Les alliteratie, assonantie, eindrijm en rijmschema's

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Les alliteratie, assonantie, eindrijm en rijmschema's

Onderwerp:

Poëzie

Lesdoelen deel 1:

- Ik kan het aantal strofes benoemen in het gedicht of lied.

-Ik herken alliteratie, assonantie (TL) en volrijm in gedichten en teksten.

Lesdoelen deel 2:

-Ik herken de rijmschema's  slagrijm,  gepaard rijm, gekruist rijm (en voor TL omarmend rijm).

-Ik kan een van deze rijmschema's toepassen in mijn eigen gedicht.

Deze les (blokuur):

- Activeren voorkennis van voorgaande lessen.

- Instructie + opdrachten

- Gedicht schrijven

- Nabespreken

Mededelingen:

- Je zit volgens de plattegrond

- Start je laptop op en ga naar:

Wat gaan we vandaag doen?

10 min	Introductie poëzie
15 min	Uitleg theorie
20 min	Aan de slag met het poëzie-project in LearnBeat
5 min	Lesdoelcontrole en afsluiting les

Leerdoelen

•  Ik kan het aantal strofes benoemen in een gedicht of lied;
• Ik herken alliteratie, assonantie en volrijm in gedichten en teksten.

Europapa

Welkom in Europa, blijf hier tot ik doodga

Euro-pa-pa, Euro-pa-pa

Welkom in Europa, blijf hier tot ik doodga

Euro-pa-pa, Euro-pa-pa

Bezoek m'n friends in France of neem de benen naar Wenen

Ik wil weg uit Netherlands, maar m'n paspoort is verdwenen

Heb gelukkig geen visum nodig om bij je te zijn

Dus neem de bus naar Polen of de trein naar Berlijn

Ich bin in Deutschland, aber ich bin so allein

Io sono in Italia, maar toch doet het pijn

'K Ben aan het vluchten van mezelf, roep de hele dag om help

Ja, ik geef zelfs mensen geld, maar d'r is niemand die me helpt

Wat valt je op aan het liedje Europapa? welke rijm herken je al?

- Noteer de woorden die rijmen op;

- Schijf ook op wat je nog meer opvalt.

Europapa

Welkom in Europa, blijf hier tot ik doodga

Euro-pa-pa, Euro-pa-pa

Welkom in Europa, blijf hier tot ik doodga

Euro-pa-pa, Euro-pa-pa

Bezoek m'n friends in France of neem de benen naar Wenen

Ik wil weg uit Netherlands, maar m'n paspoort is verdwenen

Heb gelukkig geen visum nodig om bij je te zijn

Dus neem de bus naar Polen of de trein naar Berlijn

Ich bin in Deutschland, aber ich bin so allein

Io sono in Italia, maar toch doet het pijn

'K Ben aan het vluchten van mezelf, roep de hele dag om help

Ja, ik geef zelfs mensen geld, maar d'r is niemand die me helpt

Wat valt je op aan het liedje Europapa? welke rijm herken je al?

Kijk even met me mee!

Hoeveel stofen (coupletten) zie je?

In het liedje Europapa komen verschillende rijmvormen voor, namelijk: alliteratie, assonantie en volrijm;

Ook hebben we een rijmschema kunnen ontdekken;

En dat is dus precies waar we tijdens dit project mee aan de slag gaan.

Volrijm:

 Gelijkheid van klank (rijm) aan het einde van de beklemtoonde lettergrepen. Volrijm komt alleen voor aan het einde van de woorden.

haren - bedaren

ding - spring

waar - daar

huwelijk - afschuwelijk

Ben je boos?

Pluk een roos!

Zet hem op je hoed,

Dan ben je morgen weer goed!

Er was eens een jongen uit Loenen

die stond met z'n meisje te zoenen

Toen hij vroeg, is het fijn?

zei ze nee, het doet pijn

want je staat al een uur op mijn schoenen.

Schrijf nu zelf 4 woordparen op die rijmen volgens volrijm (boos-roos is 1 paar)

Alliteratie:

Meerdere woorden in een zin die met dezelfde letter beginnen.

Zwaar zuchtend zat ze in haar zetel

De docent dacht dat dit een leuke opdracht zou zijn.

Maar nee hoor.

Niks, noppes, nada, nog geen woord op papier.

Dus maakte ze een propje van dit probeersel en gooide ze het in de prullenbak

Probleem opgelost!

Morgen maar opnieuw proberen.

