2.1 Duitsland: van de Eerste naar de Tweede Wereldoorlog (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Historisch Context: Duitsland in Europa (1918-1991)

2.1 Duitsland: van de Eerste naar de Tweede Wereldoorlog (A)

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen

2. Theorie

3. Beeldmateriaal

4. Aan de slag 

5. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen waarom Duitsland in de periode 1918-1920 te maken kreeg met politieke chaos. 

2. Je kunt bepalingen uit het Verdrag van Versailles noemen. 

Theorie

Zoals al eerder gezegd leek de oorlog in het voordeel van Duitsland te vallen. Alle oorlogvoerende landen waren uitgeput en de Duitsers bereiden één laatste, grootse aanval voor om de genadeklap uit te delen. 

Door hun eigen toedoen waren er inmiddels veel Amerikaanse soldaten in België en Frankrijk beland waardoor Duitsland niet meer de oorlog kon winnen. 

Theorie

De Duitse legerleiding wilde niet opgeven; ze willen niet bekend staan als mensen die zich overgeven. Dat zou oneervol zijn. 

Dus door het lange wachten gingen de leden van de Duitse regering over tot beëindigen van de oorlog in de Rijksdag, het parlementsgebouw.  

Theorie

Voor veel Duitsers kwam de nederlaag onverwacht. De oorlogsjaren werden negatieve berichten niet geplaatst. 

Dit kwam door censuur en propaganda.

Censuur: het tegenhouden van de publicatie van bepaalde informatie door de overheid. 

Propaganda: reclame maken voor ideologie of politieke partij met als doel meer aanhang te krijgen. 

Theorie

Aan keizer Wilhelm II werd verteld dat hij niet meer welkom was in Duitsland. Hij vertrok hier op naar .. ? 

Theorie

Op 11 november 1918, om 11 uur in de ochtend werd in een treinwagon de wapenstilstand getekend. De situatie in Duitsland werd nu erg gespannen. 

Na ruim vier jaar oorlog hadden miljoenen gezinnen een man, zoon of vader verloren aan het front. Ook was er veel honger en waren er grote tekorten aan allerlei producten. 

Theorie

Op 9 november 1918 wordt de Republiek van Weimar uitgeroepen! Dit is dus de naam van Duitsland tijdens het Interbellum! 

Resultaat:

Het keizerrijk valt uiteen en eindigt dus.

De Weimarrepubliek wordt een parlementaire democratie: politiek stelsel waarbij een democratisch gekozen parlement de hoogste macht heeft.

In navolging van de Russische Revolutie waren er ook veel communisten in Duitsland die de macht wilden grijpen nu het land zo verdeeld was. Ze riepen o.a. de revolutie uit tijdens de Spartakusopstand (Berlijn, 1919).

Theorie

Ondanks dat er nu een parlementaire democratie was genoot de Weimarrepubliek niet het vertrouwen van het volk. Dit heeft drie redenen:

1. Concurrentie van communisten, oude elite en extreemrechtse groepen;

2. Geen oplossing voor enorme economische problemen;

3. Bevolking houdt Weimarrepubliek verantwoordelijk voor verlies van de Eerste Wereldoorlog en voor het vernederende Verdrag van Versailles.

Theorie

Opschrijven:

Met het Verdrag van Versailles (1919) werden de straffen voor Duitsland bepaald. 

Zo moesten ze land afstaan

Marine en luchtmacht afschaffen 

132 miljard goudmark betalen

Als enige de schuld van de oorlog op zich nemen. 

Dolkstootlegende: Schande van de Eerste Wereldoorlog. Niet het leger heeft de oorlog verloren maar in de rug gestoken door regering en Joden. 

Leerdoelen nabespreken

1. Je kunt uitleggen waarom Duitsland in de periode 1918-1920 te maken kreeg met politieke chaos. 

2. Je kunt bepalingen uit het Verdrag van Versailles noemen.