17 argo sigmatische aoristus

Sigmatische aoristus
Aan welke letter zou je die nou kunnen herkennen?
1 / 24
next
Slide 1: Slide
GrieksMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 24 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Sigmatische aoristus
Aan welke letter zou je die nou kunnen herkennen?

Slide 1 - Slide

Wat weet je nog over de verleden tijd in het Grieks?

Slide 2 - Open question

 Verleden tijd in het Grieks
Wist je nog dat: 
- het Grieks twee verleden tijden heeft: imperfectum en aoristus
- sommige woorden zogenaamde thematische aoristi zijn, waarbij de stam verandert 

Slide 3 - Slide

Thematisch en sigmatisch

Sommige werkwoorden zijn thematische aoristi, maar je hebt ook de zogenaamde sigmatische aoristus. 

Een sigmatische aoristus herken je aan de σ(igma),
meestal gevolgd door een α (dus: σα)

Slide 4 - Slide

Dan gaan we zo eerst het rijtje oefenen...
We kennen al:
ω εις ει ομεν ετε ουσιν / ε ετε / ειν
ον ες εν ομεν ετε ον / ε ετε / ειν

Slide 5 - Slide

1e ev
2e ev
3e ev
1e mv
2e mv
3e mv
inf
imp. ev
ἐλυσαμεν
ἐλυσα
ἐλυσατε
ἐλυσε(ν)
ἐλυσας
λυσον
ἐλυσαν
λυσαι

Slide 6 - Drag question

Vorming van de sigmatische aoristus

Een sigmatische aoristus bestaat uit: 
1. augment (ἐ)
2. de "praesens"-stam + σ
3. de uitgang: 
α ας ε(ν) αμεν ατε αν
Het rijtje van de sigmatische aoristus

ἐ-λυσ-α
ἐ-λυσ-ας
ἐ-λυσ-ε(ν)
ἐ-λυσ-αμεν
ἐ-λυσ-ατε
ἐ-λυσ-αν

Slide 7 - Slide

Noteer hieronder de uitgangen van de sigmatische aoristus incl. de sigma

Slide 8 - Open question

Hoe vertaal je een sigmatische aoristus?
Je vertaalt het gewoon als een verleden tijd.
ἐλυσας betekent dus 'jij maakte los' of soms 'jij hebt losgemaakt'
Er zit qua betekenis dan ook geen verschil tussen een thematische en sigmatische aoristus. 
Je mag een imperfectum zelfs ook hetzelfde vertalen!
In de volgende slide komt het verschil weer even aan bod.

Slide 9 - Slide

Welke drie dingen horen bij elk van de werkwoordsaspecten?
Imperfectum
Aoristus
Gebeurtenis
Toestand
Achtergrond
Voorgrond
Punt op de tijdlijn
Streep op de tijdlijn

Slide 10 - Drag question

Vertaal: ἐλυσαμεν

Slide 11 - Open question

Het werkwoord κωλυω betekent 'verhinderen'. Vorm in de aoristus-vorm het Griekse woord: wij verhinderden (sigmatische aor)

Slide 12 - Open question

Het werkwoord θυω betekent 'offeren'. Vorm in de aoristus-vorm het Griekse woord: ik offerde (sigmatische aor)

Slide 13 - Open question

Maak van het werkwoord ἀκουω een (sigmatische) aor 3 mv. Denk goed na over het augment!

Slide 14 - Open question

Weet je het nog?
Het augment bij een imperfectum en een aor: 
- meestal een ἐ ervoor
- bij woorden die beginnen met een α, η of ε => η
- bij woorden die beginnen met een ο of ω => ω
- bij samengestelde woorden ertussen: ἀπεβαλλον (van ἀπο-βαλλω)

Slide 15 - Slide

Maak van ἀκουω een sigmatische aor 2 ev

Slide 16 - Open question

Let op: soms is er een 'chemische reactie' met de σ
π(τ) / β / φ   + σ =>  ψ
κ / γ / χ         + σ =>  ξ
δ /  ζ / θ        + σ =>  de slotletter van de praesensstam verdwijnt

πεμπω => ἐπεμψα
διωκω => ἐδιωξα
ψευδω => ἐψευσα

Slide 17 - Slide

Maak van γραφω een sigmatische aor, 1 mv

Slide 18 - Open question

Thematische aoristus
Sigmatische aoristus
εἰπον
ἐλυσας
ἐδιωξα
ἐβαλε
ἐφυλαξε
ἐνομισαμεν
ἐλαβομεν
ἠκουσα
εἰδες

Slide 19 - Drag question

Vertaal ἠκουσας. Let op de tijd + persoon.
Voor de betekenis: denk aan de akoestische gitaar

Slide 20 - Open question

Slide 21 - Slide

Wat gebeurt er dus bij verba contracta?
A
er komt een -η- in de aor
B
augment en σ
C
de slotklinker wordt verlengd + sigm aor
D
ziet er net uit als impf

Slide 22 - Quiz

ἐδηλωσα (dat je nog niet kent!!) is dus de sigmatische aoristus van
A
δηλω
B
δηλοω
C
δηλεω
D
δηλαω

Slide 23 - Quiz

Op de schaal van 1 tot 10, hoe moeilijk vind je de sigmatische aoristus?
010

Slide 24 - Poll