Fictie: perspectief

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Ga naar de volgende dia om te beginnen >>>

Uitleg van deze les

Beluister dit audiofragment

Aan het eind van deze les...

• Weet je wat het begrip perspectief betekent
• Ken je de overeenkomsten en verschillen tussen een ik-perspectief en een personaal perspectief
• Kun je van een tekst bepalen in welk perspectief het is geschreven

Perspectief

Beluister dit audiofragment

Lees deze tekst...

Rik kwam als laatste de kamer binnen. Julia wiegde zachtjes op en neer in de hoek, maar zei niets. 'Wat is hier gebeurd?', vroeg Rik. Hij moet zich vast radeloos hebben gevoeld. Het was te zien aan zijn gezicht. Merel had Rik altijd een mooie jongen gevonden, maar nu was alle onschuld uit zijn gezicht verdwenen. 'Julia heeft het gezien. Ze is.. onaanspreekbaar'. Merel zag de ogen van Rik hangen. Ze had het met hem te doen. Al zolang ze samen in de kleuterklas zaten had hij Julia kunnen beschermen, maar nu had hij gefaald. Merel kon zich niet voorstellen hoeveel pijn dat hem deed.

Bij wie ligt het perspectief? Vul in op de volgende dia >>>

Bij wie ligt het perspectief in het verhaal op de vorige dia?

1. Rik
2. Julia
3. Merel

Het antwoord

Rik kwam als laatste de kamer binnen. Julia wiegde zachtjes op en neer in de hoek, maar zei niets. 'Wat is hier gebeurd?', vroeg Rik. Hij moet zich vast radeloos hebben gevoeld. Het was te zien aan zijn gezicht. Merel had Rik altijd een mooie jongen gevonden, maar nu was alle onschuld uit zijn gezicht verdwenen. 'Julia heeft het gezien. Ze is.. onaanspreekbaar'. Merel zag de ogen van Rik hangen. Ze had het met hem te doen. Al zolang ze samen in de kleuterklas zaten had hij Julia kunnen beschermen, maar nu had hij gefaald. Merel kon zich niet voorstellen hoeveel pijn dat hem deed.

Beluister dit audiofragment

Verschillende perspectieven

Ik-perspectief:

Je kent de gedachtes en gevoelens van alleen de ik-persoon

Personaal perspectief:

Je kent de gedachtes en gevoelens van alleen de hij/zij-persoon

Beluister dit audiofragment

Lees deze tekst...

Hij zag hoe de man verwonderd naar zijn trui en spijkerbroek keek. Nu pas drong het tot Dolf door dat de ander nog maar een jongeman was. Hij had lange donkere haren, mooie bruine ogen en een gebruinde huid. Hij was gekleed in een groen overkleed met een leren riem om zijn middel, waaraan een schede met een korte dolk hing. Verder droeg hij bruine laarzen en naast hem lag een hoed - eigenlijk een hoog, groen dopje. Dolf vond dat hij er heel hip uitzag, als een wat vreemd uitgedoste student van de Amsterdamse universiteit.

Bij wie ligt het perspectief in dit verhaal? Hoe heet dat perspectief? Vul in op de volgende dia >>>

Bij wie ligt het perspectief in het vorige verhaal en hoe heet dat perspectief? Leg je antwoord uit. Kijk je antwoord na nadat je het hebt ingestuurd.

Lees deze tekst...

‘Kijk’, zei ik, ‘het is niet één valbijl, maar er zijn vier mesjes, twee die naar beneden scharen en twee die naar boven scharen, een rat wordt vier keer zo snel onthoofd als met een gewone guillotine, het is gebeurd voor hij het zelfs maar gemerkt heeft,’ en ik liet de mesjes speels op en neer bewegen en het zonlicht flikkerde op het glanzende, roestvrije staal. Het was alsof ik een kunstwerk demonstreerde.

Bij wie ligt het perspectief in dit verhaal? Hoe heet dat perspectief? Vul in op de volgende dia >>>

Bij wie ligt het perspectief in het vorige verhaal en hoe heet dat perspectief? Leg je antwoord uit. Kijk je antwoord na nadat je het hebt ingestuurd.

Veel ik = ik-perspectief?

Hij stond daar maar, verslagen tegenover haar. 'Ik kon er niets aan doen. Het was gedaan voor ik er erg in had', zei hij. Dat is makkelijk gezegd!  Hij hoeft niet met de consequenties te leven. Monica draaide een beetje op de bal van haar voet, maar wist uiteindelijk wat te doen. Ze was zeker van haar zaak. 'Ik los het zelf op. Met Boris. Net zoals altijd zal ik je wel uit de shit helpen'.

Beluister dit audiofragment

Opdracht

Download het fragment Bint .

Deze vind je als bijlage in de les van vandaag.

Lees het verhaal en maak daarna de vragen op de volgende dia >>>

Beluister dit audiofragment

Vragen bij Bint

Beantwoord na het lezen van Bint deze vragen. Neem je uitwerkingen volgende week maandag (7 juni) mee naar de les.

1. Bij wie in dit verhaal ligt het perspectief? Leg uit waaraan je dat kunt zien.
2. Hoe noemen we dit perspectief? Leg uit waaraan je dat kunt zien.
3. Omschrijf het personages De Bree met minimaal drie karaktereigenschappen
4. Het hoofdstuk dat je hebt gelezen heet 'De hel'. Waarom zou het hoofdstuk zo heten?
5. Vind je dit verhaal realistisch? Leg uit waarom wel/niet.

Reflectie

Beluister dit audiofragment

Wat wordt er bedoeld met het perspectief van een verhaal?

Wat is de overeenkomst tussen een ik-perspectief en een personaal perspectief en wat is het verschil?

Als het goed is kun je van een tekst nu bepalen of het geschreven is in een ik-perspectief of een personaal perspectief. Hoe moeilijk vind je dat?

😒🙁😐🙂😃

Wat vond je van het verhaal 'Bint'? Leg je antwoord uit. Geef duidelijke voorbeelden om je mening te onderbouwen.

Lesafsluiting

Beluister dit audiofragment