naar Chroesjtsjov met daarin de eis dat de Sovjet-Unie de raketbasis moet weghalen en dat alle schepen met raketonderdelen moeten terugkeren naar de Sovjet-Unie.

SU naar VS

Chroesjtsjov heeft door de de Verenigde Staten niet gaat buigen en accepteert de eisen van president Kennedy. Maar alleen als de Verenigde Staten beloofd om Cuba niet aan te vallen na hun vertrek. En als geheime deal moesten de Amerikanen hun raketten uit Turkije halen.

Gevolgen

Een derde wereldoorlog was maar net voorkomen en beide leiders beseften dat er op deze manier geen spelletjes gespeeld konden worden. Tijdens de vredesbesprekingen werd besproken hoe zo'n soort situatie voorkomen kon worden in de toekomst. Ze spraken af om geen bovengrondse kernproeven meer te doen. En er kwam een telefoonverbinding waarmee de president van de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten direct met elkaar contact konden leggen in geval van een noodsituatie.

Hoe kan je wederzijdse afschrikking het beste uitleggen? Gebruik hierbij het woord: kernraketten.

Wat was het gevolg van de Cubacrisis?

1. Oplopende spanning
2. Situatie bleef gelijk
3. Ontspanning
4. Complete vrede

Leg uit waarom, gek genoeg, de hele situatie leidde tot ontspanning?

Huiswerk 

Ga naar memo

Hoofdstuk 4, paragraaf 2: Een verdeelde wereld.

Opdrachten: 7t/m9