pathologie hormoonstelsel 3 september

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ziektebeelden hormoonstelsel

opdrachten malmberg HST 12

1 t/m 30

ziektebeelden

diabetes

hypo en hyper thereoidie

groei stoornissen

metabool syndroom

hyperlipidemie

cushing

Welke organen behoren tot het hormoonstel?

1. Hypofyse
2. Nieren
3. Lever
4. Alvleesklier

PCOS syndroom

kralenketting

Bij PCOS zitten er veel kleine blaasjes in de eierstokken. Vaak groeien en rijpen deze eiblaasjes niet goed door. Dit komt doordat de waarde van het FSH (follikel stimulerend hormoon) te laag is om de eiblaasgroei te stimuleren. En de waarden van het LH (luteïniserend hormoon) en het mannelijk hormoon testosteron meestal te hoog zijn. Hierdoor is er geen eisprong. Daardoor bestaat de kans dat iemand minder vruchtbaar is.

Diabetes mellitus

Alvleesklier: zorgt voor de aanmaak van insuline

Bij te veel glucose in het bloed wordt dit afgebroken door insuline

Bij diabetes maakt het lichaam te weinig diabetes aan of is het lichaam minder gevoelig geworden voor insuline. Hierdoor hoopt het glucose op in het bloed.

Diabetes mellitus type I

Diabetes mellitus type II

Zwangerschapsdiabetes

behandeling is insuline bij type 1

medicatie bij type 2

symptomen diabetes

wat te doen bij een hypo of hyper?

hypo: toedienen glucose

indien niet bij bewustzijn intraveneus

of intra musculair of subcutaan

wel bij bewustzijn, siroop, druivensuiker

dit werkt snel maar kort

langwerkend is een bruine boterham

hyper:

bij bewustzijn toedienen vocht en beweging, zodat het teveel aan suiker wordt opgelost, snelwerkende insuline

buiten bewustzijn dan direct 112

diagnose en behandeling

bloed of urine onderzoek

behandeling verschilt per diabetes

belangrijkste is de glucosewaarde zo stabiel mogelijk houden ivm schade aan organen

type 1 en type 2

blz 524

bij gezonde mensen glucose waarde lager dan 6.1 Nuchter

niet nuchter lager dan 7.8

wel eens bij jezelf gemeten?

hoe wordt dit gedaan? vingerprik

Bij 2 keer een nuchtere waarde hoger dan 7 

type 1 maakt lichaam zelf helemaal geen insuline meer aan

dus insuline toedienen

type 2 milde vorm, leefstijlaanpassingen en gewichtsverlies

helpt dit niet dan start medicatie om de bloedsuiker te verlagen, 

gaat het lichaam te weinig insuline aanmaken dan ook insuline spuiten

diabetes in de zwangerschap heel gveaarlijk

zwangerschapsdiabetes

Hoe ontstaat zwangerschaps-diabetes?

Is zwangerschaps-diabetes erg voor je baby?

Behandeling van zwangerschaps-diabetes

wat na de bevalling

ontstaan:

In de tweede helft van je zwangerschap maakt je moederkoek (placenta) hormonen. Die zorgen ervoor dat het hormoon insuline minder goed werkt.

Bij de meeste zwangeren maakt het lichaam vanzelf extra insuline aan.

Als dat niet gebeurt, heb je dus tijdelijk te weinig insuline. Daardoor komt er

 meer suiker in je bloed.

erg voor je baby:

Je baby kan te groot worden. Daardoor kan de bevalling lastiger zijn. Bijvoorbeeld doordat de schouders van je baby niet goed door je vagina passen.

Je baby kan na de geboorte een te lage bloedsuiker hebben.

Dit kan schadelijk zijn. Meestal is het goed te behandelen, bijvoorbeeld met extra voeding.

Je baby heeft een grotere kans om geel te worden in de eerste dagen na de geboorte. Dit heet geelzucht.

Dat is meestal niet schadelijk en gaat na een paar dagen over.

behandeling:

Gezonder eten, mbv dietiste

soms insuline nodig

na de bevalling:

ip gelijk stoppen met medicatie

bij med gebruik moet de baby extra gecontroleerd worden op zijn bloedsuikers

Hormonen in de schildklier

Schildklier maakt twee hormonen aan: 

T4 = Thyroxine

T3 = tri-joodthyronine

Beide hormonen zijn belangrijk 

voor de stofwisseling.

Schildklier wordt aangestuurd 

door TSH = thyroïdstimulerend hormoon, 

dat in de hypofyse wordt aangemaakt

Hypothyreoïdie

Te traag werkende schildklier, dus te weinig aanmaak van het hormoon.

Oorzaak: 

• Ziekte van Hashimoto = auto-immuunziekte waarbij antistoffen de schildklier beschadigen.
  
