6 opvoeding of aanleg

• biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs

3.7 Opvoeding of aanleg

Leerdoelen:

• begrippen nature en nurture kennen en kunnen gebruiken
• het belang van tweelingonderzoek in de nature-nurture discussie kennen
• epigenetica kennen en weten wat de invloed op erfelijkheid is

Nature / nurture

in biologie, psychologie en neurowetenschappen op zoek naar de oorzaak van eigenschappen:

Nature-nurture

Fenotype = milieu + genotype

Welke speelt een grotere rol?

Herhaling in generaties van: alcoholisme, huiselijkgeweld en misbruik.

Maar ook: creativiteit, verlegenheid, rekenvaardigheid.

Wat denk jij dat de grootste rol speelt bij het bepalen van eigenschappen?

1. Nature!
2. iets meer nurture dan nature
3. iets meer nature dan nurture
4. Nurture!

Sleep het kenmerk naar nature of nurture.

Nature

Nurture

Haarkleur

Met bestek eten

Gluten-

allergie

Lengte

Kunnen schrijven

Nature vs. Nurture

- Nature: aanleg/erfelijkheid

- Nurture: omgeving/opvoeding

- Wolfskind

- Mowgly

'preventief hersenonderzoek/DNA onderzoek aan potientele criminelen moet worden toegestaan om zo vast te kunnen stellen wie een gevaar voor de maatschappij vormen'

1. JA
2. nee, alleen in hele uitzonderlijke gevallen
3. ja, maar pas als deze mensen een misdaad begaan hebben
4. Nee, dit lijkt me onverstandig / gevaarlijk

Waarom is onderzoek aan tweelingen zo interessant voor het nature/nurture debat?

Bij een-eiige tweelingen is zowel nature als nurture identiek, 

bij twee-eiige tweelingen is nature verschillend, nurture identiek. 

Verschillen tussen die twee groepen in een eigenschap zijn dus het gevolg van nature.

tweelingonderzoek

Bij een-eiige tweelingen is zowel nature als nurture identiek, bij twee-eiige tweelingen is nature verschillend, nurture identiek. 

Wanneer onderzoek je nature?

Kan je dit ook omdraaien om nurture te onderzoeken?

nurture or nature, of ingewikkelder?

epigenetica

bestudeert mechanisme dat allelen aan en uit zet en de invloed van milieufactoren hierop

hongerwinter

Hongerwinterkinderen (CE 2013)

Hongerwinterkinderen, inmiddels op leeftijd, zijn op methylering
onderzocht. Aan de hand van deze gegevens en die van een bepaalde groep mensen van dezelfde generatie (een controlegroep) is vastgesteld op welk moment in de ontwikkeling van het ongeboren kind de hongerwinter effect had op de methylering. Dat blijkt vlak na de verwekking van het kind te zijn en niet later in de zwangerschap

Welke mannen en vrouwen, gelet op de tijd van hun verwekking en de
daaropvolgende zwangerschap, zijn gebruikt als controlegroep om deze
conclusie te kunnen trekken?

1= verwekking controle groep
2= daaropvolgende zwangerschap

1. 1.voor de hongerwinter 2.voor de hongerwinter
2. 1.vlak voor de hongerwinter 2.deels tijdens de hongerwinter
3. 1.tijdens de hongerwinter 2.deels na de hongerwinter
4. 1.vlak na de hongerwinter na 2.de hongerwinter