De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 2

2.3. De organen voor vertering

Wat betekent verteren?

1. het afbreken van grote voedingsstoffen in kleinere stoffen
2. Het opbouwen tot grote voedingsstoffen
3. het toevoegen van verteringssappen

Hoe heet een voedingsmiddel na de vertering?

1. Verteringssap
2. Verteringsklier
3. Verteringsproduct
4. Verteringsstelsel

Noem zo veel mogelijk organen in het verteringsstelsel

Organen voor vertering

De organen voor vertering liggen voornamelijk in de romp.

Belangrijke organen voor vertering zijn de slokdarm, de maag, de lever, de dunne darm en de dikke darm.

De vertering van voedsel begint in de mondholte.

Met je gebit kauw je het voedsel tot kleinere deeltjes. 

2.3 De organen voor vertering

Je speekselklieren produceren speeksel (een verteringssap).

Speeksel maakt het inslikken van het voedsel gemakkelijker.

Met je tong duw je het voedsel van de mondholte naar de keelholte. Door te slikken wordt het voedsel in de slokdarm geduwd.

Bij het slikken wordt de neusholte afgesloten door de huig en de luchtpijpje met het strotklepje.

Het voedsel kan daardoor alleen de slokdarm in.

Maag

In de wand zitten maagsapklieren die maagsap produceren; maagsap bevat zoutzuur

Kringspieren en lengtespieren in de maagwand zorgen dat je maag altijd in beweging is

Door deze beweging wordt het voedsel goed gemengd met het maagsap

Maag

Onder de maag zit het maagportier: een kringspier die de maag afsluit van de twaalfvingerige darm

De maagportier laat telkens maar kleine hoeveelheden voedsel door naar de twaalfvingerige darm.

Hierdoor heeft de maag een functie als tijdelijke opslagplaats voor voedsel.

In de maag gaan de meeste bacterien dood. Hoe komt dat?

1. Door de kneedbewegingen in de maag
2. Door de temperatuur van de maag
3. Door het zoutzuur in de maag

Twaalfvingerige darm

Via de maagportier komt het voedsel in de twaalfvingerige darm. 

Hier komen verteringssappen uit de lever en de alvleesklier bij het voedsel. 

In alvleessap zitten enzymen die zorgen voor de vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten 

Gal

Gal is belangrijk voor de vertering van vetten.

Gal verdeelt grote druppels vet in kleinere druppeltjes.

Dit noem je emulgeren.

Wat verteren de enzymen in alvleessap?

Dunne darm

De dunne darm is ongeveer  6 meter lang. In de wand liggen darmsapklieren die darmsap maken.

De wand is sterk geplooid. Op de darmplooien staan weer uitstulpingen: de darmvlokken. Hier liggen bloedvaten en hier kunnen voedingsstoffen worden opgenomen in het bloed. 

Dikke darm

Vanuit de dunne darm komen de onverteerde resten in de dikke darm terecht. Dit bevat veel water en dit wordt opgenomen in het bloed. 

Er vindt alsnog een gedeelte van de vertering plaatst van plantaardige resten. 

Endeldarm

Hier gaan de ingedikte, onverteerde voedselresten naartoe. 

Worden ze tijdelijk opgeslagen. 
Via de anus wordt de endeldarm geleegd = ontlasting

Welke voedingsstoffen hoef je niet te verteren?

1. water
2. mineralen
3. vitaminen
4. alle drie de antwoorden zijn juist

In de afbeelding zie je een schematische tekening van het verteringsstelsel. De delen van het verteringsstelsel zijn aangeven met nummers. Hieronder zie je beschrijvingen van de delen van het verteringsstelsel. Sleep de nummers naar de juiste beschrijving. 

produceert gal
produceert speeksel
slaat gal tijdelijk op
sluit de maag af
vermengt gal en alvleessap met de voedselbrij
verplaatst voedsel van de keelholte naar de maag

1

2

3

4

5

6

Het verteringsstelsel bestaat voor het grootste deel uit een (lang) kanaal van de mond tot de anus. Hoe noemen ze dat kanaal? 

Bij vertering worden grotere voedingsstoffen afgebroken tot kleinere verteringsproducten.

slokdarm

Lever + galblaas

Maag

Dunne darm

Dikke darm

Mond