• Operatief verwijderen van de schildklier en een te kort aan   jodium

symptomen

vermoeidheid

gewichtstoename

koude-intolerantie

depressie

geheugenverlies

droge huid

obstipatie

haaruitval

Hyperthyreoïdie

Dit is de medisch term voor een te snel werkende schildklier. De schildklier maakt te veel hormonen aan.

Oorzaken:

• Door de ziekte van Graves = een auto-immuunziekte waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt. Deze antistoffen kunnen een vergroting en versnelde werking van de schildklier veroorzaken = Struma
  
• Komt meestal voor bij vrouwen en is erfelijk.
  
• Door ontsteking (thyreoïditis)
  
• Blootstelling aan giftige stoffen of straling
• Afwijking aan de hypofyse

symptomen

gewichtsafname

hartkloppingen

warmte-isolatie

transpiratie

vermoeidheid

tremoren

diagnose en behandeling

schildklier beoordeling door palpatie ( voelen )

bloedonderzoek

schildklierscintigrafie, met radioactieve straling

echo onderzoek

medicatie

operatie

oraal toedienen radio actief jodium

jodium bij een ramp

blz 528

schildklier scintigrafie scan van de schildklier

behandeling hypo

medicatie meestal levenslang

hyper blz 531

medicatie op een nuchtere maag waarom?

voedingsmiddelen belemmeren de opname van de medicijnen. google maar eens welke voedingsmiddelen van invloed zijn

Koffie

Onderzoek heeft aangetoond dat koffie de opname van het schildklierhormoon (levothyroxine) remt.

Zuivel

Het is beter levothyroxine niet tegelijkertijd met melk of yoghurt in te nemen, in verband met de remmende werking van calcium in zuivelproducten op de opname van levothyroxine in maag en darmen

Citrus

Grapefruitsap heeft invloed op de opname van levothyroxine. Het beste is om de tabletten met water in te nemen. Andere citrusvruchten lijken geen invloed te hebben.

Sojaproducten

Zoals in de bijsluiter van de levothyroxine staat, kunnen sojaproducten de opname van levothyroxine in de darmen verminderen.

Voor wie zijn de jodiumtabletten

De kans op schildklierkanker door de opname van radioactief jodium is het grootst bij (ongeboren) baby’s, (jonge) kinderen en iedereen tot en met 40 jaar die binnen de eerste ring (zie onderstaande tabel) van een kerncentrale woont. Voor de volgende groepen zijn jodiumtabletten beschikbaar:

mensen tot en met 40 jaar die binnen de eerste ring van een kerncentrale wonen;

kinderen tot 18 jaar die 20 tot 100 kilometer van een kerncentrale wonen;

zwangere vrouwen die maximaal 100 kilometer van een kerncentrale wonen. 

Groeien door hormonen

Lengtegroei wordt beïnvloed door 3 hormonen:

• Schildklierhormoon
  
• Groeihormoon (GH)
  
• Geslachtshormoon
  

Oorzaken:

• Groeihormoondeficiëntie (te weinig aanmaak van het groeihormoon )
  
• Groeihormoon resistentie (het lichaam wordt ongevoelig voor het hormoon )
  

groeihormoon deficiëntie:  

het is een tekort aan groeihormoon

veroorzaakt door slecht werkende hypofyse, of een goed aardig gezwel

behandeling:

kunstmatig groeihormoon toedienen

subcutaan

niet oraal door afbraak in spijsverteringstelsel

afwijkingen in de groei

opdracht

groeihormoon resistentie

ziekte van Addison

Cushing

metabool syndroom

hyperlipidemie

ik heb al veel verteld, nu wil ik dat jullie deze ziektes op gaan zoeken en zometeen aan elkaar uitleg geven wat het is

met het onderzoek ernaar, wanneer de diagnose wordt vastgesteld

en welke behandeling erbij past

Metaboolsyndroom

Het metaboolsyndroom is niet één bepaalde aandoening. Het is een combinatie  van symptomen die met elkaar in verband staan. 

Verhoogd risico op hart-en vaatziekten en diabetes type 2

Hyperlipidemie

In het bloed zitten diverse vetten: 

Triglyceriden

                                = Lipiden

Cholesterol

goede cholesterol = HDL

slechte cholesterol = LDL

Te hoog gehalte aan LDL en triglyceriden = Hyperlipidemie

syndroom van Cushing

in 1912 ontdekt

oorzaak in:

1. bijnier
2. hypofyse
3. ACTH producerend weefsel

komt voor bij volwassenen tussen 20 - 50 jaar

verhouding vrouwen: mannen 4/5 :1 (bijniertumor)

10-15 gevallen per 1 miljoen mensen

syndroom van Cushing:

- overproductie van cortisol in de bijnierschors

behandeling

- chemotherapie

- bestraling

- combinatie van bovenstaande

- cortisol remmende medicatie

- overproductie ACTH weefsel

   Ziekte van Cushing

- tumor in de hypofyse (65-75%)

opdracht

bekijk het filmpje

schrijf voor jezelf op wat de symptomen zijn

waardoor het veroorzaakt wordt

welke behandeling

0