Les 15 - 4M - 24/25 - Wat is criminaliteit?

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Aankomende periode

• Nieuw PO: Presentatie over een actuele gebeurtenis
• Toets in TW2 over dit boekje (criminaliteit) + de vorige (politiek)

§1.1

Ik weet wat er bedoeld wordt met criminaliteit en ken verschillende vormen van criminaliteit

Crimineel?

Crimineel?

Crimineel?

Klassikaal lezen

• §1.1.

Wat gebeurt er als er geen wetten zouden zijn?

(On)geschreven regels

Ongeschreven regels

Regels voor gedrag die nergens op papier staan

(spugen op straat)

Geschreven regels

Regels die in reglementen of wetten staan

(regels op school of bij je sportclub)

Regels (en dus criminaliteit) heeft te maken 

met waarden en normen

Iets dat je belangrijk vindt in het leven. Bijvoorbeeld eerlijkheid of respect.

Afspraken over hoe wij ons gedragen.

Waarde

Eerlijkheid 

Respect

Veiligheid

Norm

Ik steel niet

Ik gooi geen afval op de grond

Ik heb geen mes op zak

Waarden en normen

Waarde = iets dat jij belangrijk vindt

Norm = de gedragsregel die daar uit voortkomt. 

Bijvoorbeeld: w= gezondheid / n= ik sport drie keer per week

Wetboek van strafrecht

Bestaat uit geschreven regels. Hierin staan alle strafbare feiten (gedragingen) inclusief bijbehorende maximumstraf.

Wetboek van strafrecht

Bestaat uit geschreven regels. Hierin staan alle strafbare feiten (gedragingen) inclusief bijbehorende maximumstraf.

Gebaseerd op onze normen! (en die zijn gebaseerd op onze waarden!)

Wetboek van strafrecht

Bestaat uit geschreven regels. Hierin staan alle strafbare feiten (gedragingen) inclusief bijbehorende maximumstraf.

Gebaseerd op onze normen! (en die zijn gebaseerd op onze waarden!)

Wat wij goed en slecht vinden verschilt per plaats (samenleving) en tijd!

Criminaliteit 

Het geheel van gedragingen dat door de wet strafbaar wordt gesteld

Wet overtreden = strafbaar feit (= delict)

Andere wetten

Wegenverkeerswet

(joyriden, zonder helm rijden, doorrijden na een ongeval)

Opiumwet

(de wet over drugsgebruik)

Wet op de economische delicten

(frauderen of geld witwassen)

Overtreding

Lichte schendingen van de wet

Wildplassen, zwartrijden

Misdrijf

Zware schending van de wet

Moord, verkrachting, inbraak

Wetboekvan Strafrecht

Overtreding

• Maximaal 1 jaar in het Huis van Bewaring

• Hechtenis

• Meestal geen strafblad

Misdrijf

• Gevangenisstraf (vrijheidsstraf)

• Hoe ernstiger, hoe hogere straf

• Strafblad

• Poging tot of medeplichtig aan is strafbaar

Hoe ernstiger, hoe hoger

• Diefstal, maximaal 4 jaar
  

• Moord, maximaal 30 jaar of levenslang
  

Strafblad

• Geregistreerd bij justitie

• Misdrijven = blijft 30 jaar staan

• Overtreding = alleen bij een hoge boete of hechtenis

Zware criminaliteit

Moord, inbraak, gewapende overval, verkrachting 

Georganiseerde misdaad

Drugshandel, mensenhandel, prostitutie

Veelvoorkomende criminaliteit

• Een op de vijf Nederlanders heeft er jaarlijks mee te maken
  

•  Winkeldiefstal, zakkenrollers, fietsendiefstal, voetbalvandalisme, vernieling

• Lichte straf als je wordt gepakt
  

Veelvoorkomende criminaliteit

Hinderlijk

Kost veel geld

Met name jongeren tussen de 16 en 23 jaar oud

Aan de slag

• Maak de vragen bij §1.1 (vraag 1 t/m 4)

Aan de slag

•  Maak oefenexamen 4.
• Ga naar Teams > Bestanden > Oefenexamens > Oefenexamen 4