Opdracht: In duo's, noteer van elke zin de woorden met alliteratie!

Schrijf nu zelf een zin op waar alliteratie in voor komt.

Assonantie: rijm waarbij de klinkers in het woord hetzelfde klinken.

In de hoge bomen 

schuilt een kleine vogel 

voor de hozen regen 

die over de aarde worden uitgestort. 

Maar ’t leven is te vast en hard,

Of we al een rustplaats graven,

Nog nimmer kwam de grote nacht

En is een mensch gaan slapen

Schrijf een zin, of meerder regels, op waar assonantie in voor komt.

Werken aan opdrachten in LearnBeat

Wat: opdrachten maken, je mag je oordopjes gebruiken;

Hoe: open je laptop en kijk in de studieplanner bij de betreffende week en dag;

Tijd: n.t.b.

Uitleg van nieuwe leerstof met voorbeelden en visueel materiaal. Aan de uitleg wordt direct de instructie gekoppeld: wat moeten de studenten doen.

Wat hebben we geleerd?

Schrijf voor jezelf op..

Wat is het verschil tussen assonantie en alliteratie?

Einde van deze les

• Kijk om je heen, zie je rotzooi liggen, neem dit dan mee
• Schuif je stoel aan en zet je tafel recht
• Pak je tas, groet me/wens me een fijne dag en ga naar de volgende les of pauze

Les alliteratie, assonantie, eindrijm en rijmschema's

Onderwerp:

Poëzie

Lesdoelen deel 1:

- Ik kan het aantal strofes benoemen in het gedicht of lied.

-Ik herken alliteratie, assonantie (TL) en volrijm in gedichten en teksten.

Lesdoelen deel 2:

-Ik herken de rijmschema's  slagrijm,  gepaard rijm, gekruist rijm (en voor TL omarmend rijm).

-Ik kan een van deze rijmschema's toepassen in mijn eigen gedicht.

• Lesdoel behaald?
• Wat ging er goed?
• Wat vond je lastig?
• Korte check! 

Deel 2

Les alliteratie, assonantie, eindrijm en rijmschema's

Onderwerp:

Poëzie

Lesdoelen deel 1:

- Ik kan het aantal strofes benoemen in het gedicht of lied.

-Ik herken alliteratie, assonantie (TL) en volrijm in gedichten en teksten.

Lesdoelen deel 2:

-Ik herken de rijmschema's  slagrijm,  gepaard rijm, gekruist rijm (en voor TL omarmend rijm).

-Ik kan een van deze rijmschema's toepassen in mijn eigen gedicht.

Deze les (blokuur):

- Activeren voorkennis van voorgaande lessen.

- Instructie + opdrachten

- Gedicht schrijven

- Nabespreken

Mededelingen:

- Je zit volgens de plattegrond

- Start je laptop op en ga naar:

welk rijmschema heeft het gedicht?

1. Slagrijm (aaaa)
2. Gepaard rijm (aabb)
3. Gekruist rijm (abab)
4. Omarmend rijm (abba)

Welk rijmschema heeft dit gedicht?
Ben je boos?
Pluk een roos.
Zet hem op je hoed
Dan ben je morgen weer goed.

1. Gepaard rijm (aabb)
2. Omarmend rijm (abba)
3. Gekruist rijm (abab)
4. slagrijm (aaaa)

Opdracht:

1. Uit hoeveel strofen bestaat dit gedicht?
2. Welk rijmschema herken je?
3. Zie je volrijm in dit gedicht? Zo ja, waar?

De opdracht

• Je schrijft een gedicht van minimaal 8 regels 
• Dit gedicht heeft 2 strofen
• Je houdt je aan een rijmschema (aaaa, aabb, abab, abba)

Je maakt eerst een kladversie! Dit mag op het wisbord. Daarna schrijf je het netjes over.

Klaar? Maak er een passende tekening bij!

Les alliteratie, assonantie, eindrijm en rijmschema's

Onderwerp:

Poëzie

Lesdoelen deel 1:

- Ik kan het aantal strofes benoemen in het gedicht of lied.

-Ik herken alliteratie, assonantie (TL) en volrijm in gedichten en teksten.

Lesdoelen deel 2:

-Ik herken de rijmschema's  slagrijm,  gepaard rijm, gekruist rijm (en voor TL omarmend rijm).

-Ik kan een van deze rijmschema's toepassen in mijn eigen gedicht.

• Lesdoel behaald?
• Wat ging er goed?
• Wat vond je lastig?
• Korte check!